Duitse economie is veerkrachtig
Minder gunstige macro-economische cijfers over de Duitse economie doen vrezen dat de groeimotor van Europa stagneert. Dat zou een slecht teken zijn, maar Duitsland beschikt over een bijzonder sterke economie.
Vooral de Duitse export heeft te maken met een flinke terugslag. Over het eerste kwartaal van dit jaar is de Duitse uitvoer met 1,5% gekrompen en de invoer zelfs met 3,4%. Gedurende het kwartaal is er sprake geweest van een flinke versnelling de verkeerde kant op. In maart daalde de uitvoer met liefst 4,2% en zakte de import met 6,9%.
Deutsche gründlichkeit
De Duitse economie heeft het de laatste jaren vooral moeten hebben van die export. De machinebouw en automobielindustrie van onze Oosterburen vinden gretig aftrek in het buitenland. Vooral landen als China en India zijn grote kopers van die Deutsche gründlichkeit. De binnenlandse Duitse consumptie ontwikkelt zich niet slecht, maar een aanjager is het ook weer niet. De Duitsers kopen bijvoorbeeld minder auto's.
Niet te negatief
Het zal zeker zo zijn dat de Duitse economie de gevolgen voelt van de groeivertraging in China. Echter, van een verdere terugval lijkt geen sprake. En dat geldt ook voor de Duitse uitvoer naar landen uit Europa. Toch hoeft een wat teruglopende export nog niet te betekenen dat de Duitse economie in recessie komt. In tegenstelling tot menig Europees land waar de werkloosheid de spuigaten uit loopt, heeft Duitsland juist te maken met een steeds krapper wordende arbeidsmarkt.
Loongolf
De krappe Duitse arbeidsmarkt zal er voor zorgen dat ook dit jaar de lonen bij onze oosterburen flink omhoog kunnen gaan. Vorig jaar stegen de lonen met gemiddeld 3% en ook voor dit jaar zit een dergelijk cijfer of zelfs meer er wel in, menen economen. Meer loon betekent een hoger besteedbaar inkomen en dus meer binnenlandse consumptie. Wel zal de Duitse economie daarmee een stukje concurrentievoordeel verliezen en dat gaan merken in de uitvoer. Naar verwachting heffen beide krachten elkaar redelijk op. In ieder geval zal dit gunstig uitpakken voor Zuid-Europa. Zij kunnen zich mogelijk wat meer uit de problemen concurreren, wat op termijn ook goed nieuws is voor de Duitse uitvoer.
Gezonde financiën
Eveneens in tegenstelling tot andere Europese landen heeft Duitsland zijn begroting wel op orde en hoeft er niet veel bezuinigd te worden. Van vraaguitval vanuit de publieke sector is dan ook nauwelijks sprake. Dat is een belangrijk pluspunt. De omvangrijke bezuinigingsrondes in Zuid-Europa hebben die economieën immers duidelijk geen goed gedaan.
Geen recessie
Al met al lijkt de vrees voor een recessie in Duitsland overtrokken. De grootste bedreiging komt eigenlijk nog van de problemen waar Frankrijk en Italië mee te kampen hebben. Deze landen hebben moeite met hun concurrentiekracht en moeten vaart maken met het hervormen van hun economie.
Gelukkig doet Brussel niet meer zo benauwd over die 3%-begrotingsnorm en krijgen landen ook meer tijd voor het nemen van de juiste maatregelen die de groei op langetermijn waarborgen. Daarnaast speelt de gedachte dat de Europese Centrale Bank meer zal doen dan alleen de rente verlagen. Hierdoor zijn de lange rentes in de Periferie flink gedaald wat deze landen ruimte geeft goede investeringen te doen. Ook dat zal Duitsland helpen.
Vluchtkapitaal
En natuurlijk zal een herstel in Zuid-Europa een uitstroom van kapitaal uit Duitsland tot gevolg hebben, maar vooralsnog zien we dit beeld niet terug in een scherpe rentestijging in Duitsland. Het is ook de dalende inflatie die de rente laag houdt. Daarmee lijkt het erop dat de Duitse economie kan blijven profiteren van een historisch laag niveau van de kapitaalmarktrente.
Vooral de Duitse export heeft te maken met een flinke terugslag. Over het eerste kwartaal van dit jaar is de Duitse uitvoer met 1,5% gekrompen en de invoer zelfs met 3,4%. Gedurende het kwartaal is er sprake geweest van een flinke versnelling de verkeerde kant op. In maart daalde de uitvoer met liefst 4,2% en zakte de import met 6,9%.
Deutsche gründlichkeit
De Duitse economie heeft het de laatste jaren vooral moeten hebben van die export. De machinebouw en automobielindustrie van onze Oosterburen vinden gretig aftrek in het buitenland. Vooral landen als China en India zijn grote kopers van die Deutsche gründlichkeit. De binnenlandse Duitse consumptie ontwikkelt zich niet slecht, maar een aanjager is het ook weer niet. De Duitsers kopen bijvoorbeeld minder auto's.
Niet te negatief
Het zal zeker zo zijn dat de Duitse economie de gevolgen voelt van de groeivertraging in China. Echter, van een verdere terugval lijkt geen sprake. En dat geldt ook voor de Duitse uitvoer naar landen uit Europa. Toch hoeft een wat teruglopende export nog niet te betekenen dat de Duitse economie in recessie komt. In tegenstelling tot menig Europees land waar de werkloosheid de spuigaten uit loopt, heeft Duitsland juist te maken met een steeds krapper wordende arbeidsmarkt.
Loongolf
De krappe Duitse arbeidsmarkt zal er voor zorgen dat ook dit jaar de lonen bij onze oosterburen flink omhoog kunnen gaan. Vorig jaar stegen de lonen met gemiddeld 3% en ook voor dit jaar zit een dergelijk cijfer of zelfs meer er wel in, menen economen. Meer loon betekent een hoger besteedbaar inkomen en dus meer binnenlandse consumptie. Wel zal de Duitse economie daarmee een stukje concurrentievoordeel verliezen en dat gaan merken in de uitvoer. Naar verwachting heffen beide krachten elkaar redelijk op. In ieder geval zal dit gunstig uitpakken voor Zuid-Europa. Zij kunnen zich mogelijk wat meer uit de problemen concurreren, wat op termijn ook goed nieuws is voor de Duitse uitvoer.
Gezonde financiën
Eveneens in tegenstelling tot andere Europese landen heeft Duitsland zijn begroting wel op orde en hoeft er niet veel bezuinigd te worden. Van vraaguitval vanuit de publieke sector is dan ook nauwelijks sprake. Dat is een belangrijk pluspunt. De omvangrijke bezuinigingsrondes in Zuid-Europa hebben die economieën immers duidelijk geen goed gedaan.
Geen recessie
Al met al lijkt de vrees voor een recessie in Duitsland overtrokken. De grootste bedreiging komt eigenlijk nog van de problemen waar Frankrijk en Italië mee te kampen hebben. Deze landen hebben moeite met hun concurrentiekracht en moeten vaart maken met het hervormen van hun economie.
Gelukkig doet Brussel niet meer zo benauwd over die 3%-begrotingsnorm en krijgen landen ook meer tijd voor het nemen van de juiste maatregelen die de groei op langetermijn waarborgen. Daarnaast speelt de gedachte dat de Europese Centrale Bank meer zal doen dan alleen de rente verlagen. Hierdoor zijn de lange rentes in de Periferie flink gedaald wat deze landen ruimte geeft goede investeringen te doen. Ook dat zal Duitsland helpen.
Vluchtkapitaal
En natuurlijk zal een herstel in Zuid-Europa een uitstroom van kapitaal uit Duitsland tot gevolg hebben, maar vooralsnog zien we dit beeld niet terug in een scherpe rentestijging in Duitsland. Het is ook de dalende inflatie die de rente laag houdt. Daarmee lijkt het erop dat de Duitse economie kan blijven profiteren van een historisch laag niveau van de kapitaalmarktrente.
Peter Schutte
Peter Schutte (1969), econoom met afstudeerrichting monetaire economie, is sinds 1996 werkzaam in de financiële journalistiek. In deze hoedanigheid heeft hij zich altijd beziggehouden met het geven van aandelenadviezen. Sinds 2011 werkt hij op freelancebasis voor Beleggers Belangen, waarvoor hij actief bedrijven in de transport- en logistieke sector volgt. Peter is verder gespecialiseerd in Nederlandse small- en midcaps, waarvan hij regelmatig bestuurders interviewt. Daarnaast schrijft hij over macro-economische en monetaire ontwikkelingen. Peter is zelf een actief belegger, iets wat hij als een voorwaarde beschouwt voor het geven van goede beleggingsadviezen. Ook in zijn eigen beleggingen legt hij de nadruk op Nederlandse small- en midcaps.