Welke invloed heeft de rente op de prijs van aandelen?
Dit brengt geld van de spaarmarkt naar de beleggersmarkt en drijft de koersen op. Deze redenering is juist, maar toch is een kleine nuancering op zijn plaats. Lage rente brengt inderdaad de koersen omhoog, maar verhoogt ook de koers-winstverhouding. En dat is van belang om de aantrekkelijkheid van aandelen te beoordelen.
We bekijken dit aan de hand van de Stoxx600, de 600 grootste beursgenoteerde bedrijven van Europa, en hun prestaties sinds 2011, het laatste jaar voordat de Europese Centrale Bank begon met het ondersteunen van de economie. De bedrijven in de Stoxx600 verdienden in 2011 samen €17,73 per aandeel. In 2016 was dit gedaald tot €15,46, een afname van 12,8%. De koersen van de Stoxx600 zijn echter in deze zelfde periode opgelopen met 18,5%. Wilde er dezelfde waardering op de borden staan als in 2011, dan hadden de koersen over dezelfde periode moeten dalen met 26,4% ((118,5 – 87,2)/118,5). Het laatste halfjaar is er bovendien al een keer 20% van de koersen af gegaan.
De winst van het Europese beursgenoteerde bedrijfsleven liep tussen 2008 en 2011 op met 85%, van €9,60 naar €17,73. 2011 was in economisch opzicht geen bijzonder goed of slecht jaar, en het biedt daarmee een goed richtpunt voor het bepalen van een reële k/w. Deze berekening vertelt ons dat de koersen nog een flink eind omlaag kunnen voordat ze op het ‘normale’ niveau van 2011 zijn aanbeland.
Op lange termijn is de koers-winstverhouding belangrijker voor aandelenkoersen dan de rente. Zo vond een van de mooiste perioden voor aandelenbeleggers plaats in de jaren ’80, toen de spaarrente op 10% stond en er dus een aantrekkelijk alternatief voorhanden was.
De verbanden tussen rente en aandelenkoersen zijn daarmee minder sterk dan vaak wordt gedacht. De afgelopen honderd jaar was aandelenrendement te voorspellen door te kijken naar de koers-winstverhouding. Het is gevaarlijk om te denken dat aandelen niet kunnen dalen omdat de rente laag is. Tussen rente en rendement viel de laatste honderd jaar geen verband te ontdekken.