‘Voordat het schandaal bij Volkswagen naar buiten kwam, was het bedrijf al uit onze index’

Richard Warne is Managing Director bij Morgan Stanley Capital International (MSCI). Deze indexaanbieder weegt steeds vaker ook goed bestuur mee bij de samenstelling. 'De markt vraagt daarom en bedrijven met een verantwoord bestuur presteren bovendien beter.'

MSCI is een onafhankelijk onderzoeksbureau voor de institutionele belegger. Het bedrijf heeft sinds 2007 een beursnotering in New York. Bij de particuliere belegger is MSCI vooral bekend van de MSCI World Index, de standaard benchmark voor wereldwijde beleggingsfondsen. In deze index zitten 1653 aandelen uit 23 ontwikkelde landen met een totale beurswaarde van ruim $30 bln. De beurswaarde van alle aandelen die wereldwijd een notering hebben, bedraagt $58 bln. Managing Director Richard Warne geeft tekst en uitleg.

Waarom is MSCI opgericht?
‘Om data te genereren voor de vermogensbeheerders van Capital International voor het investeren buiten de Verenigde Staten. Dit betrof vooral de opkomende markten. De data gingen over risico en rendement; het ging er ook om de resultaten van de beleggingen te laten zien aan cliënten. In de loop der tijd is MSCI steeds meer data gaan verzamelen om professionals een beter inzicht te geven in de rendementen die zij maken, en om ze manieren aan te reiken om hun rendementen te verbeteren. Wij verdienen ons geld door deze data te verkopen aan grote investeerders, beleggingsfondsen, staatsfondsen, banken en pensioenfondsen. Voor de duidelijkheid: wij nemen zelf nooit beleggingsbeslissingen en helpen slechts professionele beleggers om betere beslissingen te nemen.’

De rechtsvorm van Shell is een PLC en geen NV. Het bedrijf zit daarom niet in de Nederlandse MSCI-index, maar in de landenindex van het Verenigd Koninkrijk

Waar komt het grootste deel van de winst van MSCI vandaan?
‘Meer dan 50% van de winst komt van de indices die wij hebben ontworpen. Als bijvoorbeeld een ETF één van onze indices gaat volgen, dan betaalt de uitgever daar een jaarlijkse fee over. Wij hebben op dit moment 180.000 verschillende indices. Het is een constante mammoet­operatie om dit in gang te houden. Denk aan dividend, aandelensplitsingen, overnames, claimemissies enzovoort, die allemaal meteen moeten worden verwerkt. Investeerders volgen voor $9,5 bln onze indices. Dit zijn de passieve beleggers. Actieve beleggers kopen ook onze data in. Zij willen graag bewijzen dat ze het beter doen dan de markt en wij laten zien wat de markt doet. De grote partijen nemen daarom bijna allemaal data van ons af, zoals de tien grootste pensioenfondsen in Nederland. Zes daarvan kopen ook onze dataprogramma’s om hun beleggingsrisico’s te kunnen managen.’

Naar welke gebieden is MSCI aan het uitbreiden?
‘Denk in de eerste plaats aan factorbeleggen: aandelen kiezen op basis van momentum, kwaliteit van de winsten of lage volatiliteit. Wij zien dat de markt steeds meer om alternatieve indices vraagt, dus geven wij die. We doen ook steeds meer met vastgoed. In 2012 hebben we IPD overgenomen, de grootste leverancier van vastgoedinformatie, -indices en -analyse. We zijn deze producten verder aan het ontwikkelen zodat er ook voor verschillende vastgoedmarkten betrouwbare benchmarks komen.

Een ander belangrijk uitbreidingsgebied voor ons is Environmental, Social and Corporate Governance (ESG). Hierbij rangschikken wij bedrijven op factoren variërend van de hoeveelheid koolstof die ze uitstoten tot en met de voorwaarden die gelden voor hun werknemers. Wij zijn in deze tak van sport ook marktleider in het aanbieden van indices. Investeerders hebben nu de mogelijkheid om via onze data de juiste investeringen te vinden of hun ESG-beleggingen af te zetten tegen een benchmark.

Vooral institutionele beleggers hebben hier steeds meer belangstelling voor. Daarbij gaat het niet alleen om de druk van de samenleving; bedrijven die goed scoren op ESG-punten boeken ook hogere rendementen dan bedrijven die er slecht op scoren. Op onze website hebben wij uitgebreid omschreven waar een ESG-belegging aan moet voldoen voordat deze in onze indices terechtkomt.’

Kunt u een voorbeeld noemen van een bedrijf dat recent uit jullie ESG-indices is gevallen?
‘Volkswagen. Voordat het emissieschandaal naar buiten kwam, hadden wij al gesignaleerd dat bij het bedrijf niet alles volgens de ESG-regels ging. Daarom hadden we het uit onze belangrijkste ESG-index gehaald. Dit fraudegeval hadden we niet verwacht, maar fraude komt wel veel vaker voor bij bedrijven met een slechte ESG-rating. Beleggers beginnen dit steeds meer te begrijpen en daar speelt MSCI op in.’

Hoe bepaalt MSCI of een land tot de Developed Markets, Emerging Markets, Frontier Markets of de Stand-alone Markets behoort?
‘Wij hebben daar duidelijke en transparante regels voor, die te vinden zijn op onze website. Van drie landen wordt de positie momenteel overwogen. Peru kan degraderen van Emerging Markets naar Frontier Markets. Onze regels geven aan dat in opkomende markten minimaal drie aandelen op de beurs genoteerd moeten zijn en Peru haalt dat net. Er is een kans dat een van de drie bedrijven in 2016 gaat verdwijnen en dan is het voor ons geen opkomende markt meer. Chinese A-aandelen kunnen van Stand-alone een upgrade krijgen naar de Emerging Markets. De enige voorwaarde is dat de aandelen opengesteld worden voor niet-Chinezen. Pakistan kan promoveren van Frontier Markets naar Emerging Markets. Er zijn meerdere beurs­introducties geweest en de liquiditeit is gegroeid.’

Waarom zit Shell niet in de Nederlandse index van MSCI en het in de VS genoteerde NXP Semiconductors wel?
‘Dat heeft te maken met de rechtsvorm. Shell is officieel geen NV maar een PLC, de Britse rechtsvorm. Wij stoppen het aandeel daarom in de MSCI UK Index in plaats van de MSCI Netherlands Index. Omdat NXP Semiconductors een NV is, hoort het bij de Nederlandse bedrijven. Wij hebben dit voor beleggers gedaan. Als zij investeren in bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk, Nederland en de Verenigde Staten, dan willen wij ze niet met dubbele posities opzadelen. Elk bedrijf kan maar tot één landenindex behoren. Volgens ons is de MSCI Netherlands de beste manier om te oordelen over rendementen van Nederlandse aandelen. De index is in de afgelopen tien jaar inclusief dividend met 26% gestegen, terwijl de AEX in diezelfde periode gedaald is met 4%. Ik wil mij niet uitlaten over de samenstelling van de AEX, al is het eenvoudig om kritiek te leveren op oude indices die hun methodes niet hebben aangepast.’