Novartis is er nog niet

De tweedekwartaalcijfers van farmaceut Novartis vielen zeker niet tegen. Maar 2016 blijft een overgangsjaar, gedomineerd door onder meer de problemen bij de oogheelkundige divisie Alcon en de introductie van een nieuw medicijn. Daardoor is de kans op een daling van de operationele winst in 2016 toegenomen.

Dat 2016 een overgangsjaar zou worden voor Novartis werd bij de publicatie van de jaarcijfers en de eerstekwartaalcijfers eerder dit jaar al pijnlijk duidelijk. De tweedekwartaalcijfers vielen echter niet tegen. De Zwitserse farmaceut zag de omzet met 2% dalen tot $12,47 mrd. Tegen constante wisselkoersen lag de omzet echter op hetzelfde niveau als in het tweede kwartaal van vorig jaar. De voor buitengewone posten gecorrigeerde operationele winst daalde met 7% (4% tegen constante wisselkoersen) tot $3,33 mrd. Door de inkoop van eigen aandelen bleef de schade voor de winst per aandeel over het tweede kwartaal beperkt. De winst per aandeel daalde met 2%, tot $1,23 maar tegen constante wisselkoersen was het een stijging met 1%.

De belangrijkste reden voor de daling van omzet en winst is de generieke concurrentie – een goedkopere versie van het originele medicijn – voor Gleevec, een medicijn tegen leukemie, sinds februari dit jaar op de Amerikaanse markt. Die deed de omzet van Gleevec met liefst 25% dalen tot $895 mln in het tweede kwartaal. Dat had een negatief effect van vier procentpunt op de omzetgroei en twaalf procentpunt op de groei van de operationele winst over het tweede kwartaal. Volgens Novartis was dit negatieve effect conform verwachting. Hoe schadelijk de negatieve invloed van de generieke concurrentie voor Gleevec de rest van het jaar zal zijn, kon Novartis niet zeggen. In augustus eindigt de periode waarin de eerste generieke producent het exclusieve recht op de verkoop van Gleevec had. Vanaf dat moment kunnen meerdere partijen het middel aanbieden waardoor het marktaandeel van Gleevec verder zal dalen. Opmerkelijk genoeg sluit Novartis een minder negatief effect op omzet en winst van Gleevec in de tweede helft van dit jaar niet uit. Dat kon echter niet verhinderen dat de Zwitserse de winstverwachting voor het lopende jaar licht neerwaarts bijstelden. In plaats van een gelijke – gemeten tegen constante wisselkoersen – operationele winst voorziet Novartis nu een ‘gelijke of lichte eencijferige daling’ van de operationele winst voor 2016.

Verkooptopper

Deze ‘winstwaarschuwing’ heeft echter wel een positieve aanleiding. Novartis heeft besloten $200 mln aan investeringen in de marktintroductie van Entresto, een middel tegen chronisch hartfalen, die voor 2017 gepland waren dit jaar al te doen. De omzet van deze potentiële verkooptopper was slechts $32 mln in het tweede kwartaal. Maar volgens Novartis is er meer tijd én geld nodig voor het informeren van artsen en het uitvoeren van meer klinische studies nu het middel een gunstige classificatie – wat betreft effectiviteit en risico’s – in zowel de VS als Europa heeft gekregen. De resultaten van deze extra verkoop- en marketinginspanning moeten eind dit jaar en volgend jaar zichtbaar worden.

Dat geldt ook voor de verbeteringen van dat andere lastige punt voor het Novartis-management: Alcon. Omzet en winst van deze oogheelkundige divisie staan al enige tijd onder druk. Afgelopen kwartaal daalde de operationele winst van Alcon met liefst 15% tot $238 mln. Ook in Alcon wordt geïnvesteerd – vooral in de ontwikkeling van nieuwe producten – om het tij te keren. Novartis verwacht dat Alcon eind dit jaar weer omzetgroei zal laten zien. Toch boeken de Zwitsers ook in dit overgangsjaar nog wel successen. Veruit de belangrijkste is de introductie van Cosentyx, een medicijn tegen psoriasis en artritis psoriatica. Cosentyx is, zo stelt Novartis, een van de succesvolste productintroducties in de geschiedenis van het bedrijf. In het eerste kwartaal bedroeg de omzet van dit middel $176 mln. In het tweede kwartaal liep dit op tot $260 mln.

Bekijk de detailpagina van Novartis