Beursklimaat helpt Amerikaanse banken

De grote Amerikaanse banken zijn het derde kwartaal beter doorgekomen dan beleggers hadden verwacht. Dat is voor een groot deel te danken aan een flinke meevaller bij de inkomsten uit de handelsactiviteiten van Goldman Sachs (GS), JPMorgan Chase (JPM) en Bank of America (BAC).
JPMorgan was op vrijdag 14 oktober de eerste Amerikaanse grootbank die de resultaten over de afgelopen drie maanden bekendmaakte. Het bedrijf liet weten dat de omzet met 8% is toegenomen naar $25,5 mrd. Dat is een behoorlijke meevaller, aangezien beleggers vreesden dat de lage rentestand en zorgen over de impact van het Brexit-referendum de inkomsten onder druk zouden zetten. In de toelichting op de resultaten werd de nadruk sterk gelegd op de voortgang die er aan de kostenkant wordt gemaakt. De operationele kosten daalden met 6% naar $14,5 mrd. Die ontwikkeling legt een fundament onder de winstgevendheid op langere termijn, maar op korte termijn was een groot deel van de winststijging te danken aan een forse verbetering bij de investment bank en de handelsactiviteiten. Bij de investment bank profiteerde het concern van het vrij gunstige marktklimaat via een scherpe toename van de inkomsten uit dienstverlening bij het plaatsen van aandelen of obligaties en bij het adviseren bij zakentransacties zoals fusies en overnames. De omzet steeg met 16% naar $9,5 mrd en de winst verdubbelde tot $2,9 mrd. De handel in vastrentende waarden (+48% naar $4,3 mrd) liet een veel grotere verbetering zien dan de aandelenactiviteiten (+1% naar $1,4 mrd).

Bij Bank of America namen de inkomsten uit de handelsactiviteiten ook flink toe: +14% naar $3,6 mrd. Dat was volledig te danken aan een stijging van de inkomsten uit de handel in vastrentende waarden (fixed income trading) met 32% naar $3,2 mrd. In het aandelensegment tekende zich een daling af van 17% naar $1,0 mrd.

Goldman Sachs maakte in dit opzicht net iets meer indruk met een groei van de inkomsten uit de handel in obligaties, valuta’s en grondstoffen met 49% naar $2,0 mrd. Die toename was overigens voor een deel het gevolg van eenmalige posten – op vergelijkbare basis komt de toename op 34%. Bij de investment bank bleef de omzet stabiel op $1,5 mrd en bij de afdeling vermogensbeheer namen de inkomsten met 4% toe naar $1,4 mrd. Per saldo nam de concernomzet van Goldman Sachs met 19% toe naar $8,2 mrd. Omdat de beloning voor een groot deel van het personeel gekoppeld is aan de omzet, namen de uitgaven aan salarissen en bonussen met 36% toe ten opzichte van vorig jaar naar $3,2 mrd. De overige kosten daalden met 15% naar $2,1 mrd en onderaan de streep schoot de nettowinst met 58% omhoog naar $2,1 mrd.

Onrust
De verbetering bij de handelsactiviteiten van de Amerikaanse banken is voor een groot deel te danken aan de gunstige vergelijkingsbasis met dezelfde periode van vorig jaar, toen de plotselinge devaluatie van de Chinese yuan voor veel onrust zorgde op financiële markten. Het is niet vreemd dat de verbetering Goldman Sachs veruit het meest in de kaart speelde. De winst per aandeel steeg met 68% naar $4,88, terwijl dit bedrag bij JPMorgan met 6% daalde naar $1,58 en bij Bank of America met 7% steeg naar $0,41. De laatstgenoemde twee partijen kennen naast de investment bank- en handelsactiviteiten ook andere activiteiten. Bij JPMorgan is bijvoorbeeld ruim 40% van de omzet afkomstig uit de consumententak, waar de inkomsten met 4% toenamen naar $11,3 mrd dankzij een hogere kredietactiviteit. De inkomsten bij de hypotheekafdeling schoten zelfs met 21% omhoog naar $1,9 mrd. De vraag dringt zich echter op in hoeverre de groei binnen het consumentensegment wordt veroorzaakt doordat het concern minder strenge kredieteisen hanteert. Eerder dit jaar werd bijvoorbeeld het hypotheekbeleid wat versoepeld. In de afgelopen drie maanden namen de reserveringen voor slechte leningen met ruim 200% toe tot $1,3 mrd. Bij Bank of America bleven die provisies op hetzelfde niveau als de $0,9 mrd van vorig jaar. Omdat de omvang van de kredietportefeuille iets afnam, daalde het afschrijvingspercentage zelfs van 0,43% naar 0,40%. Bij de consumentenactiviteiten was deze verbetering het beste zichtbaar. Operationeel bleef de omzet in dit segment stabiel op $8,0 mrd en de winst nam met 3% toe naar $1,8 mrd. Bank of America mengt zich ook iets minder agressief in de strijd op de creditcard- en hypotheekmarkten dan in het verleden, waarmee de bank ervoor lijkt te kiezen om op korte termijn wat omzetgroei en marktaandeel op te offeren voor een verbetering van de kwaliteit van de kredietportefeuille. Per saldo reageerden beleggers het meest enthousiast op de cijfers van Goldman Sachs, waar de sterke verbetering van de inkomsten uit activiteiten die gerelateerd zijn aan financiële markten naar verhouding de grootste rugwind vormden. De koers steeg na de cijfers met bijna 2%, terwijl JPMorgan en Bank of America per saldo nauwelijks van hun plaats kwamen. De grote afhankelijkheid van het klimaat op financiële markten zorgt ervoor dat de toekomstige winstontwikkeling van de zakenbank zich relatief lastig laat voorspellen. De grotere volatiliteit van de resultaten van Goldman Sachs wordt weerspiegeld in een waardering die wat lager ligt dan bij de branchegenoten.

Lees ook: Bank of America kan verder omhoog