Olie en Brexit beslissend voor analistentips

Tweemaal per jaar maakt onderzoeksbureau Quantalytica voor Beleggers Belangen een analyse van de rendementen van de analistentips voor AEX- en AMX-aandelen van elf binnen- en buitenlandse brokers. Op basis hiervan kunnen wij u nu weer melden wat in het bijna afgelopen jaar de beste en slechtste koopaanbevelingen zijn geweest en de beste verkooptips. Het gat tussen de beste (+137,3%) en slechtste (-37,2%) is wederom enorm.

Tot en met 2 december 2016 gaven de analisten van de elf banken 245 aandelen op enig moment in het jaar een koopadvies mee. Gerekend met slotkoersen van die dag resulteerden 133 (54,3%) van die koopadviezen in winst en 122 (45,7%) in verlies. De onderzochte kooptips waren afkomstig van ABN Amro, Citigroup, Credit Suisse, Deutsche Bank, Goldman Sachs, ING, JPMorgan, Morgan Stanley, NIBC Markets (het voormalige SNS Securities), Theodoor Gilissen en UBS.

Beste kooptips
Wat waren de tien beste kooptips van analisten in 2016? Op een gedeelde eerste plaats staan Carsten Riek en Inigo Recio Pascual, die beiden ArcelorMittal het gehele jaar op ‘kopen’ hadden staan. Daarmee behaalden de analisten van respectievelijk UBS en NIBC Markets een rendement voor hun klanten van +137,3%.

Ook de plaatsen twee tot en met vier worden bezet door analisten die ArcelorMittal een koopaanbeveling gaven, alleen deden deze drie analisten dat pas na een aantal maanden in het nieuwe jaar; het trio miste daarmee de rally van de staalgigant vanaf februari.

De plaatsen vijf en zes in het klassement van de ‘gouden tips’ worden bezet door twee analisten die in de loop van het jaar een koopaanbeveling meegaven aan PostNL. Marc Zwartsenburg (ING Research) gaf op 1 juli opnieuw een koopadvies nadat hij eind mei zijn ‘oude’ koopadvies had gewijzigd in ‘houden’ (+43,5%). En Matija Gergolet (Goldman Sachs) had PostNL tussen 3 augustus en 10 november op ‘kopen’ staan (+40,6%). De koers van PostNL ging in het najaar door het dak door de overname-interesse van de Belgische branchegenoot Bpost.

Ben Scarlett (JPMorgan) was de enige analist die hoge ogen gooide met een koopadvies op DSM. De analist hanteerde tot 25 oktober een koopadvies op het chemieconcern (+36,4%) en eindigde daarmee op de zevende plek. In het najaar begon de koers van het chemieconcern inderdaad wat weg te zakken.

Weer minder exclusief waren de koopaanbevelingen op Delta Lloyd. Marcell Houben (NIBC Markets), Darshan Mistry (Citi Research) en Janwillem Knoll/Ron Heijdenrijk (ABN Amro) hadden de verzekeraar het gehele jaar op ‘kopen’ staan en boekten daarmee +36,1% rendement. Een gedeelde achtste stek. De koerswinst die Delta Lloyd dit jaar kon boeken, was overigens geheel te danken aan de overname-interesse van branchegenoot NN Group.

Op de negende plaats staat Daniel Butcher (JPMorgan), die olieservicebedrijf SBM Off­shore sinds 17 juni op ‘kopen’ heeft staan; goed voor een rendement van 34,6%. De koers van SBM Offshore kende in de tweede helft van het jaar een flinke opleving door de gestaag verder stijgende olieprijs.

Tot slot op de tiende plek Jaap Kuin (ING Research), die vanaf begin dit jaar roestvrijstaalbedrijf Aperam op ‘kopen’ had staan. Goed voor een rendement van 33,1%. Net als ArcelorMittal profiteerde Aperam vanaf februari van het toenemende optimisme over de wereldeconomie.

Miskleunen
Maar zoals gesteld, was ook bijna de helft van de 245 koopaanbevelingen die de bankenanalisten gaven verliesgevend. Wat waren de tien slechtste kooptips van analisten in 2016?

Andrew Light (Citi Research) heeft met zijn koopaanbeveling op Air France-KLM van 23 februari dit jaar de twijfelachtige eer van de slechtste koopaanbeveling van het jaar. Klanten die deze aanbeveling opvolgden, liepen in de rest van het jaar tegen een tegenvaller aan van -37,2%. De timing van deze koopaanbeveling kon nauwelijks beroerder, want vanaf half februari liep de olieprijs snel op en begon het luchtvaartaandeel aan zijn glijvlucht.

Een kwartet analisten deelt de tweede plaats. Marc Hesselink (ABN Amro), Marc Zwartsenburg (ING Research), Andrew Humphrey (Morgan Stanley) en Martijn den Drijver (NIBC Markets) hadden het gehele jaar TomTom op ‘kopen’ staan en zadelden daarmee hun klanten op met een strop van -36,6%. In lijn met de wereldwijde trend ging TomTom in de eerste zes weken van het jaar hard onderuit en tegenvallende resultaten waren er debet aan dat in de maanden daarna nauwelijks koersherstel optrad.

De derde plek in de rangschikking van ‘foute’ kooptips was een typisch geval van een zeer ongelukkig timing. Suhasini Varanasi (Goldman Sachs) had Randstad sinds begin dit jaar op ‘kopen’ staan en verlaagde haar aanbeveling op 28 juni naar ‘houden’. Dat was ruim een week voordat het aandeel het laagste punt van het jaar bereikte en aan een indrukwekkende opmars begon. Het leed (-36,3%) was toen echter al geleden.

Vergelijkbaar met het koersbeeld van Randstad is dat van Aegon. De verzekeraar was eind juni een van de grootste slachtoffers van de Brexit, maar profiteerde weer flink door de rentestijging die kort daarna op gang kwam. En net als Varanasi van Goldman met Randstad ging Hadley Cohen (Deutsche Bank) met Aegon in de dagen na de Brexit (4 juli) terug van ‘kopen’ naar ‘houden’. Ook hier was de ergste pijn (-31,8%) echter al geleden en werd een rit naar boven gemist. Het levert Cohen de vierde plek op in onze rangschikking van ongelukkige koopaanbevelingen.

GrandVision is na TomTom een volgend aandeel dat meerdere analisten fataal werd. Robert Jan Vos (ABN Amro) en Marco Gulpers/Tijs Hollestelle (ING Research) hadden deze relatieve nieuwkomer op de beurs sinds vorig jaar op ‘kopen’ staan en bewezen daarmee hun klanten een slechte dienst (-31,6%). Goed voor een gedeelde vijfde plek in de lijst met miskleunen, want vooral na de publicatie van de cijfers van het derde kwartaal ging het van kwaad tot erger met GrandVision.

De zesde plaats in de lijst van verliesgevende tips is voor Ashik Musaddi (JPMorgan), die het advies op Aegon op 28 juni verlaagde van ‘kopen’ naar ‘houden’.

Zoals gesteld was de gouden tip van 2016 een onafgebroken koopadvies op ArcelorMittal. Dat beleggers met dit staalconcern ook veel geld konden verliezen, bewezen Jaap Kuin (ING Research) en Roger Bell (JPMorgan). Deze analisten hadden ArcelorMittal tot en met 10 februari op ‘kopen’ staan (-26,1%). Een zevende plek op onze lijst met oneervolle vermeldingen is daarmee hun deel.

Door het aandeel Grandvision pas vanaf 14 september te gaan volgen met een koopadvies, wist Francesca di Pasquantonio (Deutsche Bank) het verlies nog enigszins beperkt te houden (-24,3%). Goed voor een achtste plek.

Op de negende plek staat Edwin de Jong (NIBC Markets) met zijn kooptip Arcadis van begin dit jaar. Op 25 april ging hij terug naar ‘houden’, maar het grootste verlies (-21,6%) had toen al plaatsgevonden. En vier hekkensluiters delen plaats tien. Philip Ngotho (ABN Amro), Tijs Hollestelle (ING Research), Edwin de Jong (NIBC Markets) en Joost van Beek (Theodoor Gilissen) verslikten zich met hun koopadviezen sinds begin dit jaar alle vier in BAM. Hun klanten zullen met een rendement van -20,3% niet echt tevreden zijn.

Beste verkooptips

Tot slot een bijzondere categorie: de beste verkooptip. Want tot en met 2 december gaven de analisten van de genoemde elf banken ook 61 aandelen op enig moment een verkoopadvies mee. Gerekend met slotkoersen van die dag resulteerden dertig van die adviezen in een ‘onverwachte’ stijging, dit betekent dus dat bijna de helft van de verkoopadviezen onterecht was. Wat waren de tien beste verkooptips van analisten in 2016?

De beste verkooptip van het jaar kwam van de hand van Jos Versteeg (Theodoor Gilissen). Hij raadt zijn klanten al het hele jaar af om in TomTom te stappen en voorkwam daarmee een koersrendement van -36,6%. En inderdaad was afblijven van TomTom geheel 2016 het juiste devies.
Toby Reeks (Morgan Stanley) had Randstad in de eerste maanden van het jaar op ‘verkopen’ staan en pakt met een rendement van -35,6% de tweede plek in de ranglijst van beste verkoopadviezen. Overigens ging het advies op de uitzender op 6 juli naar ‘kopen’, wat ook bijzonder fijn getimed was.
De verkooptip die Jarrod Castle (UBS) op 11 januari gaf op Air France-KLM, was ook goed gekozen. De analist behoedde de klanten daarmee voor een strop van -32,9%, want de koerspiek van het luchtvaartaandeel lag al vroeg in het jaar.

En ook GrandVision kon beleggers het gehele jaar niet bekoren en zeker na de publicatie van de cijfers over het derde kwartaal maakte het aandeel een forse duikeling. Als je dan het gehele jaar een verkoopadvies hanteert, zoals Joost van Beek (Theodoor Gilissen), heb je je klanten een strop van -32,0% bespaard. Goed voor een vierde plek.

In het kielzog van Jarrod Castle van UBS, die de luchtvaartmaatschappij op 11 januari op ‘verkopen’ zette, bespaarden ook vier andere analisten hun klanten een miskleun. Christopher Combe (JPMorgan), Agnes Blazy (NIBC Markets), Jos Versteeg (Theodoor Gilissen) en Neil Glynn (Credit Suisse) hadden Air France-KLM het hele jaar op ‘verkopen’ staan. Het rendement van -26,1% is goed voor een gedeelde vijfde plaats op de lijst van beste verkooptips.

Analisten die ArcelorMittal het gehele jaar een koopaanbeveling gaven, deden dit jaar goede zaken, maar ook met een verkoopaanbeveling op het staalaandeel was dit jaar rendement te behalen. Stephen Ben­son (Goldman Sachs) hanteerde tot 10 februari een verkooptip op ArcelorMittal en dat bleek een perfecte timing: -26,1%. Goed voor een zesde plaats.

KPN was in 2016 ook niet het aandeel dat je in portefeuille moest hebben. Jos Versteeg (Theodoor Gilissen) had het telecommunicatiebedrijf als enige het hele jaar op ‘verkopen’ staan; goed voor een rendement van -25,0% en een zevende plek.

Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Het aandeel Arcadis beleefde eind januari een dramatische val, maar Joost van Beek (Theodoor Gilissen) behoedde zijn klanten daarvoor door reeds op 11 januari zijn advies te verlagen van ‘kopen’ naar ‘verkopen’. Dat leverde -23,9% op, goed voor een achtste plek

Tot en met de Brexit-paniek leed ING zware koersverliezen, daarna liet het bankaandeel een steeds sterkere stijgende lijn zien. Jos Versteeg (Theodoor Gilissen) liet met zijn adviesverhoging van ‘verkopen’ naar ‘kopen’ op 18 juli zien over een perfect marktgevoel te beschikken. Het rendement dat hij met zijn verkoopadvies behaalde (-21,5%), is goed voor een negende plek op de ranglijst.

De tiende en laatste plaats in onze rangschikking van beste verkoopadviezen gaat weer naar Joost van Beek (Theodoor Gilissen) met zijn aanbeveling om het gehele jaar van Boskalis af te blijven. Tot half april ging het nog wel met het baggeraandeel, maar daarna was er weinig plezier meer aan te beleven voor beleggers. Klanten van Theodoor Gilissen bleef zo een miskleun van -21,2% bespaard.

Lees ook: Hoe beleg ik in olie?

Wie mag dit artikel niet missen? U kunt als abonnee dit artikel cadeau geven aan uw vrienden of familie. Klik bovenaan het artikel op de link en het artikel wordt per e-mail doorgestuurd.