Interview: ‘De rente is straks spelbreker’
Didier Saint-Georges is een van de boegbeelden van het Investment Commitee van Carmignac. Het Franse fondsenhuis heeft een sterk trackrecord. In het turbulente jaar 2008 kregen aandelen wereldwijd harde klappen. Maar Patrimonie, het vlaggenschip van Carmignac, sloot 2008 af met een rendement van +0,1%. Wij vroegen Saint-Georges naar de markontwikkelingen wereldwijd.
De centrale banken maken op steeds grotere schaal gebruik van de geldpers. Waar gaat dit naar toe?
‘Ik kan me voorstellen dat deze vraag u sterk bezighoudt, maar ik denk dat zaken aan het veranderen zijn. Niet alleen is de Fed gestopt met het opkoopprogramma, de ECB koopt nu voor €20 mrd per maand minder aan obligaties.Centrale banken waren lange tijd zo actief omdat de nominale groei te laag was. De Fed heeft pas twee renteverhogingen doorgevoerd omdat zij de gevolgen van de Brexit niet goed kon inschatten. De ECB had daarnaast allang eerder afgebouwd wanneer er in 2017 niet meerdere belangrijke verkiezingen in Europa zouden zijn. De ECB is bang dat als zij het veiligheidsnet weghaalt en de beurzen gaan corrigeren, verantwoordelijk te worden gehouden voor de onvermijdelijke crash. De centrale banken lopen daardoor achter op de conjunctuurcyclus. Centrale banken ontkomen er niet aan om ergens in 2017 een belangrijk besluit te nemen. Ze kunnen ingrijpen door de geldpers definitief stil te zetten en de rente te verhogen. Gebeurt dit niet, dan grijpen de financiële markten in. Dit betekent dat de lange rente omhoog zal schieten. Centrale banken zijn dan hun geloofwaardigheid kwijt. Kijk naar de centrale bank van Japan. Die heeft zich in een lastige situatie gemanoeuvreerd door aan te geven de tienjaarsrente op nul te houden, zelfs wanneer de inflatie de 2% bereikt. Dit betekent de geldpers zonder limiet. In een wereld waar de economische groei aantrekt, zal de Japanse yen dan als een baksteen vallen. Dit maakt de financiële markten instabiel. Het jaar 2017 kan precies het tegenovergestelde zijn van 2016. Dit betekent dat de beurzen in het begin van het jaar omhoog gaan en in de tweede jaarhelft naar beneden. De stijgende rente is dan de spelbreker. De afgelopen zes jaar was een positie innemen tegen een centrale bank het domste wat de belegger kon doen. In 2017 zouden de financiële markten wel eens sterker kunnen zijn dan de centrale banken.’
Hoe schat u het politieke risico in?
‘De nieuwe president van de Verenigde Staten gedraagt zich als Nederland in de zeventiende eeuw. Het probleem van zijn protectionistische beleid is dat je niet kiest voor wereldwijde economische groei, maar dat het primaire doel is om je eigen land zo sterk mogelijk te maken ten koste van andere landen. In de geschiedenis zijn er meerdere voorbeelden van landen die op deze manier een stuk rijker zijn geworden ten koste van andere. De globalisatie heeft problemen veroorzaakt, maar die problemen oplossen door de samenwerking te verbreken, creëert alleen maar wrok bij andere landen. Er valt in deze wereld geld te verdienen door in te zetten op te winnaars en de verliezers te negeren, maar het blijft een gevaarlijke situatie die uit de hand kan gaan lopen. Als Trump blijft inzetten op ‘America First’, dan is het uiteindelijke resultaat een handelsoorlog. Het is mijn angst dat dit uitmondt in een wereldwijd fenomeen waar elk land handelt alsof het een gevecht is.’
Is het niet al een wereldwijd fenomeen? Premier May van het Verenigd Koninkrijk zegt al dat ze de belastingen flink gaat verlagen.
‘De wereld beweegt absoluut weg van het pad waarop zaken gezamenlijk worden aangepakt. May heeft inderdaad gezegd dat als het niet lukt om een goed contract te sluiten met de Europese Unie, het VK de belasting zodanig zal verlagen dat de EU er spijt van zal krijgen. Dit is wat de Verenigde Staten nu ook doen. Met het verlagen van de belastingen worden dollars de VS ingezogen. Een stijgende dollar is geen probleem, maar dollars die naar de Verenigde Staten gaan wel. Dit komt omdat de Verenigde Staten in het verleden door hun handelstekorten een leverancier van liquiditeit waren voor de wereld. Dit hielp de wereldeconomie groeien, maar als Trump doorzet zal het de wereldgroei helpen vertragen.’
Hoe ziet u de komende vijf jaar in Europa?
Het is maken of breken. Vergelijk de industriële productie van Duitsland, Frankrijk en Italië. Dat is echt eng. Wat je ziet is dat de lijnen gelijk lopen tot de start van de euro. Vanaf dat moment gaat de Duitse lijn sterk omhoog en storten de lijnen van Frankrijk en Italië het ravijn in. Dit komt omdat de Fransen en Italianen hun gebrek aan productiviteitsgroei vroeger compenseerden door hun eigen munten te devalueren. Dit kan niet meer en dat betekent dat de achterstand op Duitsland steeds verder toeneemt. Of de lijnen bewegen de komende jaren naar elkaar toe, of de eurozone valt uit elkaar.’
Hoe kijkt u aan tegen de Europese Target2-balansen?
Dit laat precies hetzelfde beeld zien als de cijfers van de Europese industriële productie. Het is ook een goede indicator (zie kader en grafiek) om te zien of Europa de goede of de verkeerde kant op gaat. Het gaat nu de verkeerde kant op. Europa moet vertrouwen creëren voordat het te laat is.
Wie mag dit artikel niet missen? U kunt als abonnee dit artikel cadeau geven aan uw vrienden of familie. Klik bovenaan het artikel op de link en het artikel wordt per e-mail doorgestuurd.