‘De voedselketen biedt volop beleggingskansen’

Achter de belegde boterhammen aan de ontbijttafel of het vlees en de groenten bij het diner gaat een hele voedingsketen schuil. Die keten is het beleggingsuniversum van het Pictet-Agriculture Fonds, dat beheerd wordt door Gertjan van der Geer. Hij geeft zijn visie op de markt voor agrarische grondstoffen en vertelt waar de beleggingskansen liggen binnen de voedselketen.

De prijs van veel voedingsgewassen is sinds de zomer van 2013 fors gedaald. Mogen beleggers al positie kiezen voor een omslag op de markt voor voedingsgrondstoffen zoals maïs, sojabonen en tarwe?
‘In historisch opzicht zijn de huidige prijsniveaus helemaal niet zo laag. Voor 2006 schommelde de maïsprijs bijvoorbeeld lange tijd tussen $2 en $3. De huidige prijs van bijna $4 ligt daar een stuk boven. Het beeld van de afgelopen jaren wordt vertekend door een flinke schok van enkele jaren terug. De oogstopbrengst bleef wat achter als gevolg van weersomstandigheden, maar in tegenstelling tot eerdere prijsschokken speelde deze keer een ontwikkeling aan de vraagzijde een grote rol bij de prijsstijging. In de Verenigde Staten werd nieuwe wetgeving ingevoerd die de industrie verplicht om een flink deel van de maïsoogst om te zetten in biobrandstof in plaats van te verkopen als voeding of veevoer. Hierdoor schoot de prijs veel verder door dan bij eerdere toppen die alleen veroorzaakt werden door een lage oogstopbrengst. In deze sector hebben hoge prijzen echter sterk de neiging om zichzelf te corrigeren, aangezien dan gebieden ingezaaid worden die bij normale prijzen marginaal of niet winstgevend zijn. Door een groeiend aanbod neemt de krapte af en dalen de prijzen. In mijn ogen is het huidige prijsniveau de nieuwe bodem, aangezien de productiekosten zijn gestegen en de vraag door de opkomst van biobrandstof structureel is toegenomen. Een geleidelijke prijsstijging is op de lange termijn het beste voor de landbouwsector – en ook voor ons als beleggers in deze sector.’

Hoe lastig is het om te beleggen in een markt waarin de prijzen al enige tijd onder druk staan?
‘Wij kijken naar de hele keten, van zaadje tot de voedingsartikelen in het supermarktschap. Het voordeel van deze aanpak is dat we onze positie kunnen vergroten in marktsegmenten die in een gunstige fase van de cyclus zitten. Momenteel hebben veel boeren het lastig. De prijzen voor hun gewassen zijn de afgelopen jaren gedaald, terwijl de kosten voor gewasbescherming en kunstmest nog hoog liggen.
Dankzij onze aanpak hebben we ruimte om te kijken naar andere sectoren. Er liggen bijvoorbeeld veel kansen voor verwerkings- en verpakkingsbedrijven. De productieketen in de landbouwindustrie is behoorlijk complex en een groot deel van de oogst wordt verspild. Dankzij betere verpakkingen en nieuwe recycling-oplossingen kan een groter deel van de productie in de supermarktschappen terecht komen. We kunnen de positie in dit soort kansrijke segmenten uitbreiden als bedrijven in andere schakels van de keten een lastige periode doormaken.’

Welke andere trends springen bij u als agribusiness-belegger in het oog?
‘Op het moment dat we het fonds in 2009 lanceerden, was de grote vraag of de Amerikaanse landbouwsector de productie voldoende op niveau kon houden om aan de hogere vraag te voldoen. Tegenwoordig is het niet de omvang, maar de diversiteit van de vraag die in het oog springt. In plaats van een vrij homogene vraag naar voedingsgewassen voor de verwerking in de voedselindustrie zie je nu dat er allerlei verschillende producten in trek zijn, zoals organische tarwe, quinoa en nog veel meer. Consumenten worden steeds kritischer en kijken op de verpakking beter naar de ingrediënten. Ze willen geen E-nummers of andere toevoegingen, maar voedingsmiddelen waarvan ze begrijpen wat het is. Een andere ontwikkeling is dat er steeds meer eiwitten zitten in het dieet van een groot deel van de bevolking in de ontwikkelde wereld. Dat komt onder meer door een toenemende vraag naar wit vlees en de populariteit van proteïnedrankjes.
Een andere trend is dat we steeds vaker buiten de deur eten. Dat heeft weer gevolgen voor de hele logistieke keten. Voor ons als beleggers is het ten slotte een mooie ontwikkeling dat het investeringsuniversum groter wordt omdat in verschillende delen van de voedselketen bedrijven naar de beurs komen. Een interessante nieuwkomer is Zoetis. Deze Amerikaanse onderneming zich richt op vaccinaties en medicijnen voor dieren. Zoetis is in 2013 afgesplitst van Pfizer.’

Hoe kiest u momenteel positie binnen de agribusiness-sector?
‘De kern van onze portefeuille wordt gevormd door bedrijven met een competitief voordeel die de structurele winnaars zijn binnen hun segment. Een goed voorbeeld daarvan is John Deere, een Amerikaanse fabrikant van landbouwapparatuur. Door de schaalgrootte kan de onderneming meer investeren in onderzoek en ontwikkeling, zodat Deere altijd voorop loopt bij nieuwe ontwikkelingen. De grote omvang maakt het bovendien mogelijk om kleinere bedrijven met een veelbelovende technologie in een vroeg stadium over te nemen. Daarnaast kijken we naar de bewegingen van de landbouwcyclus.
Momenteel zorgen relatief lage gewasprijzen ervoor dat boeren terughoudend zijn met investeringen in nieuwe machines en met grotere uitgaven aan zaden of gewasbescherming.
Naar verwachting tekent zich over grofweg twee jaar een omslag af. Daar gaan we op inspelen door meer ruimte vrij te maken in onze portefeuille voor posities in cyclische ondernemingen.’

Wilt u op de hoogte blijven van alle actuele adviezen voor deze aandelen? U kunt zich als abonnee aanmelden voor de alerts. Vink onderaan dit artikel het fonds aan of ga voor het volledige overzicht naar de alertspagina op onze website.