Kemphanen vechten om Herbalife

Een belegger op een internetforum wees op de documentaire Betting on Zero uit 2016, die hij op Netflix had gezien. Bill Ackman speelt daarin de hoofdrol. Hij legt uit dat hij in 2012 een shortpositie in Herbalife heeft ingenomen, omdat hij zeker weet dat het aandeel naar nul gaat. Inmiddels is het 2017 en heeft Ackman een fors verlies opgebouwd. Gaat hij nog gelijk krijgen? 

Piramidespel?
Herbalife is een Amerikaans bedrijf dat vitaminepillen, afslankmiddelen en andere producten met een gezond tintje verkoopt. Het verdienmodel is gebaseerd op netwerkmarketing. Herbalife verkoopt zijn producten niet zelf, maar laat dat volledig over aan zijn leden. Dat betekent dat het afhankelijk is van zelfstandige verkopers die inkomsten verkrijgen door de afzet van producten. Daarnaast krijgen de verkopers commissie over de omzet van nieuwe verkopers die zij hebben geworven.

Deze constructie heeft veel verkopers de afgelopen jaren in de problemen gebracht. Zij kochten verplicht grote pakketten aan producten in. Door de hoge kosten en magere verkoopresultaten lijden veel verkopers verlies, zoals in de documentaire Betting on Zero duidelijk wordt.

Het verdienmodel is erop gebaseerd dat hoe eerder je in de verkoopcyclus staat, hoe meer inkomsten je ontvangt van nieuwe verkopers. De verkopers van het eerste uur hebben zo de meeste inkomsten. Het is de nieuwkomers er dus alles aan gelegen om ook weer nieuwe verkopers aan te trekken, zodat ook zij een graantje aan commissie meepikken. De onderste laag in het proces verdient alleen door de eigen directe verkopen.

Boete van $200 mln
Bill Ackman nam met zijn investeringsfonds Pershing Square in 2012 een shortpositie in Herbalife. In Betting on Zero spreekt hij van een piramidespel dat vroeg of laat uit elkaar zal vallen. Deze kritiek, waarin Ackman niet alleen staat, leidde tot een rechtszaak tegen Herbalife. Uiteindelijk bepaalde de rechter dat het bedrijf geen piramideconstructie kan worden genoemd. Maar er volgde wel een aantal sancties. Zo diende Herbalife een som van $200 mln te betalen aan gedupeerde verkopers. Daarnaast bepaalde de rechter dat Herbalife het verdienmodel moet aanpassen, zodat alle verkopers relatief evenveel verdienen aan hun afzet.

Vriend en vijand Carl Icahn
Bill Ackman is er door het nieuwe verdienmodel, dat volgens hem overigens weinig verandering heeft opgeleverd, nog stelliger van overtuigd dat Herbalife failliet zal gaan. Hij houdt daarom zijn shortpositie van meer dan 20% stevig vast. 

Toch is het de vraag hoelang Ackman deze shortpositie kan handhaven. Bovendien heeft hij een geduchte tegenstander getroffen in investeerder Carl Icahn. Die is een naar eigen zeggen een grote fan van Herbalife en heeft dan ook een longpositie. Icahn heeft inmiddels een belang van 24% en blijft zijn positie vergroten.

Critici vragen zich af of Icahn daadwerkelijk zo in het bedrijf gelooft, of dat het hem vooral gaat om de onderlinge strijd met Ackman. In de wandelgangen is bekend dat beide haantjes elkaar niet erg waarderen, en dat het een prestigestrijd wordt wie er aan het langste eind zal trekken.   

Redenen om een stijgende koers te verwachten: 

• Herbalife bestaat sinds 1980 en door de jaren heen heeft het zich steeds weten te bewijzen.
• Herbalife maakte onlangs bekend dat het voor $600 mln eigen aandelen inkoopt.
• Icahn heeft aangegeven zijn belang van 24% vast te houden. De strijd tussen Icahn en Ackman kan Icahn Icahn ertoe bewegen nog meer aandelen bij te kopen, zodat de koers verder stijgt. Dat kan ervoor zorgen dat Ackman risicotechnisch gezien zijn shortpositie moet terugkopen, waardoor een shortsqueeze het aandeel doet exploderen. Momenteel heeft Ackman al een verlies van enkele honderden miljoenen dollars op zijn in 2012 ingenomen shortpositie. 

Redenen om een dalende koers te verwachten:  

• Twee weken geleden maakte de Chinese overheid bekend een onderzoek te doen naar de praktijken van Herbalife in China. Herbalife haalt 20% van zijn omzet uit China, dat daarmee een zeer belangrijke markt is. Als Herbalife door het onderzoek in China daadwerkelijk in opspraak raakt, dan kan de koers flink zakken.
• Insiders verkopen aandelen. Dat is vaak een teken aan de wand, want zij weten wat er speelt binnen het bedrijf.
• De rechter heeft de praktijken van Herbalife weliswaar niet als piramidespel omschreven, het verdienmodel blijft wel gevoelig voor ineenstorting. Daardoor is het gevaar voor een flinke daling, zoals Ackman omschrijft, wel degelijk aanwezig. 

Imploderen of exploderen
Het lijkt een spelletje te worden tussen Ackman en Icahn wie de winst in de wacht gaat slepen. Ze zullen beiden zolang mogelijk volhouden en niet willen terugdeinzen. Ackman heeft $1 mrd short geïnvesteerd en Icahn vooralsnog $1,4 mrd long. Daarmee staat er veel op het spel. Er zijn voldoende factoren die de koers kunnen doen imploderen of exploderen. Vroeg of laat zal een van de twee zich toch gewonnen moeten geven.

Het hanengevecht in nog in volle gang en blijf interessant om te volgen. Ook als u geen positie kiest tussen de twee kampen, is het een aanrader om de documentaire Betting on Zero te bekijken.

Lees ook: Uur van de waarheid voor gokaandeel

Wie mag dit artikel niet missen? U kunt als abonnee dit artikel cadeau geven aan uw vrienden of familie. Klik bovenaan het artikel op de link en het artikel wordt per e-mail doorgestuurd.