Expansie Takeaway.com kent toch echt grenzen

Betaalgemak, bezorggemak en eetgemak, het zijn drie trends waar restaurants de afgelopen jaren mee te maken hebben gehad. Takeaway.com heeft dit gat in de markt ontdekt en is erin gedoken. Het bedrijf brengt online klanten en restaurants bij elkaar. De klanten kunnen online maaltijden bestellen bij de restaurants. Die kunnen dan de maaltijden zelf laten bezorgen. Takeaway.com bezorgt daarnaast ook zelf maaltijden. Het bedrijf heeft de laatste jaren grote geografische ambities getoond en groeit flink in omzet én nettoverlies. Reden genoeg om de bedrijfseconomische ontwikkelingen bij Takeaway.com te analyseren.

Omzet

Het bedrijf kende in 2017 een omzet van €166 mln. Dat was een stijging van 49% ten opzichte van 2016. In 2016 was de omzet met 45% gestegen, van €77 mln naar €112 mln. Dat zijn indrukwekkende groeicijfers. De omzet bestaat vooral uit commissieloon (90%) en uit een beloning voor de facilitering van betaaldiensten (7%). Bij het commissieloon is niet alleen het groeiende aantal orders van belang (+38%, naar 68,3 mln), maar ook de gemiddelde waarde van een order ­(+ €0,14 naar €19,23) en de toename van de commissie van 10,6% in 2016 naar 11,4% in 2017.

Nederland is met een omzetaandeel van 45% de grootste markt van Takeaway.com. Duitsland volgt met 35%. Polen, Oostenrijk en België volgen op een respectabele afstand.

Strijd om marktleiderschap

Takeaway.com is in 2016 naar de Amsterdamse beurs gegaan om geld op te halen zodat er financiering zou zijn voor expansieplannen in Duitsland. Er was in het buurland nog wel een grote concurrent, Delivery Hero, en daarmee moest de strijd om het marktleiderschap worden aangegaan. Liefst voordat andere potentiële grootmachten zich zouden melden. Het grootste bedrijf kan immers door schaaleffecten winstgevend werken, de andere zullen daar veel moeite mee krijgen. Hoe groter het platform waarop restaurants en maaltijdbestellers zich aanbieden, des te groter de kans dat nieuwe bedrijven en maaltijdbestellers dat platform opzoeken. Hun kans op succes is namelijk immers op een groot platform dan op een klein platform.

Deze redenatie is overigens relatief, omdat mensen in Monnickendam, dat bij Amsterdam ligt, geen maaltijden zullen bestellen in Eijsden, dat bij Maastricht ligt. Oftewel: lokale platforms die klein zijn, kunnen voor de omgeving waarvoor ze werken toch groot genoeg zijn. Er is dus lokaal zeker mogelijkheid tot concurreren met Takeaway.com. Dit begrenst het commissieloon dat gevraagd kan worden (zie kader).

Teneinde in Duitsland te groeien moet een enorme marketinginspanning worden geleverd. Duitsland is immers groot en is in grote gebieden weinig verstedelijkt. Duitsers zijn bovendien wat traditioneler dan Nederlanders, ook in hun eetgedrag. De inspanningen lonen, want de omzetgroei in Duitsland kwam in 2017 uit op 57%, op €58 mln. Nederland groeide met 36% aanzienlijk minder, maar door de hogere omzetbasis in 2016 bleef het absolute verschil ongeveer even groot. De gemiddelde ordergrootte is wel ongeveer op het Nederlandse niveau, het aantal orders en de commissie per maaltijd niet.

Kosten en resultaat

De marketingkosten in Duitsland – de reden voor de aandelenemissie – waren in 2017 met €71 mln veel groter dan de genoemde omzet. Zij stegen van €51 mln in 2016. Een lichtpuntje is dat de marketing als percentage van de omzet in 2017 met 122% iets lager was dan in 2016 (139%). Dat is echter veel hoger dan in Nederland (18%), waar de nummer-één-positie ruim is gevestigd. Toch stegen ook in Nederland de marketingkosten in 2017. Zij bleven echter met €13 mln ver onder de omzet van €74 mln. In de overige landen zijn de marketingkosten ongeveer even hoog als de gezamenlijke omzet van €34 mln.
Nederland is dus de winstmaker bij Takeaway.com, met in 2017 een operationeel resultaat (ebitda) van €43 mln. Daar staan operationele verliezen van €47 mln en €24 mln in respectievelijk Duitsland en de overige landen tegenover. Dat leidt tot een totaal nettoverlies in 2017 van €42 mln. In 2016 was dat nog een verlies van €31 mln en in 2015 van €20 mln.

Strategiemogelijkheden en advies

Het nettoverlies heeft de kaspositie, die na de emissie zo florissant was, aangetast. Die daalde in 2017 van €135 mln naar €90 mln. Toch is die positie nog goed te noemen, temeer daar de Nederlandse activiteiten een positieve en naar verwachting toenemende kasstroom genereren. Takeaway.com kan zich dus nog zeker twee jaar aan forse verliezen permitteren. Het bedrijf zou trouwens, als het dreigt mis te lopen, aan de knop van de marketingkosten kunnen draaien en zo bij de expansieplannen in het buitenland kunnen temporiseren. Daardoor zou Takeaway.com in één klap winstgevend kunnen zijn ten koste van de groeiplannen. Wij denken echter dat het bedrijf dit niet gaat doen. Onlangs werd bekendgemaakt dat er deelnemingen zijn genomen in branchegenoten in Bulgarije en Roemenië. Er komt dus een nieuwe serie landen waar marketinginspanningen noodzakelijk zijn.
Het is die ogenschijnlijk ongelimiteerde expansiedrang die ons terughoudend maakt in ons advies. Het lijkt erop dat de verliezen voorlopig aanhouden. We hebben voor 2018 daarom een verlies per aandeel ingeboekt van €0,70, tegen 0,97 in 2017, en verwachten dat Takeaway.com pas ergens in 2019 een positief operationeel resultaat boekt in Duitsland, bij nog wel een nettoverlies van €0,23. Daarmee zitten we lager dan de meeste analisten, die een totaalnettowinst over 2019 verwachten. Vandaar ook ons lagere advies: ‘verkopen’.