Winstmomentum JPMorgan en Bank of America gaat afzwakken

De grote Amerikaanse banken hebben de afgelopen dagen indruk gemaakt met forse winststijgingen over het eerste kwartaal. Bank of America (BAC) maakte maandag 16 april bekend dat de nettowinst met 30% is gestegen naar $6,9 mrd. Net voor het weekend had JPMorgan Chase (JPM) laten weten dat de winst met 35% is opgelopen naar $8,7 mrd. Beleggers waren echter bepaald niet onder de indruk van de snelle winststijging. De koers van JPMorgan viel na de cijferpresentatie met 3% terug, terwijl het aandeel Bank of America na het winstbericht zo goed als onveranderd sloot.

Lauwe reactie

De lauwe reactie onderstreept dat de lat voor de Amerikaanse banksector heel erg hoog ligt. Een belangrijke oorzaak daarvoor is de belastingverhoging die eind vorig jaar in de Verenigde Staten werd doorgevoerd. Hierdoor kreeg het resultaat onderaan de streep een behoorlijke impuls. De belastingdruk bij Bank of America daalde in de eerste drie maanden van 2018 naar $1,5 mrd. Een jaar eerder was dat nog $2,0 mrd. De indirecte effecten waren echter minder groot dan waar veel marktpartijen op hoopten. Een lagere belastingdruk had het voor ondernemingen aantrekkelijker moeten maken om geld te lenen voor nieuwe investeringen, waarvan het resultaat door de maatregelen minder zwaar belast zou worden. De snelheid van de kredietgroei bleef echter achter bij de verwachtingen.

Kredietgroei

Bij JPMorgan nam de totale omvang van de zogeheten kernkredieten – de leningenportefeuille exclusief handelsposities en leningen die de bank wil of gaat afstoten – met 8% toe. Dat is net iets hoger dan de 7% van de voorgaande kwartalen. Financiële topvrouw Marianne Lake benadrukte echter dat de bank in dit opzicht nog weinig merkt van de belastingverlaging. Volgens Lake maken klanten iets meer gebruik van hun doorlopende kredieten. Dat heeft vooralsnog nauwelijks impact op de resultaten en het is nog veel te vroeg om van een nieuwe trend te spreken. JPMorgan kampt bovendien met een afnemend momentum in het hypotheeksegment. De omvang van de nieuw verstrekte huisleningen daalde ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar met 19% naar $18,2 mrd. Bij Bank of America vormde het hypotheeksegment overigens nog wel een motor achter een leningengroei van 8% bij de consumentendivisie.

Rentemarge

Behalve door de groei van de leningenportefeuille, kunnen de winsten van de Amerikaanse banken ook stijgen door een oplopende nettorentemarge. Dat is het verschil tussen de rente die banken betalen over leningen en het percentage dat ze ontvangen uit kredietverstrekking. Gebruikelijk neemt de nettorentemarge toe wanneer de rente oploopt. In de laatste twaalf maanden heeft de Amerikaanse centrale bank de rente vier maal verhoogd. Bij Bank of America ligt de nettorentemarge van 2,39% echter nog op hetzelfde niveau als vorig jaar. Volgens topman Brian Moynihan was dat het gevolg van een bewuste keuze om enkele risicovolle leningen met een relatief hoog rentetarief van de hand te doen. Het is een flinke tegenvaller dat de nettorentemarge behoorlijk achterblijft bij die van concurrenten. Bij Citigroup kwam dat percentage bijvoorbeeld uit op 2,64%. Bij JPMorgan is deze marge sinds vorig jaar gestegen van 2,33% naar 2,48%.

Gezonde kredietportefeuilles

Het wordt de komende tijd mogelijk wat makkelijker voor Bank of America en branchegenoten om de nettorentemarge de komende tijd op te schroeven. De Federal Reserve is voornemens om in de loop van het jaar de rente wat verder te verhogen. Hierdoor stijgt de korte rente beduidend sneller dan de lange. De marge tussen de korte (1 maands-) en lange (10 jaars-rente) is sinds een jaar geleden gedaald van 2,2% naar 1,4%. Als dat verschil negatief wordt, is dat vaak een voorbode van een recessie. De Amerikaanse economie is vooralsnog hard op weg om in 2018 voor het negende jaar op rij te groeien. Dat gunstige klimaat komt onder meer tot uitdrukking in laag blijvende reserveringen voor slechte leningen. Bij Bank of America lag deze voorziening van $835 mln op hetzelfde niveau als een jaar eerder. Bij JPMorgan daalde de reservering met 11% naar $1,2 mrd.

Handelsinkomsten

De Amerikaanse grootbanken zijn echter niet volledig afhankelijk van kredietverstrekking. Met name JPMorgan heeft een zeer sterke positie op het vlak van dienstverlening voor obligatie- effectenhandel en advisering bij overnames, fusies en beursintroducties. Deze activiteiten profiteren momenteel van een groeiende handel als gevolg van de stijgende volatiliteit op internationale beurzen.  Bij de divisie corporate & investment bank steeg de omzet met 9% naar $10,5 mrd. De nettowinst veerde zelfs met 22% op naar $4,0 mrd. Bij Bank of America kwam de omzetgroei in dit segment uit op 2% naar $4,8 mrd. De winst steeg met 14% naar $1,5 mrd. Zolang de kredietgroei niet naar een hogere versnelling schakelt, zijn de banken voornamelijk afhankelijk van deze activiteiten om de winstgroei door te trekken. Na jaren van reorganisaties en besparingen is er immers ook nauwelijks nog ruimte om de kosten verder terug te dringen.

Conclusie

De belastingverlaging en de groeiende Amerikaanse economie zorgen ervoor dat de winst van JPMorgan en Bank of America in 2018 met circa 30% kan stijgen. Op basis van een k/w van circa 12 ligt de waardering van beide banken bepaald niet te hoog. Maar het vooruitzicht van een afzwakkend winstmomentum is een belangrijke reden om terughoudender te worden over de Amerikaanse banksector. JPMorgan blijft met het oog op de goede vooruitzichten voor de divisie investment banking favoriet. Het advies wordt na de koersstijging van bijna 100% in twee jaar bijgesteld naar houden. Voor Bank of America geldt een verkoopadvies.