Column: opkomend marktleed

De Harvard Business Review laat zien dat de verhouding tussen financiële assets en de wereldeconomie tussen 1990 en nu is gegroeid van 6 naar 10. Hoe meer financiële assets, hoe groter de problemen voor de wereldeconomie zullen zijn wanneer er iets gebeurt in de financiële wereld. In de afgelopen weken is er stress ontstaan in de opkomende markten. De oorzaak is het oplopen van de Amerikaanse rente. Op 6 juni 2016 stond de Amerikaanse tienjaarsrente op 1,31%. Deze is inmiddels opgelopen tot 3,13%. De Amerikaanse rente is de benchmark voor de rente in de opkomende markten. De Amerikaanse rente is risicovrij en omdat de opkomende markten wel risico lopen, lenen zij bij de markt tegen een hogere rente.

Acties

Wanneer de Amerikaanse rente stijgt en de risicoperceptie van beleggers blijft gelijk, stijgt automatisch ook de rente in de opkomende markten. Dit betekent dat de financieringskosten voor deze landen stijgen. In de afgelopen drie maanden zijn de peso, lira, real, roebel, zloty, forint, rand, peso en roepie tussen de 5,9% en 20,8% gedaald ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Centrale banken in de opkomende markten zijn begonnen met acties om hun munten te beschermen, zoals renteverhogingen, maar deze remmen de economie wel af omdat de financieringslasten stijgen. De beren hebben deze slag gewonnen, want de munten van meerdere opkomende landen bereikten afgelopen vrijdag nieuwe dieptepunten.

Opkomende markten staan er slechter voor

Carmen Reinhart, professor aan Harvard, schokte de beleggerswereld door afgelopen week te vertellen dat de opkomende markten er slechter voor staan dan in 2008. In dat jaar gingen de aandelen in de opkomende markten met 64% onderuit. Ze heeft in 2009 samen met Harvard-collega Kenneth Rogoff This time is different gepubliceerd. Dit is een fantastisch boek over financiële crises in 66 verschillende landen. Elke keer liepen de schulden op en verzekerde de beleidsmakers dat het dit keer anders zou zijn. Uiteindelijke volgden elke keer wanbetalingen door de overheden en paniek in het bankwezen. Ze wijst er als eerste op dat meer dan twee derde van de schulden van de opkomende markten in dollars is genoteerd. Hoe verder de dollar stijgt, hoe groter de problemen worden in de opkomende markten. Reinhart wijst er ook op dat tijdens de financiële crisis opkomende markten lage schulden hadden en in 2018 zijn ze hoog.