HSBC kiest verfrissende koers

De strategie van HSBC-topman John Flint is een verfrissende afwisseling in bankenland. In tegenstelling tot zijn voorganger en de meeste andere internationale banken focust hij niet op het verlagen van de kosten. Onder de in februari teruggetreden topman Stuart Gulliver trok de Britse bank zich terug uit ongeveer de helft van alle landen waar hij actief was. Het personeelsbestand is met bijna 90.000 afgenomen tot 229.000 werknemers.

Ondanks de kostenmaatregelen slaagde Gulliver er niet in om de winst op te voeren. De winst voor belastingen daalde van $21,9 mrd in 2011 naar $21,0 mrd vorig jaar. Achter die terugval gaat overigens wel een kleine margestijging schuil. De omzet daalde in deze periode namelijk met 25% naar $51,5 mrd. Hoewel Flint de kosten verder wil terugdringen, trekt hij vooral de aandacht met plannen om de omzetgroei aan te jagen.

Sterke positie in Azië

HSBC gaat in de periode tot 2020 $15 mrd tot $17 mrd investeren in verschillende groei-initiatieven. Het zwaartepunt ligt in geografisch opzicht op Azië. Deze regio is al goed voor het overgrote deel van de concernwinst. Flint ziet in deze regio goede kansen voor dienstverlening aan zeer vermogende particulieren, verzekeringen en vermogensbeheer. Daarnaast wil de onderneming uitgroeien tot de belangrijkste kredietverstrekker op het vlak van duurzame investeringen alsmede voor het Chinese Belt and Road-initiatief: de bouw van een nieuwe ‘zijderoute’ voor het verstevigen van de handelspositie. Op de Britse thuismarkt legt HSBC de nadruk op het vergroten van de positie op de hypotheekmarkt.

Het tweede deel van de investeringen heeft betrekking op een effectievere inzet van technologie. Daarmee hoopt Flint twee vliegen in een klap te slaan: het verbeteren van dienstverlening voor klanten en het creëren van nieuwe mogelijkheden om kosten te verlagen.

Probleemgeval

De strategie maakt wel duidelijk dat Flint geen antwoord heeft op alle uitdagingen waar de bank voor staat. Daarbij springt voornamelijk de positie van de Amerikaanse bankactiviteiten in het oog. Het concern versterkte zich in 2003 via de te dure overname van Household ($15 mrd). In vergelijking met lokale concurrenten mist HSCB echter de schaalgrootte op de markt voor kredietverstrekking aan Amerikaanse bedrijven. De marge op deze activiteiten ligt daarom structureel lager dan het concerngemiddelde. In het eerste kwartaal van 2018 maakte het bedrijf zelfs een verlies van bijna $600 mln in de Verenigde Staten. De optie om via een nieuwe overname de schaalomvang te vergroten is simpelweg te duur. De bank heeft de middelen hard nodig voor de groei-initiatieven en het dividendbeleid. Aan de andere kant zou een verkoop door de matige prestaties weinig opleveren. Flint wil dan ook proberen de winstgevendheid op eigen kracht te verbeteren.

Rendement opschroeven

De topman wil het rendement op het eigen vermogen van de Amerikaanse activiteiten opschroeven tot ten minste 6% in 2020. Voor heel HSBC moet dat percentage uitkomen op ten minste 11. Op het eerste gezicht is dat een behoorlijk ambitieuze doelstelling. In 2017 kwam dat rendement immers op slechts 6,8% uit. Wanneer alle eenmalige posten buiten beschouwing blijven, komt het rendement op het eigen vermogen echter al op 8,7%. Flint hoopt, behalve van de verschillende groei-initiatieven en de Amerikaanse winstverbetering, ook te profiteren van een stijgende rente. Het meest waarschijnlijke scenario is dat laatstgenoemde factor samen met Aziatische groei de belangrijkste motor wordt achter de resultaatverbetering. De leidende positie in Hongkong geeft de bank een streepje voor op Europese sectorgenoten, die vooral afhankelijk zijn van de zeer volwassen thuismarkt. Dit voordeel komt overigens goed tot uitdrukking in de waardering.

Waardering

HSBC wordt op de Londense beurs verhandeld voor 14,5 maal de verwachte winst. Voor het Franse BNP Paribas is de k/w 9,1 en voor Banco Santander 10,7. Deze branchegenoten hebben een wat lager rendement op het eigen vermogen (8% à 8,5%), dat bovendien niet zo makkelijk kan worden opgeschroefd als bij HSBC. In hoeverre de premie terecht is, hangt helemaal af van de snelheid waarmee de winst van de Britse bank stijgt. De implementatie van de nieuwe maatregelen neemt naar verwachting enkele kwartalen in beslag. Hierdoor worden de effecten pas in de loop van volgend jaar zichtbaar. In 2020 kan vervolgens echt de balans opgemaakt worden van de koers die Flint heeft ingezet. Onder de geldende marktomstandigheden en bij een geleidelijk oplopende rente kan de winst per aandeel dat jaar oplopen tot $0,90.

Gevaren voor de groei

Er zijn echter verschillende zaken die ertoe kunnen leiden dat dit gunstige scenario niet uitkomt. In de eerste plaats is dat een afzwakking van de economische groei of het uitbreken van een crisis. Met een CET1-ratio van ruim 14% heeft HSBC een redelijke buffer, maar de afschrijvingen op slechte leningen zullen in dit geval een sterke rem zetten op de winstontwikkeling. Andere gevaren zijn het uitblijven van rendement op de nieuwe investeringen en het verergeren van de Amerikaanse margedruk.

Conclusie

Ondanks de risico’s maakt Flint de juiste keuze door in te zetten op groei-initiatieven. Bij een nieuwe bezuinigingsronde zou hij het risico lopen dat het moreel van de medewerkers een flinke tik krijgt. Bovendien zou HSBC dan voornamelijk intern gericht zijn, zodat er minder vlot ingespeeld zou kunnen worden op nieuwe kansen.

De beurskoers reageerde echter nauwelijks op de strategische plannen. Die lauwe reactie werd veroorzaakt doordat sommige partijen gehoopt hadden op een dividendverhoging. In plaats daarvan zet Flint voorlopig in op een meer vrijblijvende aandeleninkoop. Het huidige dividendrendement (5,0%) maakt het de moeite waard om het aandeel vast te houden in afwachting van signalen die erop wijzen dat de investeringen zich gaan uitbetalen.