Nabeurs: Hoe spring je om met politiek risico?

In het Verenigd Koninkrijk is de politieke chaos weer een compleet na het opstappen van twee ministers. Dat liet zich deze keer niet zo voelen op de aandelenmarkt, aangezien het plotselinge vertrek de weg vrijmaakte voor premier Theresa May om haar plannen voor een zachte Brexit door te drijven. De schijnwerpers verschoven al snel naar Donald Trump, die een tandje bijzet in de handelsoorlog met China.

Beleggers zijn heel wat tijd kwijt met het bijhouden van de politieke nieuwsstroom. Eind mei was de financiële wereld bijvoorbeeld nog in de greep van de crisis die ontstond bij de Italiaanse kabinetsformatie. In het voorjaar van 2017 trokken de verkiezingen in Frankrijk en Nederland nog alle aandacht. Dat kwam door de angst voor het groeiende populisme, die gevoed was door het Brexit-referendum in 2016. Tijdens de Griekse schuldencrisis van enkele jaren eerder moest er zelfs een politieke oplossing gevonden worden voor een economisch probleem.

Economie of politiek?

Is het al zo ver dat beleggers meer oog moeten hebben voor politieke ontwikkelingen dan voor economische zaken? Tijdens een vooruitblik op de tweede jaarhelft beantwoorde NN IP-strateeg Valentijn van Nieuwenhuijzen die vraag met een overtuigend ‘Nee’. In zijn ogen wordt het aandelenklimaat nog altijd bepaald door economische ontwikkelingen. Het basisscenario is dat de breed gedragen groei van de wereldeconomie zich in het lopende halfjaar doorzet. Er zijn verschillende bedreigingen voor dit scenario, maar daar is het politiek risico er slechts één van. Andere zaken waar beleggers op moeten letten, zijn volgens Van Nieuwenhuijzen een oplopende looninflatie en snelle schuldgroei. Er valt te twisten over de vraag op welke wijze economie en politiek in elkaar grijpen in de financiële wereld. Het antwoord op een andere vraag is veel interessanter voor beleggers: hoe kan ik het beste omspringen met politiek risico?

Houd hoofd koel

In het ideale scenario zou je voor elke belangrijke verkiezing of referendum de portefeuille even moeten aanpassen. Dat is echter enorm veel werk en bovendien zetten transactiekosten als gevolg van het regelmatig bijstellen van posities een flinke rem op het resultaat. Het inzetten van derivaten is een optie, maar ook daaraan zijn kosten verbonden. Bovendien is die bescherming in de meeste gevallen niet nodig. Het hele idee van beleggen is per slot van rekening dat je ervoor kiest om koersrisico te lopen om zo uitzicht te krijgen op een rendement dat hoger ligt dan de spaarrente. Als politieke ontwikkelingen de financiële markten dan echt een keer laten schrikken, is het vooral zaak om het hoofd koel te houden.

Schrikmomenten

Volgens Van Nieuwenhuijzen prijzen beleggers politiek risico namelijk vaak te laag in. Maar wanneer het echt misgaat of dreigt te gaan, schieten ze door naar de andere kant van het risicospectrum. Als voorbeeld gaf hij de recente politieke onrust in Italië. Het rendement op Italiaanse staatsobligaties schoot toen omhoog, terwijl de berichten op sociale media en nieuwsberichten extreem negatief waren. Wie had geprobeerd om op de snelle sentimentsverandering te reageren, was ongetwijfeld te laat geweest.  Gewone beleggers moeten het bovendien doen zonder de ‘Thomson Reuters Market Psych Index on Government Instability from News and Social Media for Italy’ die NN IP hiervoor gebruikt. Voor de tactiek om erop te anticiperen dat de soep minder heet wordt gegeten dan opgediend, is die index overigens niet per se nodig. Denk bijvoorbeeld maar eens terug naar de reactie op het Brexit-referendum in 2016.

Kruit droog houden

In de week voor de stembusgang was de FTSE100 Index met 5% omhoog gekabbeld. In de paniek na de overwinning van het Brexit-kamp, daalde de koers zelfs even met 7%. Wie zich liet meeslepen door de paniek, deed zichzelf te kort. Aan het eind van 2016 stond de FTSE 12,5% hoger dan de dag voor de stembusgang. Het kan dus geen kwaad om wat geld achter de hand te houden om optimaal te kunnen profiteren als de markten weer in de ban raken van het politiek risico. De hoge waardering van aandelen is een extra argument om voorlopig een wat grotere kaspositie aan te houden dan gebruikelijk. De Shiller-k/w die de koers van de S&P500 afzet tegen de voor inflatie gecorrigeerde winsten over een periode van tien jaar, staat momenteel op 32,5. Dat is dubbel zo hoog als het langetermijngemiddelde van 16,9 over de afgelopen 140 jaar.