KAS Bank zoekt naar nieuwe wegen

Achter het vrij anonieme beursbestaan van KAS Bank gaat een enorme transformatie plaats. Het ruim 200 jaar oude bedrijf richt zich op het bewaren van effecten voor pensioenfondsen, verzekeringsbedrijven, banken en andere partijen. Eind vorig jaar had het concern €490 mrd in bewaring (-3% sinds 2016).

Hoewel de vraag naar deze dienst vrij stabiel is, staan de marges sterk onder druk doordat steeds meer processen geautomatiseerd worden. Bovendien is KAS Bank een relatief kleine, lokale speler op een markt waarop schaalomvang een belangrijke rol speelt. Het vermogen in bewaring bij concurrenten als BNY Mellon, JPMorgan Chase en State Street is ruim veertig keer zo groot. In reactie op de prijsdruk zet de onderneming in op twee zaken: het verlagen van de kostenbasis en het uitbouwen van het dienstenpakket.

Besparingsdoel

Wat betreft het terugbrengen van de kosten is KAS Bank al een heel eind op weg. In 2016 stelde het bedrijf zich ten doel om de kostenbasis structureel met €20 mln te verlagen. Vorig jaar lagen de bedrijfslasten van €82,8 mln 14% lager dan in 2016.

Dat was voor een groot deel te danken aan het inkrimpen van het personeelsbestand. Het gemiddeld aantal werknemers nam af van 624 naar 475 en er werden minder externe krachten ingezet. Hierdoor daalden de personeelslasten met 23% naar €46,8 mln. De overige uitgaven liepen met 26% terug naar €10,4 mln.

Een deel van de besparingen was te danken aan het uitbesteden van de IT-activiteiten aan Atos. Dit leidde ertoe dat de IT-uitgaven met een stijging van 33% naar €14,0 mln een belangrijke uitzondering vormden op de dalende kostentrend.

Winstverdubbeling

In het eerste kwartaal van dit jaar heeft de kostendaling van 2017 zich niet doorgezet. De bedrijfslasten van €21,6 mln lagen net iets hoger dan in de laatste maanden van vorig jaar (€21,3 mln). Die toename werd echter veroorzaakt door de jaarlijkse bijdrage van €1,3 mln aan het resolutiefonds, dat vergoedingen uitkeert aan klanten van banken die in de problemen komen.

KAS Bank lijkt voorlopig goed op weg om het besparingsdoel van €20 mln te halen. De lagere kosten leidden vorig jaar al tot een verdubbeling van de genormaliseerde winst, naar €16,5 mln. Door reorganisatielasten kwam de nettowinst uiteindelijk uit op €15,1 mln, net hoger dan de €14,9 mln van 2016. Wel werd dat laatste bedrag sterk vertekend door hoge besparingskosten en een boekwinst van €21 mln op de verkoop van het hoofdkantoor aan de Amsterdamse Spuistraat, waar de bank al ruim een eeuw gevestigd was.

KAS Lab

De wijze waarop KAS Bank het monumentale pand in hartje Amsterdam heeft ingeruild voor een modern kantoor aan de rand van de stad, staat model voor de omslag die het bedrijf doormaakt. De forse verlaging van de kostenbasis geeft per slot van rekening maar eenmalig een impuls aan de winstgevendheid. Het is de bedoeling dat in de toekomst omzetgroei de belangrijkste winstmotor wordt in plaats van margeverbetering. Het concern zet sterk in op een uitbreiding van het dienstenpakket aan bestaande klanten.

Het zogeheten KAS Lab speelt hierbij een belangrijke rol. De afdeling werd in november 2017 opgericht en heeft als doel om nieuwe financiële concepten te ontwikkelingen. Inmiddels lopen er vier innovatietrajecten en is de bank bezig om de eerste vindingen te implementeren. Zo kon er tijdens de aandeelhoudersvergadering in april gestemd worden met Voteroom app, en implementeert Risk Solutions  een fintech-oplossing in de dienstverlening.

Innoveren en samenwerken

De ontwikkeling en implementatie van projecten die een grote impact kunnen hebben op de omzet, kost echter meer tijd. Een voorbeeld is KASPER, een initiatief voor waarbij klanten duurzaam kunnen investeren in wereldwijde indices zonder tussenkomst van buitenlandse investment managers. Een ander veelbelovend initiatief is Data Collector. Hierbij wordt data centraal verzameld zodat het eenvoudiger wordt om verschillende soorten rapporten voor toezichthouders, management en andere doelgroepen op te stellen.

KAS Bank zet bij de zoektocht naar omzetgroei ook in op samenwerking met andere partijen. Eind maart meldde het concern dat het met de software van het Deense SimCorp Dimension een nieuw investerings- en administratieplatform ontwikkelt. Hiermee slaat het bedrijf twee vliegen in één klap: automatisering van administratieve processen helpt om de kosten nog iets verder te drukken, terwijl de internationale dienstverlening verder uitgebreid kan worden. KAS Bank hoopt de eerste klanten voor het platform in 2019 binnen te halen.

Oudste start-up

Door de omschakeling van een traditionele bewaarder naar een ontwikkelaar van nieuwe diensten, afficheert KAS Bank zich als de oudste start-up van Nederland. Waarschijnlijk wordt pas eind 2019 enigszins duidelijk of het lukt om de omzetgroei aan te wakkeren. In de tussentijd is het zaak om vooral te letten op de operationele risico’s. Met de succesvolle uitbesteding van de IT-activiteiten heeft het concern een belangrijke horde genomen. De grote uitdaging is nu om alle werknemers mee te krijgen in het omschakelingsproces. Vorig jaar daalde de medewerkersbetrokkenheid van 7,4 naar 6,6. Bij die forse daling moet echter wel worden aangetekend dat de meetmethode is aangepast.

Bij gebrek aan koersimpulsen op korte termijn, hoeven beleggers voorlopig geen haast te maken om in te stappen. Het riante dividendrendement van 6,6% maakt het overigens wel de moeite waard om het aandeel aan te houden in afwachting van signalen dat de omzetgroei weer op gang komt.