Koning dollar blijft nog aan de macht

Aan de lange periode van gesynchroniseerde wereldwijde economische groei is recent een einde gekomen. Het IMF ziet de groei van de wereldeconomie vertragen en verlaagde de prognoses voor 2018 en 2019. De groei in de opkomende markten is al een tijdje over de top terwijl ook de Europese economie met een onverwacht snel opstekende tegenwind heeft te kampen.

De dollar was dit jaar de grootste winnaar op de valutamarkten. De Federal Reserve heeft al een aantal renteverhogingen doorgevoerd en ook de tienjaarsrente op Amerikaanse overheidsobligaties is meegestegen. Het renteverschil met andere valutablokken die nog niet zijn gestart met een monetaire verkrapping loopt bijgevolg op. Daardoor klom de dollarindex, die de waarde van de Amerikaanse munt afzet tegenover de euro, de Japanse yen, het Britse pond, de Canadese dollar, de Zweedse kroon en de Zwitserse Frank, eerder deze maand naar het hoogste niveau in zestien maanden. De tabel van best presterende valutaparen laat zien dat met name de valuta’s van opkomende markten dit jaar tot de grootste verliezers behoren. De aantrekkende Amerikaanse rente bracht een kapitaalvlucht op gang. Tegelijk hebben de opkomende landen heel wat schulden uitstaan in dollars, waardoor de vraag naar de munt hoog blijft. De dollar kan ook  profiteren van zijn status als wereldreservemunt. De markt in Amerikaans schuldpapier is de meest liquide ter wereld en fungeert daardoor als toevluchtsoord bij politiek onheil.

Verenigde Staten

De Amerikaanse economie blijft het voorlopig goed doen maar de Verenigde Staten zijn geen economisch eiland. De piek van de bedrijfswinsten ligt achter ons en het effect van de belastingverlagingen zal langzaam uitdoven. Nu de Democraten de macht hebben overgenomen in het Huis van Afgevaardigden, maakt een bijkomende belastingverlaging weinig kans. Er zit op korte termijn nog geen recessie aan te komen maar een nieuwe groeiversnelling van de grootste economie ter wereld die de lagere activiteit elders kan compenseren zit er evenmin in. De aandacht van de markt zal stilaan verschuiven naar de hoge schulden van het land en het oplopende begrotingstekort. Om die redenen meen ik dat het langzaam aan tijd is voor de dollar om wat stoom af te blazen.

Update tip: USD/ZAR long

De Zuid-Afrikaanse rand (ZAR)had het dit jaar net als verschillende andere valuta’s van opkomende markten zwaar te verduren. De dollar klom tussen maart en september met ruim een derde tegenover de rand. Het USD/ZAR-valutapaar bereikte toen zelfs het hoogste peil sinds begin 2016. De voorbije weken kon de Zuid-Afrikaanse munt wat terrein terugwinnen maar de USD/ZAR staat nog steeds 16% hoger dan bij de start van 2018. De centrale bank van Zuid-Afrika (SARB) hield in september de beleidsrente ongewijzigd op 6,5%. De markt verwacht dat de SARB nog dit jaar de eerste stap zal zetten in een reeks renteverhogingen. De klim van de dollar maakt de invoer duurder en drijft het handelstekort verder op. Het begrotingstekort zal stabiliseren rond 4%, wat hoger is dan wat de regering eerder dit jaar beloofde. De inflatie blijft de voorbije maanden in de buurt van 5% schommelen. De recente daling van de olieprijs zorgt voor een welkome adempauze.
De centrale bank moet kredietbeoordelaar Moody’s gunstig stemmen met maatregelen om de openbare financiën op orde te stellen. Een afwaardering van de kredietrating van het land blijft namelijk als een zwaard van Damocles boven de Zuid-Afrikaanse munt hangen. Ik vind het recente herstel van de rand fundamenteel niet verantwoord en verwacht dat de dalende trend binnenkort zal hervatten. De economische prestatie van het land is belabberd, wat de ruimte voor renteverhogingen beperkt. Na een daling van het bruto binnenlands product met 2,6% in het eerste kwartaal dook Zuid-Afrika met een negatieve groei van 0,7% tijdens het tweede kwartaal in een recessie. Er zit op korte termijn niet veel beterschap aan te komen. De PMI-index die de activiteit van de verwerkende industrie meet, daalde in oktober voor de vierde maand op rij en staat op het laagste niveau sinds de zomer van 2014. De USD/ZAR blijft in onze valutaselectie, waarbij het advies dus is: de dollar kopen en daartegenover de rand verkopen.

Nieuwe tips: GBP/USD long

Het Britse pond (GBP) openbaart zich de voorbije maanden als een manisch-depressieve munt, al naar gelang optimisme of pessimisme rond een brexit-akkoord de bovenhand haalt in het marktsentiment. Er resten nog ongeveer vier maanden om tot een handelsakkoord met de Europese Unie te komen. In april noteerde de GBP/USD nog bijna op het niveau van voor de brexit-stemming in 2016, amper vier maanden later was het paar alweer met 12% gedaald.

De Bank of England (BoE) verhoogde in augustus de beleidsrente voor de tweede keer in tien jaar. De Britse centrale bank maakt er geen geheim van dat er meer renteverhogingen zullen volgen. Maar daarvoor moet er eerst klaarheid komen over de brexit-voorwaarden. De groeiprognoses voor het Britse bruto binnenlands product bedragen voor dit en volgend jaar respectievelijk 1,3 en 1,7%. Op zich niet zo spectaculair, maar bij een ordelijke brexit kan dit cijfer wel fors hoger uitvallen. De Britse arbeidsmarkt is nu al krap met een werkloosheidspercentage van minder dan 4% en een loonstijging die sinds januari 2009 niet meer zo hoog was. Bovendien zijn er meer renteverhogingen nodig om de inflatie terug in het gareel te krijgen. Het inflatiepercentage is weliswaar gedaald van 3% eerder dit jaar naar 2,4% in oktober maar dit is nog steeds hoger dan de BoE-doelstelling van 2%.

Ik ga ervan uit dat er de komende weken of maanden een oplossing zal worden gevonden voor de Ierse kwestie, momenteel het voornaamste struikelblok om tot een overeenkomst te komen. De kans is groot dat het gezond verstand zal zegevieren want geen enkele partij heeft belang bij een zogenaamde harde brexit zonder handelsakkoord met de EU.
Een akkoord zal zo goed als zeker tot een opluchtingsrally leiden en daar kan met een long positie op het GBP/USD paar worden op ingespeeld. Dat wil in deze combinatie dus zeggen: het pond kopen en de dollar verkopen.

USD/JPY short

De dollar klom sinds maart met 9% tegenover de Japanse yen (JPY) en ik geloof dat deze beweging stilaan op zijn einde loopt. De kortetermijntrend van het USD/JPY-paar is opwaarts gericht maar op langere termijn is de dalende trend intact met lagere toppen sinds 2015. De Japanse overheid torst een enorme schuld van 254% van het bruto binnenlands product. Maar die schuld is grotendeels in binnenlandse handen en het land boekt jaar na jaar grote handelsoverschotten door de sterke exportindustrie. Daarom is de yen voor beleggers ook een ‘safe haven’ munt. Het monetaire beleid van de Bank of Japan (BoJ) is er al jaren op gericht om de yen zo laag mogelijk te houden. Dit gebeurt door extreem lage rentevoeten, oplopende tekorten en geldinjecties in het financiële systeem.

De BoJ laat de rente op de tienjaars overheidsobligatie schommelen tussen -0,2% en +0,2%. Daardoor is de yen ook in trek als bron voor goedkope leningen. De kerninflatie kwam vorige maand zoals verwacht op 1% uit maar daarmee is de doelstelling van 2% nog lang niet gehaald. De BoJ zit tot nader order gevangen in zijn soepel monetair beleid en een afbouw van de stimuli is nog helemaal niet aan de orde. Naast overheidsobligaties worden ook lokale ETF’s of trackers gekocht waardoor de BoJ intussen mede-aandeelhouder is van de meeste Japanse bedrijven. Ik verwacht dat het renteverschil tussen de Verenigde Staten en Japan stilaan ingeprijsd zit. Daarnaast is Japan een van de grootste afnemers van olie uit Iran. Nu invoer uit dat land niet langer mag na de Amerikaanse economische sancties zal de vraag naar dollars vanuit Japan afnemen. Dit moet de yen stimuleren. Het advies in dit paar is dus: de yen kopen en de dollar verkopen.

EUR/NOK short

De Europese eenheidsmunt is overgewaardeerd tegenover de Noorse kroon (NOK) en ik verwacht daarom volgend jaar een herstel van de Scandinavische munt. De EUR/NOK piekte eind vorig jaar op bijna 10, het hoogste niveau sinds de financiële crisis. Sinds begin dit jaar beweegt het valutapaar in een nauwe bandbreedte tussen 9,4 en 10. De Norges Bank, de centrale bank van Noorwegen, verhoogde in september voor het eerst sinds 2011 de rente na zeven jaar een erg soepele monetaire politiek te hebben gevoerd. De referentierentevoet klom met 25 basispunten naar 0,75%. De Norges Bank vindt een sterkere munt verantwoord en wil volgend jaar de rente verder verhogen.

De Noorse economie kreeg dit jaar extra zuurstof door de aantrekkende olieprijs waardoor er krapte heerst op de arbeidsmarkt. Daardoor evolueerde de inflatie richting de doelstelling van 2%. De recente prijscorrectie op de energiemarkten heeft de verwachtingen over het te volgen rentepad wel wat getemperd. De relatief lage binnenlandse vraag en de capaciteitsbenutting zijn eveneens aandachtspunten. De centrale bank liet weten in het eerste kwartaal van volgend jaar een nieuwe renteverhoging met 25 basispunten door te voeren. Volgens de consensusprognose zullen de vier volgende verhogingen gespreid worden tussen begin volgend jaar en eind 2020. De Noren zijn daarmee een stap voor op buurland Zweden en zeker ook op de EU, waar renteverhogingen op z’n vroegst in de tweede helft van 2019 aan de orde zullen zijn. Het renteverschil en de relatief betere economische vooruitzichten moeten de komende tijd in het voordeel spelen van de NOK. Anders gezegd: de NOK kopen en daartegenover de euro verkopen. <

Best presterende valutaparen sinds 1/1/2018

(referentiedatum 8 november)