Column: verdeeld Europa

Daarbovenop werd er een felle strijd gevoerd tussen de zogenoemde ‘spitzenkandidaten’ om Jean-Claude Juncker op te volgen als voorzitter van de Europese Commissie. Alle aandacht die dit opleverde voor de verkiezingen sorteerde effect, met een opkomst die voor het eerst sinds 1979 steeg en met 50,5% het hoogste niveau bereikte in ruim twintig jaar. Ook ik trok naar de stembus, al moet ik zeggen dat hulpmiddelen als de StemWijzer mij weinig uitkomst boden. Het recht om te stemmen vind ik echter een groot goed.

De uitslag laat een verdeeld Europa zien. Waar de gevestigde partijen als de christendemocraten en sociaaldemocraten hun machtspositie zagen slinken, wonnen vooral de eurosceptici en de Groenen. In gesprek met CNBC stelt Guntram Wolff van de denktank Bruegel dat de uitslag wel een duidelijk signaal is dat Europeanen nog altijd de eurozone steunen. Wolff verwacht daarnaast dat er geen weerstand zal zijn voor een apart budget voor de eurozone. De afgelopen periode verliepen de onderhandelingen over dit budget echter juist moeizaam.

AXA Investment Managers verwacht dat de verkiezingen in sommige landen ook gevolgen zullen hebben voor de binnenlandse politiek. Zo wijzen de uitslagen in Duitsland en Italië op een verzwakte positie voor coalitiepartijen SPD en de Vijfsterrenbeweging, wat volgens AXA IM de kans op vervroegde verkiezingen in deze landen vergroot.

Invloed financiële markten

Franklin Templeton stelt dat de verkiezingsuitslag weliswaar waarschijnlijk geen directe invloed zal hebben op de financiële markten, maar wel als barometer kan fungeren over het heersende sentiment in Europa. Franklin Templeton ziet dat beleggers in vastrentende waarden bezorgd zijn dat de significante populistische vertegenwoordiging in het Europees Parlement hervormingen kan dwarsbomen die nodig zijn om de economische groei te bevorderen. Verder stelt Franklin Templeton dat afgezien van de wens om de immigratie te beperken, er weinig andere onderwerpen zijn waarover de extreemrechtse partijen in Europa het eens zijn. Daardoor hebben zij geen eensgezinde politieke agenda om naar voren te schuiven. Toch heeft deze fractie volgens de analisten wel het potentieel om een ontwrichtende rol te spelen.

De verkiezingsuitslag heeft de verhoudingen in Europa (verder) op scherp gezet. De gevolgen zijn voorlopig zeer ongewis.