‘Niemand zet de techreuzen buitenspel’

Technologiebedrijven zoals Amazon, Apple, Alphabet en Microsoft waren de afgelopen jaren prima beleggingen. Drie experts vertellen wat de belangrijkste technologietrends zijn en bespreken waar de kansen liggen binnen de sector. Het zijn Eric de Graaf (head of research bij het Investment Office van ING), Joost Olde Riekerink (equity reseach & advisory expert bij ABN Amro) en Erwin van Zuidam (senior portfolio manager bij BNP Paribas OBAM).

Bij technologie denken mensen al snel aan computers en smartphones. De technologieën van de toekomst zoals big data, kunstmatige intelligentie en cloud computing zijn echter een stuk minder tastbaar. Wat betekent die omslag voor consumenten en beleggers?

Eric de Graaf: ‘Het klopt dat technologie soms iets minder goed zichtbaar is. Maar dat wil niet zeggen dat technologie een minder grote rol speelt in ons dagelijks leven. Kijk bijvoorbeeld maar naar kinderspeelgoed. Het is tegenwoordig bijna onmogelijk om een speeltje te vinden waar geen chip in zit. Ook in de financiële wereld wordt technologie steeds belangrijker. Denk maar aan fintech en het gemak van nieuwe apps waarmee je via een paar clicks een betaling regelt. Zonder dat je het merkt, speelt technologie een belangrijke rol in heel veel delen van ons dagelijks leven. Als opeens de stroom uitvalt, heeft dat een veel grotere impact dan dertig jaar geleden. En in de toekomst zal dat effect alleen maar groter worden.’

Joost Olde Riekerink: ‘Het uiterlijk van de smartphone verandert de laatste jaren minder revolutionair, maar de functionaliteit neemt enorm toe. Dankzij technologie worden steeds meer zaken met elkaar verbonden. Je kunt bijvoorbeeld al met je smartphone de verwarming wat lager zetten als je later thuiskomt. Die ontwikkeling komt in een stroomversnelling door de opkomst van kunstmatige intelligentie. Straks geeft de koelkast ons via de smartphone een seintje dat de melk bijna op is zodra we een supermarkt binnen lopen. Technologie zorgt er zo voor dat ons leven steeds gemakkelijker en aangenamer wordt.’

Erwin van Zuidam: ‘Het belang van technologie neemt ook toe doordat het eenvoudiger wordt om ermee om te gaan. Het is nu nog gebruikelijk om achter het toetsenbord te kruipen als je een mail of een tekst wilt schrijven. Straks gaat dat allemaal via spraakherkenning. Die omslag voltrekt zich op heel veel terreinen. Niemand zit erop te wachten om achteraan te sluiten in de rij bij de kassa om je boodschappen af te rekenen en je artikelen over te laden in je tas. Dankzij technologie worden dit soort handelingen geautomatiseerd. Via microchips in de verpakkingen wordt dan automatisch alles gescand als je de winkel uitloopt, waarna de rekening automatisch wordt afgeschreven. Bij dit soort processen speelt robotisering een belangrijke rol. In het verleden stonden robots afgezonderd in een productiekeet te werken. De nieuwe generatie robots heeft echter allerlei slimme sensoren die samenwerking met mensen mogelijk maakt. Op het eerste gezicht lijkt het misschien alsof er binnen de technologiesector iets minder gebeurt, maar door deze ontwikkelingen gaat technologie op de achtergrond een steeds grotere rol spelen binnen allerlei andere sectoren.’

De Graaf: ‘De technologische vooruitgang is ook mogelijk doordat rekenkracht steeds goedkoper wordt. Al ruim vijftig jaar lang worden computerchips steeds krachtiger terwijl de prijs daalt. Een gevolg is dat de smartphone van vandaag minstens evenveel kan als een computer van tien jaar geleden. Uiteindelijk komt er een eind aan die beweging, aangezien er een fysieke grens zit aan hoe dicht je kleine lijntjes op een chip kunt etsen. Maar de komende decennia kan de verbetering van de rekenkracht – ook wel bekend als Moore’s Law – zich naar verwachting doorzetten.’

Wat zijn de sleutelwoorden voor technologie wanneer we kijken naar de meer nabije toekomst? Welke thema’s gaan de komende één tot drie jaar de aandacht trekken?

Olde Riekerink: ‘Cloud computing en big data zijn de toverwoorden van de nabije toekomst. We zijn gewend dat allerlei elektronica steeds sneller wordt. Daarbij speelt cloud computing een doorslaggevende rol. Hiermee is het mogelijk om voor smartphones en computers allerlei programma’s te laten draaien op krachtige machines in datacenters, in plaats van op de apparaten zelf. Bovendien verzamelen bedrijven op allerlei manieren steeds meer data, die allemaal de cloud in gaat. De kunst is om die slim te gebruiken. Er liggen dan ook mooie kansen voor bedrijven die zich richten op cloud-opslag of data-analyse. Een andere trend is dat het dataverkeer steeds sneller gaat. Dat geldt bijvoorbeeld voor de spelsector. Een fractie van een seconde vertraging als je een schietspel speelt via internet, betekent dat je kansloos bent. Hierdoor hebben makers van gespecialiseerde chips goede vooruitzichten.’

De Graaf: ‘Doordat er steeds meer data wordt opgeslagen die steeds sneller moet worden verwerkt, blijven chips voorlopig de basis voor een heel groot deel van de technologiesector. Voor een klein aantal toepassingen kan ik me echter voorstellen dat er wordt overgeschakeld naar quantum computing. Dat is een heel krachtige, maar ook erg dure computertechnologie voor het oplossen van lastige rekenvraagstukken. Quantum computing is echter meer iets voor de langere termijn. Voor de komende jaren kan je ook nog 5G toevoegen aan de lijst van trends waar beleggers op moeten letten.’

Van Zuidam: ‘Wat mij betreft staan cloud computing en big data met stip bovenaan. Het wordt steeds goedkoper om data te verzamelen en te analyseren. Hierdoor neemt het aantal nieuwe toepassingen enorm toe. Een goed voorbeeld is de wijze waarop Rijkswaterstaat naar de verkeersdoorstroming kijkt. Voor het besluit om al dan niet het aantal rijbanen uit te breiden, wordt nu nog gemeten hoeveel auto’s er langs een bepaald punt komen. Maar in de toekomst kan je misschien voor heel veel automobilisten de route in kaart brengen van startpunt naar bestemming. Dan krijg je pas echt nieuwe inzichten, op basis waarvan je misschien ziet dat je de verkeersproblemen pas echt oplost door het aanleggen van een nieuwe weg. Verder zijn er twee termen die ik nog niet gehoord heb: personal assistants en voice. Nu zijn Alexa van Amazon en Google Home Mini nog leuke gadgets, die je bijvoorbeeld kunnen vertellen wat voor weer het wordt of je helpen om het antwoord te vinden op een Triviantvraag. In de toekomst ga je steeds meer zien dat dit soort systemen ons via stembesturing helpen met allerlei zaken, zoals het bijhouden van de agenda tot het reserveren van een restaurant. Zo’n digitale assistent is heel handig, maar het toenemend gebruik ervan geeft grote technologiebedrijven ook veel macht. Als ik een pizza bestel, bepaalt Google, Amazon of een andere partij waar die vandaan komt. En ik durf te wedden dat ze daarvan dan zelf ook een stuk nemen.’

Olde Riekerink: ‘De keerzijde is dat bedrijven steeds meer toegang krijgen tot persoonlijke gegevens. Je hoort regelmatig dat door een groot data-lek allerlei gegevens van miljoenen mensen op straat liggen. Die informatie wordt steeds persoonlijker, als je bedenkt dat je digitale assistent straks ook weet wat je allemaal op je pizza hebt. Technologiebedrijven moeten dus wel je privacy kunnen waarborgen. Je ziet al dat onder meer Facebook en Google op dit vlak al onder een vergrootglas liggen bij toezichthouders. In dit opzicht wordt het steeds interessanter om te kijken naar de verschillen tussen regio’s. De regelgevers in Europa zijn behoorlijk streng, terwijl een land als China het niet zou nauw neemt met bijvoorbeeld privacy. Het voordeel dat gezichtsherkenning het makkelijker maakt om relschoppers te herkennen, weegt daar bijvoorbeeld vrij zwaar. Maar er is ook een andere reden waarom het land veel toelaat. China is hard bezig om de technologische kloof met het westen te dichten. Aan de andere kant willen de Verenigde Staten juist hun voorsprong behouden. De kans lijkt klein dat president Donald Trump het de grote technologiebedrijven lastig gaat maken. Maar dat kan veranderen als een Democratische kandidaat volgend jaar de verkiezingen wint, zoals Elizabeth Warren. Zij zinspeelde al op de mogelijkheid om de grote jongens zoals de Apples, Alphabets en Amazons van deze wereld op te splitsen. Voor technologiebeleggers beloven de Amerikaanse presidentsverkiezingen van volgend jaar dan ook interessant te worden.’

De Graaf: ‘Zodra beleggers beseffen dat zoiets kan gebeuren, kost dat even heel veel rendement. Dat hebben we anderhalf jaar geleden bijvoorbeeld gezien bij Facebook. Maar dit jaar heeft het aandeel het juist uitstekend gedaan, omdat het bedrijf nog altijd heel snel groeit. Je moet niet onderschatten hoe dominant de techreuzen zijn. Ze hebben een enorme kennisvoorsprong op de eventuele concurrentie en een grote berg geld waarmee ze potentiële concurrenten al in een vroeg stadium kunnen opkopen. Misschien dat het groeitempo wat afzwakt als de Amerikaanse economie wat afkoelt. Maar voorlopig is er niemand die ze buitenspel gaat zetten.’

Hoe zwaar moeten beleggers de technologiesector laten meewegen? En waar liggen binnen de branche de grootste kansen?

De Graaf: ‘Technologie weegt voor circa 25% mee in de grote, wereldwijde beursindices. Met het oog op het hoge groeitempo van de sector, kan je denken dat de weging in particuliere portefeuilles ook ongeveer op dat niveau moet uitkomen. Die weging vertelt overigens niet het hele verhaal. Een bedrijf als Amazon wordt bijvoorbeeld ingedeeld in de categorie consumentengoederen. Op aandelenniveau zijn we enthousiast over grote concerns met een leidende positie binnen hun sector. Die hebben we dan ook in onze beheerportefeuilles opgenomen. Voorbeelden daarvan zijn Alphabet, Amazon, Walt Disney, Apple en Microsoft. Op chipgebied springt TSMC eruit.’

Olde Riekerink: ‘In onze analyse speelt vrije kasstroom een belangrijke rol. Op basis van traditionele waarderingsmaatstaven zoals koers-winstverhouding ogen sommige techaandelen misschien duur, maar je moet ook goed kijken naar hoe snel de vrije kasstroom groeit en in de toekomst kan blijven groeien. Anders loop je het risico dat je grote winnaars zoals Amazon links laat liggen. Net als Alphabet heeft dit bedrijf volgens ons nog steeds goede vooruitzichten. Een ander aandeel waarvan we veel verwachten is Salesforce.com, dat grote bedrijven helpt om de cloud effectiever te gebruiken.’

Van Zuidam: ‘Het mooie van technologie is dat de sector veel kansrijke bedrijven herbergt, maar soms ook aanwijzingen geeft over andere marktsegmenten die het moeilijk gaan krijgen. De opkomst van e-commerce laat zich bijvoorbeeld flink voelen in veel winkelstraten. En je kunt je afvragen wat de doorbraak van de zelfrijdende auto straks betekent voor parkeergarages. Zelfs beleggers die niets met technologie hebben, doen er dus toch verstandig aan om de ontwikkelingen in de sector te volgen.’