Column: geen paniek, alles komt goed

De S&P500 was inmiddels gezakt tot 2853,25, wat neerkwam op een daling van 16% sinds de all time high acht dagen eerder. Het moment dat de koers 10% was gezakt, kwam zes dagen na dit koersrecord. Tot dan toe was februari 2018 de maand geweest waarin zich de snelste daling van 10% had voorgedaan (10 dagen) na een nieuw koersrecord van de S&P500 (gerekend met data vanaf 1928). De S&P500 was in februari 2018 nog nooit zo hard gedaald na het bereiken van een nieuwe all time high. Tot afgelopen maand.

Februari 2020 zette nog een record neer, ook al op de 28e. Die dag werden er 128,4 miljard aandelen verhandeld in de S&P500, een nieuw volumerecord. Het was de eerste keer dat het volume boven de 100 miljard stukken kwam.

Veilige havens

Je zou zeggen dat er bij al deze paniek een grote behoefte is aan zogenoemde veilige havens. Bij die term  denken veel mensen direct aan edelmetalen, en in het verlengde daarvan aan de mijnbouwers die deze edelmetalen boven de grond halen. Het afgelopen jaar ben ik, door onder meer de acties van centrale banken, toenemende schulden en de afkoelende wereldeconomie, inderdaad erg enthousiast geraakt over deze beleggingscategorie. De edelmetaalmijnbouwers hebben het in het afgelopen jaar ook goed gedaan.

Maar hoe anders was dat in de laatste paniekgolf. Op 28 februari, waarop de onrust en de handelsvolumes het grootst waren, lieten mijn edelmetalentips dramatische koersuitslagen zien. Op het dieptepunt bedroeg het verlies van Barrick Gold 15,9%, dat van Wheaton Precious Metals 16,4% en dat van First Majestic Silver 25,8%. Deze koersverliezen, die in minder dan 24 uur (!) op de borden kwamen, leidden tot een lawine aan vragen in mijn mailbox.

Liquiditeitsprobleem

Edelmetalen doen het geweldig als bedrijven, overheden en personen te veel schulden hebben en duidelijk is dat zij die in de toekomst niet meer kunnen afbetalen. Onder die omstandigheden fungeren ze als veilige haven. Als deze situatie echter tot een acuut liquiditeitsprobleem leidt, gaat alles, ook edelmetalen, in de verkoop. Dit komt omdat er veel met geleend geld wordt belegd. Breekt er paniek uit, dan moeten die posities worden geliquideerd.

We zagen dit eerder in 2008. Van maandag 15 september tot 27 oktober 2008 gingen de drie bovengenoemde aandelen compleet door het putje: Barrick Gold verloor 37,0%, Wheaton Precious Metals 69,2% en First Majestic Silver 69,1%. Dit was allemaal tijdelijk. Een jaar na de val van Lehman Brothers stonden deze aandelen op respectievelijk 33,4%, 57,2% en 24,1%.

Het is nog te vroeg om te zeggen of het coronavirus minder, meer of evenveel schade gaat aanrichten als de mondiale financiële crisis uit 2008. Wordt het een liquiditeitscrisis, zoals toen, dan gaan de aandelen van edelmetaalmijnbouwers nog veel lager. Maar uiteindelijk komt alles goed.