Beleggen in edelmetalen | Wanneer koop je welke?
De prijzen van goud, zilver, platina en palladium worden deels door dezelfde en deels door verschillende factoren bepaald. Een eerste overeenkomst is dat al deze edelmetalen het meestal goed als centrale banken hun monetaire beleid verruimen of beleggers dit verwachten.
Edelmetalen leveren geen rente of dividend op. Als het rendement op obligaties en aandelen convergeert naar dat op edelmetalen (nihil), dan heeft dit een positief prijseffect voor edelmetaal.
Een tweede gemeenschappelijke factor heeft betrekking op de negatieve rente op staatsobligaties in de eurozone, Zwitserland en Japan. Hierdoor zijn edelmetalen aantrekkelijk in vergelijking met de euro, de Zwitserse frank en de Japanse yen. Voor posities in edelmetalen hoeven beleggers in ieder geval geen rente te betalen.
Ten derde is een zwakkere Amerikaanse dollar doorgaans gunstig voor de vooruitzichten voor al deze edelmetalen. Goud en zilver hebben namelijk valutakenmerken en de prijzen van edelmetalen luiden in Amerikaanse dollars.
Verschillen bij beleggen in edelmetalen
Tot zover de overeenkomsten. Dan de verschillen. Om te beginnen kopen centrale banken goud om variatie in hun reserves aan te brengen. Daarmee onderscheidt dit edelmetaal zich van zilver, platina en palladium.
Ten tweede zien sommige beleggers goud, en in mindere mate zilver, als een veilige haven. Ze kopen hoofdzakelijk fysiek goud of door fysiek goud gedekte producten. In bepaalde periodes, vooral als de goudprijs sterk is gestegen zoals in 2019, kopen ze zilver als alternatief voor goud.
Ten derde worden goud, zilver en platina gebruikt voor het vervaardigen van sieraden. China en India zijn grote afnemers van deze producten. Als consumenten meer sieraden kopen, neemt de vraag naar de drie edelmetalen dus toe. Palladium wordt amper gebruikt in sieraden.
Industriële processen
Een vierde onderling verschil is dat de prijzen van platina en palladium sterk afhankelijk zijn van hun gebruik in industriële processen en autokatalysatoren. Als gevolg van striktere emissieregelgeving is het platina- en palladiumgehalte in autokatalysatoren de laatste jaren gestegen. Dat zien we onder andere in China, waar strengere emissienormen zich in een grotere vraag naar palladium hebben vertaald.
Daarbij zijn zowel de opmars van de elektrische auto als de mogelijkheid van transport op basis van brandstofceltechnologie van cruciaal belang voor de prijsvooruitzichten van platina en palladium op lange termijn. Elektrische auto’s bevatten geen platina of palladium, en brandstofceltechnologie staat nog in de kinderschoenen. Indien deze technologie op grote schaal voor transport wordt toegepast, neemt de vraag naar platina sterk toe.
Ten vijfde spelen aanbodgerelateerde factoren een belangrijke rol in de prijsvooruitzichten voor platina en palladium. Het aanbod van palladium is al enkele jaren schaars en is bovendien geconcentreerd in twee landen (Zuid-Afrika en Rusland). Hierdoor is de palladiumprijs heel gevoelig voor het evenwicht tussen vraag en aanbod en de dynamiek van het aanbod.
In het geval van platina is het vraag/aanbodevenwicht minder gespannen. Het aanbod van goud en zilver is in voldoende mate over meerdere landen gespreid. Bovendien zal er aan goud nooit een reëel tekort zijn, omdat alle bestaande voorraden op de markt kunnen worden gebracht.
Dollar cruciaal
Tot slot hebben wijzigingen in het risicosentiment een verschillende uitwerking op de prijsontwikkeling van edelmetalen. De goudprijs doet het in risicomijdende tijden soms goed, maar soms ook niet. De cruciale factor hierbij is vaak de dollar. Als in dergelijke periodes de koers van de dollar oploopt, dan daalt in de regel de goudprijs en vice versa. Zilver, platina en palladium blijven doorgaans achter bij goud of worden zelfs goedkoper als de financiële markten risicoschuw worden.