Prijsval aluminium | Hoe lang kan het nog doorgaan?
De markten voor basismetalen worden zwaar op de proef gesteld door het coronavirus. De pandemie legt economische activiteit lam en ontwricht vrijwel de gehele toeleveringsketen. Het wegvallen van de vraag en de beperkingen in het vervoer van zowel grondstoffen als eindproducten is desastreus voor de sector. Op wereldwijde schaal worden productiefaciliteiten gedwongen stilgelegd of soms definitief gesloten.
Waarom blijft aluminium achter
Logischerwijs zijn door de scherpe afname in economische activiteit de prijzen van basismetalen – zoals aluminium, koper, nikkel en zink – flink onder druk komen te staan. Zo verloor aluminium dit jaar al meer dan 20% van zijn waarde. Ook het prijsverval van koper, nikkel en zink is fors geweest, maar daar bleef het verlies nog onder de 20%. Bovendien hebben de prijzen van koper, nikkel en zink sinds 23 maart weer enig herstel laten zien, terwijl de aluminiumprijs zijn neerwaartse trend juist heeft vervolgd. Dat werpt uiteraard de vraag op waarom juist de aluminiumprijs zo hard geraakt wordt door de coronacrisis.
Dit heeft in de eerste plaats te maken met het ruime aanbod. De wereld heeft aan aluminium geen gebrek en dat zal voorlopig zo blijven. Mondiaal zit er in de aardbodem nog ruim voldoende bauxiet, het ruwe materiaal waaruit aluminium wordt vervaardigd. Volgens de US Geological Survey (USGS) zit er momenteel nog 30 miljard ton aan bewezen reserves bauxiet in de aardbodem. Van deze voorraad wordt jaarlijks slechts circa 1,5% gedolven. Daarnaast heeft de USGS een schatting gemaakt van de onbewezen reserves bauxiet die wereldwijd in de aardbodem zitten. Deze komt uit op zo’n 55-75 miljard ton. Het mag dus duidelijk zijn dat we ons over de beschikbaarheid van grondstoffen voor het maken van aluminium geen zorgen hoeven te maken.
Daarbij komt dat de recyclegraad van aluminium relatief hoog is. Volgens de Global Aluminium Recycling Committee (GARC) ligt deze bij transportmiddelen en in de bouwsector op zo’n 90%. Aangezien in deze twee sectoren samen circa 50% van de mondiale aluminiumconsumptie terechtkomt, is de jaarlijkse stroom aan gerecycled materiaal aanzienlijk.
Schaarste en volatiliteit
Tot slot liggen er nog voldoende voorraden in de opslaghuizen van de London Metal Exchange (LME) en de Shanghai Futures Exchange (SHFE). Het gaat om zo’n 2,2 miljoen ton, circa 3% van de totale jaarlijkse consumptie. Het betreft de officieel geregistreerde voorraden. Daarbij blijven de aluminiumreserves bij producenten, metaalbewerkers en -verwerkers, handelsondernemingen en service centers buiten beschouwing.
Door deze grote beschikbaarheid verwachten we geen snel herstel van de aluminiumprijs, zoals we dat wel zien bij de koper-, nikkel- en zinkprijs. Bij die andere metalen is de balans tussen vraag en aanbod veel minder scheef en dit geeft de prijs eerder een mogelijkheid om te herstellen. De vuistregel is vaak: hoe schaarser een grondstof, hoe hoger de prijsvolatiliteit. Doordat van schaarste in de aluminiummarkt voorlopig geen sprake is, zijn de prijsbewegingen in deze markt ook minder schokkend. Concreet betekent dit dat we in de prijsvorming van aluminium minder diepe dalen en minder hoge pieken zien.
Geluk bij een ongeluk
Deze ruime beschikbaarheid en structurele overcapaciteit hangen de laatste jaren als een molensteen om de nek van de aluminiummarkt. Dit heeft geleid tot een fors prijsverval. Weliswaar is dit geen abrupte beweging geweest, zoals je gezien de enorme schok van de coronacrisis wellicht zou verwachten, maar een proces van jaren. Maar hoe geleidelijk het verval ook is geweest, uiteindelijk heeft het ertoe geleid dat de aluminiumprijs dit jaar op een historisch dieptepunt is aangeland.
De vraag is natuurlijk hoe lang dit houdbaar is voor bedrijven in de aluminiumsector. Bij deze lage prijzen zou je immers verwachten dat veel bedrijven in zwaar weer komen. Het is echter een geluk bij een ongeluk dat ook de energiekosten door de olieprijsschok in maart een stuk lager liggen. Dit geeft enige financiële ruimte aan veel bedrijven in de aluminiumsector. Toch denk ik dat een aanhoudend lagere aluminiumprijs op den duur ook bij deze ondernemingen zijn tol zal eisen.