Van risk-on naar risk-off

In het eerste kwartaal van 2018 was de verhouding tussen een euro en dollar 1,26. Data van de Commodity Futures Trading Commission (CFTC) liet destijds zien dat er sinds de introductie van de euro in 1999 nog nooit zoveel beleggers positie hadden ingenomen voor de euro en tegen de dollar. Deze speculatie viel te begrijpen, want de Verenigde Staten maakte er een potje van, met een begrotingstekort dat opliep tot het hoogste niveau sinds de Tweede Wereldoorlog. Europa liet daarentegen de beste groeicijfers zien in elf jaar tijd, en bovendien had ECB-voorzitter Draghi aangekondigd de geldpers te zullen uitzetten.

Risk-on en risk-off

Toch zaten alle speculanten ernaast: de EUR/USD daalde binnen korte tijd naar 1,15. Tegelijkertijd gingen grondstoffen, aandelen en de rente onderuit. Ook hier is een goede verklaring voor. Sinds de mondiale financiële crisis van 2008 zijn de verschillende vermogenscategorieën meer dan ooit met elkaar gecorreleerd. Er is ook een term voor: risk-on (waarin aandelen, grondstoffen en de euro stijgen) en risk-off (waarin aandelen, grondstoffen en de euro dalen, en de dollar stijgt). De euro kun je zodoende bezien als een indicator voor het algemene beursklimaat.

Het aantal speculanten dat posities inneemt voor een stijgende euro ligt op dit moment 33% hoger dan in 2018.  Dit betekent dat nog nooit in de geschiedenis zoveel speculanten hebben ingezet op een stijgende euro. Net als in 2018 zijn er genoeg redenen te bedenken waarom de euro nog verder omhoog kan. Zo is het Amerikaanse begrotingstekort nu nog veel groter dan in 2018. Echter, deze eeuw is telkens gebleken dat als de CFTC-data een extreme waarde aangaf, er daarna een scherpe correctie volgde. Het enige scenario waarin dat ditmaal niet zal gebeuren is dat de Europese Unie zichzelf binnenkort omvormt tot een fiscale unie, iets dat gunstig zou zijn voor de stabiliteit van de euro. De kans dat dit gebeurt, acht ik echter verwaarloosbaar klein.

De omslag

Ik denk daarom dat het extreme enthousiasme over de euro een teken is dat de stijging van de eenheidsmunt binnenkort voorbij is. Ik voorzie een omslag van risk-on naar risk-off waarin vooral speculatieve aandelen het zwaar zullen krijgen. Ik heb daarom deze week besloten om afscheid te nemen van de meest risicovolle positie in de Defensieve portefeuille: het aandeel Apple. Wat er met dit aandeel gebeurt is ronduit absurd. Was de beurswaarde van Apple vorige week nog $1,97 bln, vijf handelsdagen later was dit al $2,20 bln. $230 mrd beurswaarde erbij in een week tijd is extreem. Ter vergelijking: het grootste Nederlandse beursfonds, ASML, heeft een beurswaarde van $161 mrd.

De waardering van Apple is daarnaast met een k/w van 40 compleet uit het lood geslagen. Een aandeel met $2,2 bln beurswaarde is geen groeiaandeel en mag daarom niet noteren alsof het ‘the next big thing’ is. Het aandeel is echter sinds opname in de portefeuille met 423,4% gestegen. In tijden van een dalende euro wil ik geen bedrijf als Apple in de Defensieve portefeuille. Het aandeel is geprijsd voor perfectie en één ding weet ik zeker: de wereld is de komende jaren allesbehalve perfect.