Studieclub Le Petit Sou | Een buitengewoon knappe prestatie

In mijn loopbaan bij ING, Binck, Alex en TradersOnly heb ik veel contact gehad met verschillende beleggingsstudieclubs. Ik vond het altijd erg leuk om voor kleine groepjes educatieve trainingen te verzorgen. Op basis van al deze contacten kan ik concluderen dat beleggingsstudieclubs voor veel beleggers in een duidelijke behoefte voorzien. Het is een leuke manier om in groepsverband meer te leren over beleggen, en het samen beheren van een beleggingsportefeuille, het bepalen van de gezamenlijke beleggingsstrategie en het nemen van beslissingen leidt vaak tot nieuwe inzichten en helpt beleggers om hun kennis over beleggen en de beurs naar een hoger niveau te tillen.

De beleggingsstudieclubs die ik in het verleden heb bezocht, bestonden voornamelijk uit mannen van alle leeftijden. Een enkele keer was er ook een vrouwelijk lid. Jammer genoeg heb ik slechts een paar maal een beleggingsstudieclub bezocht die geheel uit vrouwen bestond. Een gemiste kans, dit relatief kleine aantal vrouwelijke beleggers en beleggingsstudieclubs voor vrouwen, want uit verschillende onderzoeken blijkt dat vrouwen op de beurs over het algemeen hogere rendementen behalen dan mannen. Bij Beleggers Belangen waren we dan ook meteen enthousiast toen beleggingsstudieclub Le Petit Sou, bestaande uit zo’n twintig vrouwen, ons benaderde om de beleggingsportefeuille te analyseren en mogelijke verbeterpunten aan te dragen.

Le Petit Sou

Beleggingsstudieclub Le Petit Sou (’t centje) werd in 1973 opgericht in Breda. Het ledenbestand bestond destijds voor het merendeel uit niet-werkende vrouwen waarvan de echtgenoten lid waren van een beleggingsclub voor mannen. Van de oprichtsters is er nog één in leven. Zij is inmiddels 90 jaar en heeft vorig jaar haar lidmaatschap beëindigd.

De huidige leden zijn of waren werkzaam in het onderwijs, de rechterlijke macht, het bedrijfsleven en binnen eigen ondernemingen. Het aantal leden schommelt tussen de vijftien en twintig. Al 47 jaar lang komen de leden eenmaal per maand bij elkaar. Elk kwartaal leggen ze €75 per persoon in. Toetreding van nieuwe leden vindt plaats op voordracht van een van de zittende leden. Een potentieel nieuw lid mag drie vergaderingen bijwonen om vervolgens te besluiten of zij ook lid wil worden van de beleggingsstudieclub. Elk lid dient vervolgens in te stemmen met de toetreding van het nieuwe lid. Daarnaast dient de nieuwkomer tussen de één vijftiende tot één twintigste van de totale portefeuille in te brengen, al naar gelang het aantal leden van de club, met daarbij een opslag van 2%.

De praktijk

Binnen beleggingsstudieclub Le Petit Sou zijn momenteel zeven marktverkenners actief. Wanneer zij een voorstel tot koop of verkoop doen, wordt daarover gestemd tijdens de maandelijkse bijeenkomst door de aanwezige leden. Daarnaast hebben de verkenners samen een fiat voor zelfstandig handelen tot een bedrag van €2000.

Ieder lid van de beleggingsstudieclub volgt daarnaast persoonlijk minimaal één aandeel uit de portefeuille of schaduwportefeuille. In de schaduwportefeuille zitten aandelen die tijdelijk worden gevolgd voordat er eventueel wordt besloten om over te gaan tot aankoop. De beleggingsstudieclub hanteert geen minimuminleg bij de aankoop van een belegging en er is ook geen afgesproken maximumbedrag per investering. In de praktijk wordt in het kader van spreiding bij het openen van een nieuwe positie minder dan 5% van de totale waarde van de portefeuille geïnvesteerd.

Le Petit Sou belegt in beginsel alleen in aandelen en aandelen-ETF’s. Bij de besluitvorming over individuele aandelen speelt fundamentele analyse de belangrijkste rol. De meerderheid van de leden belegt daarnaast ook zelfstandig en beheert een persoonlijke effectenportefeuille. De club dicht zichzelf geen specifieke beleggingsstijl toe, maar uit mijn bezoek aan de beleggingsstudieclub op 4 augustus concludeer ik dat de portefeuille van Le Petit Sou een gematigd offensief profiel heeft. Met de beheerde beleggingsportefeuille verwacht de beleggingsstudieclub op de lange termijn een significant beter rendement te behalen dan met defensieve beleggingen. De leden houden er rekening mee dat de beleggingen op de korte termijn stevig kunnen fluctueren en accepteren dat er een kans bestaat op een aanzienlijk negatief rendement in een slecht beursjaar. Naast het nastreven van mooie beleggingsresultaten heeft de vereniging vriendschap en gezelligheid hoog in het vaandel staan.

Blik op de portefeuille

De resultaten die de beleggingsstudieclub mij over 2020 heeft toegestuurd, lopend van 31 december 2019 tot en met 26 augustus 2020, zijn erg goed. Met een rendement op het vermogen van +15,8% over 2020 worden de S&P500-index (+9,1%), de AEX-index (-4,7%) en de MSCI World-index (+5,3%) ruimschoots verslagen. Een buitengewoon knappe prestatie, omdat de portefeuille ook nog eens 5% kasgeld aanhoudt. De portefeuille bevat zestien aandelen, zeven ETF’s en drie optiecontracten. Le Petit Sou combineert stockpicking met passief beleggen in aandelen-ETF’s en dat is naar mijn mening een verstandige strategie voor een beleggingsstudieclub van particuliere beleggers.

Uit een recent onderzoek van Arizona State University blijkt namelijk dat over een lange periode (1990 tot en met 2018) bij beleggers die een buy-and-hold-strategie hadden toegepast, slechts 40,5% van de circa 60.000 aandelen die werden meegenomen in de studie een hoger rendement genereerde dan Amerikaanse staatsobligaties (doorgerold) met een looptijd van één maand, een belegging die in de praktijk grote overeenkomsten vertoont met het rendement op een spaarrekening. Met andere woorden: meer dan 60% van de aandelen leverde een lager rendement op dan sparen.

Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat alle aandelen tezamen over deze periode circa $44,7 bln aan waarde hebben gecreëerd voor beleggers. Opvallend is wel dat het grootste deel daarvan blijkt te zijn gegenereerd door slechts 1,3% van de aandelen. Daaruit mogen we concluderen dat een belegger die niet de vaardigheid heeft om de juiste aandelen te selecteren, op lange termijn beter af zou zijn met een passieve strategie. In een breed gespreide ETF zit namelijk ook de 1,3% van de aandelen die buitengewoon hoge rendementen laten zien.

Gezien het rendement van 15,8% is Le Petit Sou er dit jaar goed in geslaagd een aantal van de best presterende aandelen eruit te pikken. In het verleden behaalde resultaten zijn helaas geen garantie voor de toekomst. Ik zou de beleggingsstudieclub dan ook aanbevelen om in de toekomst stockpicking met passief beleggen te blijven te combineren.

Aandelen en ETF’s onder de loep

Met de iShares MSCI World UCITS ETF bezit de beleggingsstudieclub een mooi gespreid mandje met wereldwijde aandelen in verschillende sectoren tegen lage kosten uitgegeven door een van de grootste ETF-partijen ter wereld, waardoor het bedrijfsrisico klein is. Deze ETF is dan ook zeker het aanhouden waard. De toegevoegde waarde van de VanEck AEX UCITS ETF ontgaat mij echter. Persoonlijk zou ik niet snel een AEX-ETF kopen, omdat deze index slecht is opgebouwd. Verschillende sectoren ontbreken, zoals de auto-industrie, en daarnaast hebben enkele bedrijven een te grote weging in de index. Hierdoor wordt het lastig om een positief rendement te behalen met deze ETF als een aandeel als Royal Dutch Shell, ASML of Unilever onder druk zou komen te staan.

Bij de individuele aandelen springt Apple eruit. Door de recente opmars van de beurskoers is de weging van dit aandeel binnen de portefeuille opgelopen naar 27,3% en dat is naar mijn mening te groot voor een individueel aandeel dat momenteel met een k/w van 38 ook nog eens erg duur is. Het lijkt mij dan ook verstandig om op zijn minst de positie te verkleinen en de weging terug te brengen onder de 10%. Indien de beleggingsstudieclub het risico bij het aandeel Apple weet te verkleinen, dan bezit Le Petit Sou naar mijn inschatting een mooie gespreide portefeuille die goed op de toekomst is berekend.

Optiestrategie op maat

Onlangs is Le Petit Sou begonnen met het schrijven van opties. De leden wilden profiteren van de toenemende volatiliteit, waardoor er veel premie in de opties op aandelen kwam te zitten. Het gedekt schrijven van callopties op de aandelen in de portefeuille is een verstandige keuze om de werking van opties te leren begrijpen en bij ArcelorMittal en Besi heeft dit vooralsnog goed uitgepakt. Het gedekt schrijven van callopties in het huidige beursklimaat is een aantrekkelijke strategie, omdat beleggers door de hoge volatiliteit momenteel hoge premies ontvangen. Daarbij geeft de ontvangen premie beleggers een stukje bescherming bij een eventuele koersdaling.

In plaats van een gedeeltelijke verkoop van de aandelen Apple, zou Le Petit Sou er ook voor kunnen kiezen om een optiestrategie te bouwen waarmee het risico op Apple kan worden verkleind. Een interessante strategie, mits correct uitgevoerd, voor de aandelen Apple is het kopen van een putoptie in combinatie met het gedekt schrijven van een calloptie. Op die manier kunnen de aandelen worden beschermd tegen een mogelijke koersdaling nu de koers zo hard is opgelopen. Met deze optiestratiegie wordt weliswaar een gedeelte van het opwaarts potentieel weggegeven, maar daar staat tegenover dat het verlies beperkt blijft bij een flinke correctie.

Bij een beurskoers van $129 per aandeel Apple zou Le Petit Sou per 100 aandelen uit de portefeuille de AAPL jan2021 115 put kunnen kopen en tegelijkertijd de AAPL jan2021 145 call kunnen schrijven. Voor deze combinatie kon de club op 31 augustus $0,92 ontvangen. Mocht de beurskoers op expiratie boven de $145 noteren, dan wordt er een winst gerealiseerd van $16,92 per aandeel (13,1%), hetgeen tevens de maximale winst is. Mocht de beurskoers op expiratie op $129 staan, dan wordt er een rendement behaald van $0,92 per aandeel (0,7%). Indien de beurskoers zou zakken naar $100, dan blijft het verlies enigszins beperkt doordat Le Petit Sou dan het recht heeft om de aandelen te verkopen tegen $115. Het verlies bedraagt dan $13,08 per aandeel (-10,1%). Zonder deze constructie zou er bij een koersdaling naar $100 een bedrag van $29 per aandeel worden verloren, oftewel 22,5%. (Bij de berekeningen is de mogelijke uitkering van dividend niet meegenomen.)

De constructie is het overwegen waard, aangezien de positie in Apple binnen de beleggingsstudieclub al eens ter discussie is gesteld. Het potentiële rendement van 13,1% binnen vijf maanden voldoet aan de rendementsdoelstellingen die de beleggingsstudieclub nastreeft. Daarbij zorgt de constructie voor meer stabiliteit in de momenteel roerige markt.