Pensioen | Beleggen met inkomen of beleggen voor inkomen

Dit is de belangrijkste fase die er is, want het geld van Erik moet de rest van zijn levensduur mee kunnen. Erik was toen wij in 2016 met de Beleggers Belangen Academy begonnen 63 jaar en had recent zijn handelsfirma verkocht. De opbrengst daarvan was €900.000. Hij had op dat moment geen pensioen, maar zou over vier jaar wel recht hebben op AOW.

Onze ijkpersoon had berekend dat hij €100.000 nodig had om die vier jaar door te komen en de resterende €800.000 ging hij beleggen. Het doel van Erik was om een jaarlijks inkomen van €40.000 bovenop zijn AOW te generen vanaf 2021. Dat is ruim voldoende om zijn gewenste levensstandaard te behouden.

Erik heeft uiteraard geen idee hoe oud hij gaat worden en dat betekent dat zijn hoofdsom intact moet blijven. Vier jaar geleden had Erik al door dat dit moeilijk ging worden. Tien jaar eerder was het nog eenvoudig geweest. Nederlandse staatsleningen gaven in 2006 ruim 4% en met een beetje extra risico door bijvoorbeeld het kopen van veilige Europese bedrijfsobligaties zou Erik op een heel veilige manier op de 5% van de €800.000 zijn gekomen die hij nodig had.

Offensief en Defensief

In 2016 hadden wij berekend dat als Erik extra risico zou nemen, door bijvoorbeeld naast staatsobligaties en veilige bedrijfsobligaties ook te beleggen in risicovolle obligaties en Europese aandelen, hij tot 4,8% (€38.000) zou kunnen komen. Dit was het moment dat wij besloten om van Erik twee verschillende ijkpersonen te maken. Erik Offensief, die bereid was om extra risico te nemen om aan die 5% te komen en Erik Defensief, die boven alles zijn vermogen in stand wilde houden. Erik Defensief wilde per se geen aandelen hebben, die waren veel te volatiel en bedrijfsobligaties van bedrijven die in financieringsproblemen waren geraakt vond hij ook maar niets. Erik Defensief wist daarnaast dat een hoger risico een hoger rendement kan opleveren, maar dat een lagere rendement ook goed mogelijk is.

Nu is het tijd om te kijken of beide Eriks zijn geslaagd in hun strategie.

Offensief

Erik Offensief is vier jaar geleden begonnen met de PowerShares Fundamental High Yield Corporate Bond ETF (weging 12,5% en tickercode PHB), iShares Euro High Yield Corporate Bond ETF (12,5%/IHYG), SPDR S&P Euro Dividend Aristocrats ETF (25%/SPYW), iShares U.S. Preferred Stock ETF (12,5%/PFF), iShares J.P. Morgan $ Emerging Markets Bond ETF (12,5%/IEMV) en iShares Emerging Markets Dividend ETF (25%/IEDY).

In 2018 werden de Europese UCITS-regels geïntroduceerd. Wij waren daardoor verplicht om afscheid te nemen van de PowerShares Fundamental High Yield Corporate Bond ETF (vervanging: iShares USD HY Corp Bond UCITS ETF/IHYU) en de iShares U.S. Preferred Stock ETF (Invesco Preferred Shares UCITS ETF A USD/PRFD).De uitkeringen van de afgelopen vier jaar zijn constant opnieuw geïnvesteerd. Het vermogen van Erik is daardoor gegroeid naar €900.990. Hij heeft dus ruim een ton meer dan toen hij vier jaar geleden begon. Het is opvallend hoe dicht de rendementen van de verschillende ETF’s bij elkaar liggen. De best renderende is de IEDY (dividendaandelen uit de opkomende markten) met 14,8% en de slechtste is de IEMB (obligaties uit de opkomende markten) met 12,0%.

Doordat alles zo mooi gelijk is opgelopen en daardoor de weging is zoals die in het begin was, heeft Erik Offensief niet het gevoel dat hij aanpassingen in de portefeuille hoeft te doen.

Het is moeilijk om te berekenen wat de jaarlijkse uitkering van de zes ETF’s zal zijn. De Europese aandelen en aandelen uit de opkomende markten, respectievelijk de IEDY en de SPYW, hebben als voordeel dat zij de dividenden op lange termijn zullen laten groeien, waardoor de jaarlijkse uitkering kan toenemen in waarde. Het nadeel is dat in moeilijke tijden, zoals met het coronavirus, de dividenden kunnen worden verlaagd. 2021 zal waarschijnlijk wel een verhoging opleveren ten opzichte van 2020.

Obligatie-ETF’s uit de opkomende markten en de Verenigde Staten hebben twee onvoorspelbare eigenschappen. Ten eerste het valutarisico: wanneer de dollar 10% stijgt, dan is er ook meteen een 10% hogere uitkering en als de dollar daalt, dan daalt uiteraard de uitkering. Dat dit ook geldt voor de leningen uit de opkomende markten, komt doordat die in Amerikaanse dollars noteren.
Daarnaast is met obligaties niet precies duidelijk welke leningen volgend jaar in de index zitten. De extreem sterk dalende rente heeft ertoe geleid dat oude leningen met een hogere uitkering uit de index verdwijnen en daar komen nieuwe leningen met een lage uitkering voor terug.

Ik heb voor Erik Offensief een tabel gemaakt met mijn verwachting over de jaarlijkse uitkering van de ETF’s. Die heb ik zo conservatief mogelijk ingevuld: voor aandelen bijvoorbeeld wat er in 2020 is uitgekeerd en niet wat de verhoging van de dividenden kan zijn. Het is mijn verwachting dat de uitkering €36.575 zal bedragen. Het doel van €40.000 kan nog steeds behaald worden met de verhoging van het dividend van aandelen en een aantrekkende dollar.

Elke maand vul ik de tabel in en mocht gedurende het jaar blijken dat de €40.000 zeker niet gehaald gaat worden, dan grijp ik in.

Defensief

De portefeuille van Erik Defensief is vier jaar geleden van start gegaan met iShares iBoxx $ Investment Grade Corporate Bond ETF (weging 25%/lQD), iShares Euro Corporate Bond Large Cap ETF (12,5%/IBCX), SPDR S&P Euro Dividend Aristocrats ETF (37,5%/SPYW), PowerShares Fundamental High Yield Corporate Bond ETF (6,25%/PHB), iShares Euro High Yield Corporate Bond ETF (6,25%/IHYG) en spaargeld (12,%). Ook Erik Defensief kreeg te maken met de nieuwe regels. De LQD, dit zijn de Amerikaanse bedrijfsobligaties, is er ook in een Europese variant gekomen. Dit is de LQDA en de PHB werd omgeruild voor de IHYU.

De portefeuille van Erik Defensief is aangegroeid tot €919.945. Dit is ongeveer €20.000 meer dan Erik Offensief en dat terwijl Erik Defensief nog €100.000 aan cash heeft dat niets oplevert. Centrale banken hebben in de afgelopen vier jaar alles in het werk gezet om de financieringskosten van bedrijven en landen te verlagen. De financieringskosten van de één zijn de beleggingsinkomsten van een ander. Doordat de rentes bij dit beleid enorm zijn gedaald, is de waarde van de portefeuille van Erik aangegroeid. Obligaties stijgen wanneer de rentes dalen. De LQDA (Amerikaanse bedrijfsobligaties van het niveau investment grade) heeft een rendement laten zien van 28,4%. Dit is werkelijk bizar veel voor veilige bedrijfsobligaties met een lage rente.

De verwachte uitkering van Erik Defensief is rond de €20.000. Dit is bijna de helft van Erik Offensief en het is zeker te weinig voor hem om van te leven. De kans dat de rente nog veel verder gaat dalen is vanaf de huidige niveaus mathematisch bijna nul. Koerswinst is daarom vrijwel uitgesloten.

Erik Defensief heeft lang het extreme beleid van de centrale banken kunnen negeren, maar hij moet nu echt meer risico nemen om zijn financiële te doelen te behalen. Hij heeft daarom besloten om de portefeuille van Erik Offensief te gaan volgen. Dat hij nu slechts een uitkering van €20.000 per jaar heeft, doet meer pijn dan de onzekerheid van een veel volatielere portefeuille, denkt hij. Hij is wel blij dat hij een extra buffer heeft van €20.000 ten opzichte van Erik Offensief.

De komende maanden gaan wij elke maand de tabel invullen. Wanneer er wijzigingen plaatsvinden omdat wij besluiten beleggingen te verkopen om toch aan die €40.000 te komen, dan kom ik er bij u op terug.