Advieswijziging | BHP en Rio profiteren van herstel

Zowel Rio Tinto als BHP publiceert half februari cijfers over de gang van zaken in de zes maanden tot eind december. In het geval van Rio Tinto zijn dit meteen ook de jaarcijfers. Bij BHP Billiton, dat een gebroken boekjaar heeft, gaat het om halfjaarcijfers. De analistenverwachtingen voor beide bedrijven werden de voorbije maanden opwaarts bijgesteld. Dit is geen verrassing, want de prijzen van met name ijzererts en koper zijn de afgelopen tijd de hoogte in geschoten. BHP koerste naar het hoogste niveau sinds 2011. Rio Tinto noteerde zelfs sinds 2008 niet meer zo hoog.

IJzererts en koper nemen hoge vlucht

De kasstromen en winsten van beide mijnbouwers worden bepaald door de productievolumes en de prijzen van de verschillende geproduceerde grondstoffen. In de productiecijfers, die halfweg januari worden gepubliceerd, is enige nadelige impact van coronamaatregelen op de output niet uitgesloten. Verschillende lokale overheden stelden namelijk tijdelijke lockdowns in. Die doen echter niets af van het productiepotentieel op langere termijn. De prijzen vormen de belangrijkste parameter, en die zitten in de lift.

De koperprijs klom van een corona-dieptepunt van iets boven $4000 in maart naar $8000 in december. Dat is weliswaar het hoogste niveau in bijna acht jaar, maar het is nog een eind verwijderd van het hoogtepunt in 2011. Ook ijzererts was in negen jaar niet meer zo duur. Tot eind oktober schommelde de prijs van een ton ijzererts nog rond $110, om daarna op te lopen naar $175. De productiekosten schommelen zowel bij Rio Tinto als BHP rond $15. De winstmarges zijn momenteel dus gigantisch hoog.

Rio Tinto benadert het karakter van een pure ijzerertsproducent het dichtst. In de eerste jaarhelft was niet minder dan 80% ($7,7 mrd) van de onderliggende bedrijfswinst (ebitda) afkomstig van ijzererts. De rest was afkomstig van aluminium, koper, diamant en energie.

De kopermijn Oyu Tolgoi in Mongolië speelt een belangrijke rol in de groeistrategie van Rio Tinto. Met een topproductie van 500.000 ton per jaar wordt Oyu Tolgoi de op twee na grootste kopermijn ter wereld. Aanvankelijk moest de mijn al in 2020 operationeel worden, maar na vele vertragingen werd de nieuwe startdatum op oktober 2022 vastgesteld. Met een verwachte kostprijs van $6,8 mrd voor de eerste fase werd ook het oorspronkelijk budget van $5,3 mrd ruimschoots overschreden.

Bij BHP komt iets minder dan de helft van de ebitda uit ijzererts. Koper is goed voor ongeveer een kwart en de rest komt uit steenkool, olie, gas, nikkel en uranium. BHP zet volop in op de elektrificatietrend en wil met een hoger aandeel van koper en nikkel inspelen op de verwachte groei van de groene economie. Zowel in de Verenigde Staten als China staan grootschalige infrastructuurwerken gepland, wat de vraag naar beide metalen sterk moet doen toenemen.

ESG-misser Rio Tinto

Steeds meer institutionele beleggers laten zich in hun investeringsbeslissingen voor een deel leiden door zogenaamde ESG-criteria (Environmental, Social, Governance). Fondsbeheerders worden geacht om zaken te meten als duurzaamheid en maatschappelijke impact van een bedrijf waarin ze willen investeren. Dit is niet geheel vrijblijvend, want verschillende staatsfondsen (onder andere dat van Noorwegen) en specifieke ESG-fondsen hebben hun investeringen in fossiele brandstoffen afgebouwd of zelfs tot nul gereduceerd.

Op langere termijn is de ESG-impact ook voor de mijnbouwers een factor om rekening mee te houden. Rio Tinto ging in mei alvast zwaar de mist in met een schandaal rond de Juukan Gorge, een rotsformatie met 46.000 jaar oude grotten in de Australische Pilbara-regio. De plek werd in mei opgeblazen bij de productie van ijzererts, hoewel hij van grote culturele en archeologische waarde was voor de lokale Aboriginal-gemeenschap. De verontwaardiging was zo groot dat Australië een parlementaire onderzoekscommissie instelde. Onder druk van enkele institutionele beleggers zag de raad van bestuur van Rio Tinto zich uiteindelijk gedwongen om ceo Jean-Sébastien Jacques de laan uit te sturen. De Fransman had sinds zijn aanstelling in 2016 nochtans een prima operationeel trackrecord, met het afstoten van de steenkoolactiva en de afbouw van de hoge schuld. Jacques werd per 1 januari vervangen door financieel directeur Jakob Stausholm en verlaat het bedrijf op 31 maart. Daarmee is de kous echter niet af. Er volgen nagenoeg zeker herstelbetalingen voor Rio Tinto en mogelijk moet ook de manier veranderen waarop in Pilbara mijnbouw wordt bedreven.

Ook BHP is kwetsbaar door de relatief grote energietak binnen het bedrijf (olie, gas en steenkool). De afdeling die steenkool produceert voor elektriciteitsproductie, de meest vervuilende soort, wordt stopgezet. BHP wil in het lopende decennium de uitstoot van broeikasgassen met 30% verminderen door een hoger gebruik van hernieuwbare energie. Ook wil het diesel als brandstof voor transport vervangen door vloeibaar aardgas.

Financieel gezond

Beide mijngroepen verkeren op het vlak van liquiditeit en solvabiliteit in een uitstekende conditie, met een current ratio van 1,79 voor BHP en 1,76 voor Rio Tinto (de current ratio geeft de mate weer waarin de verschaffers van kortlopende schulden kunnen worden betaald uit de vlottende activa). BHP had na de eerste jaarhelft een netto schuld van $12 mrd, bij Rio Tinto was dit $4,8 mrd. Dit brengt de verhouding schuld/ebitda op een beheersbare 1,5 voor BHP en op slechts 0,9 voor Rio Tinto. Ik verwacht dat deze ratio’s verder zullen dalen naarmate de ebitda en kasstromen toenemen.

Het reguliere dividend van Rio Rinto bereikte in de eerste jaarhelft een recordniveau van $1,55 per aandeel. Vanwege de grote onzekerheid kwam er nog geen bijzonder dividend. Wellicht volgt bij de publicatie van de jaarresultaten meer nieuws over de aandeelhoudersvergoedingen. De dividendpolitiek van BHP bestaat eruit om de helft van de ebitda uit te keren. Bij de huidige prijzen voor ijzererts en koper zal zowel de ebitda als het dividend in 2021 een stuk hoger liggen dan vorig jaar.

Aandeel Rio Tinto favoriet

Ondanks de recente koerswinst meen ik dat het potentieel bij Rio Tinto en BHP nog niet is opgebruikt. Daarom verhoog ik het advies op BHP van ‘verkopen’ naar ‘kopen’ en dat op Rio Tinto van ‘houden’ naar ‘kopen’. Vanwege de iets lagere waardering en de lagere schuldgraad heb ik op dit moment echter een voorkeur voor Rio Tinto.