Maaltijdbezorgers | De beste groeiers uit enorme groeimarkt

Online maaltijdbezorging heeft het afgelopen jaar flink aan populariteit gewonnen. Gedwongen restaurantsluitingen als gevolg van de coronamaatregelen gaven het bestellen van maaltijden een krachtige impuls. Ook besloten meer restaurants om hun maaltijden te laten bezorgen, omdat dit de enige manier is om nog enige omzet te genereren.

Na de pandemie zullen sommige restaurants stoppen met bezorgen als ze de deuren voor hun klanten weer mogen openen, verwacht Jitse Groen, oprichter en ceo van Just Eat Takeaway (JET). Daardoor nemen de bestellingen bij restaurants waarvoor JET ook de bezorging voor zijn rekening neemt waarschijnlijk af.

Maar het totale aantal bestellingen blijft volgens de topman behoorlijk toenemen. Nog altijd organiseren restaurants circa driekwart van de orders die via het bestelplatform van JET binnenkomen zelf. Het momentum van deze ‘marketplace’ orders blijft ook na corona naar verwachting sterk.

Marktaandeel boven winstmarges

Met een penetratiegraad van maar 20% in de meeste landen staat online maaltijdbezorging nog in de kinderschoenen. De tijdsbesparing en het gemak van niet hoeven te koken, zijn vooral voor jongeren belangrijke argumenten om te kiezen voor online bezorgdiensten. Buiten China is er slechts een handjevol grote spelers actief. Dat zijn JET, Doordash, Uber Eats en DeliveryHero, plus het kleinere Deliveroo. Onderaan de streep zijn ze allemaal verliesgevend. Er wordt flink geïnvesteerd in marketing en logistiek, om een zo groot mogelijk marktaandeel te pakken.

Pionier Jitse Groen, die in 2000 thuisbezorgd.nl in Nederland lanceerde, is ervan overtuigd dat er op elke markt uiteindelijk maar ruimte is voor één dominante partij en een paar kleinere spelers. Alleen met schaalgrootte kan er winstgevend worden bezorgd. Bovendien hebben enkel de winnaars voldoende ‘pricing power’ en zicht op een aantrekkelijke winstmarge. JET doet er dan ook alles aan om die dominante speler te worden en geeft prioriteit aan marktaandeel boven winstmarges, net als overigens de concurrentie.

Just Eat Takeaway 

Na de overname van de Britse branchegenoot Just Eat en het Amerikaanse Grubhub is JET na het Chinese Meituan de grootste maaltijdbezorger in de wereld. Het bedrijf is in 23 landen actief en heeft 60 miljoen gebruikers. Echt dominant is de onderneming alleen in Nederland, Duitsland en Polen, met marktaandelen van 70 tot 90%. Maar ook in het VK, Canada, Italië, Australië heeft JET 50-60% van de markt in handen.

Niettemin is de concurrentie in veel markten moordend en moet het bedrijf opboksen tegen bedrijven met diepe zakken zoals Uber Eats, onderdeel van Uber Technologies. Beleggers hebben daarom vooral aandacht voor de ontwikkeling van de marktaandelen. De recente kwartaalupdate bevatte wat dat betreft goed nieuws, want volgens het bestuur is het gat met de nummers twee (Uber) en drie (Deliveroo) op de belangrijke Britse markt toegenomen.

Doordat het voormalige Just Eat de bezorging voorheen vooral aan de restaurants overliet, verloor het de afgelopen jaren marktaandeel aan dit duo, die ieder wel zwaar inzetten op eigen bezorging. Nu JET in het VK ook zelf bezorgers aan het werk heeft, komen restaurants weer terug bij het bedrijf.

Probleem is dat er op bezorging vooralsnog nauwelijks wat wordt verdiend, terwijl op de marketplace orders (waar JET een commissie krijgt over elke bestelling) ebitda-marges van 50% haalbaar zijn. Om geen marktaandeel te verliezen, moet het bedrijf wel schoorvoetend een eigen bezorgnetwerk opzetten. Het rolt in de grote steden onder de naam ‘Scoober’ een bezorgdienst uit en heeft inmiddels al 20.000 fietskoeriers op de loonlijst.

Met diensten als Scoober wijkt JET af van het zzp-model van de meeste concurrenten. De directie ziet in dit model geen toekomst, wat ook wel blijkt uit nieuwe regelgeving in landen als Italië en Spanje die bezorgdiensten verplicht om hun zelfstandige koeriers in dienst te nemen.

Dit is ook een van de redenen waarom de beursgang van Deliveroo op weinig belangstelling kon rekenen (zie kader). JET heeft een veel betere uitgangspositie. Niet alleen is het bedrijf al marktleider in grote landen, ook heeft het een winstgevend platform. Het aantal orders dat JET zelf bezorgt is in het eerste kwartaal toegenomen naar 35% van de totale bestellingen, maar dit percentage ligt bij de concurrenten veel hoger.

Hierdoor heeft het concern meer ruimte om te investeren in de marktpositie en logistiek. Dit gaat voorlopig wel ten koste van de marge, want JET stunt net als de concurrentie met de bezorgtarieven.

Delivery Hero

Delivery Hero is door de lage bezorgtarieven voorlopig verliesgevend. Dit van oorsprong Duitse bedrijf is in Europa alleen actief in een paar kleine landen, zoals Oostenrijk en Zweden. Het heeft echter leidende marktposities in het Midden-Oosten, Azië en Latijns-Amerika. Interessant is vooral de sterke positie (80% marktaandeel) in Zuid-Korea, na de recente overname van marktleider Woowa. Door de blootstelling aan opkomende landen groeit het bedrijf bovengemiddeld.

Vooral de orders die met de eigen bezorgers worden afgeleverd, groeien snel en maken al 61% van de totale bestellingen uit. Winst zal Delivery Hero voorlopig niet maken, want er wordt ook fors geïnvesteerd in de snelle levering van boodschappen. Eind vorig jaar had het bedrijf 491 kleinere magazijnen (Dmarts) van waaruit het in sommige landen al binnen 15 minuten de levensmiddelen bij klanten thuis kan afleveren. Zo vergroot het de marktomvang van ruim €70 mrd naar meer dan €500 mrd.

Uber Eats

Ook Uber Eats breidt zijn bezorgdiensten uit met boodschappen. Waar de maaltijdbezorging zwaar verlieslatend is, was de taxidienst voor de pandemie goed winstgevend. Deze tak zal post-corona naar verwachting snel herstellen, wat Uber in staat stelt om flink te blijven investeren in de maaltijd- en boodschappenbezorging. Uber Eats is met een geschat marktaandeel van 21% na Doordash (55%) de grootste speler in de VS. Daarnaast heeft het een sterke positie in Frankrijk en het VK.

Negatief voor de winstmarge is een stijging van de loonkosten als gevolg van nieuwe wetgeving in onder meer het VK, waar Uber zijn taxichauffeurs een minimumloon en pensioen moet gaan betalen. Het einde van het zzp-model in Europa lijkt in zicht. Dat betekent dat er minder geld overblijft om te investeren in marketing en promotie.

Toch mikt Uber dit jaar op een break-even ebitda resultaat bij de maaltijdbezorging. Bovendien heeft het bedrijf $6,8 mrd aan liquiditeiten en kan het belangen in branchegenoten als Grab te gelde maken voor in totaal $10,1 mrd.

Favoriete aandelen maaltijdbezorgers

Dankzij haar schaalgrootte en financiële slagkracht zie ik Uber als een van de winnaars in de mondiale bezorgingsmarkt. Samen met JET en Doordash opereert het op ebitda-niveau winstgevend. Op lange termijn acht Uber een ebitda-marge haalbaar van 25%, uitgesplitst in 45% voor het taxibedrijf en 30% voor bezorging.

Een dergelijke marge zou bij het huidige omzetniveau neerkomen op een winst per aandeel van ruwweg $1. Om de huidige koers van $60 te rechtvaardigen, zal het bedrijf kortom nog een significante omzetgroei moeten laten zien.

Dash en JET

Die 30% ebitda-marge lijkt mij ook een goede indicatie voor de potentiële winstmarge van JET, hoewel het met 11% daar nu nog ver vanaf zit. De Amerikaanse marktleider Doordash rekent dit jaar ook op een positief ebitda, maar waarschuwde wel voor een afvlakkende groei zodra de restaurants weer opengaan. Het bedrijf breidt uit naar boodschappenbezorging en heeft samenwerkingsverbanden met onder meer Walmart, 7-Eleven, Walgreens en CVS. Het platform stelt ook lokale ondernemers in staat om hun boodschappen binnen een uur bij de klant te bezorgen.

Anders dan bij concurrent Instacart verzamelen de zelfstandige koeriers van Doordash niet zelf de boodschappen, maar pikken zij de bestelling op in de winkel. Hierdoor kan Doordash relatief snel bezorgen. Met een miljoen koeriers is het binnen een jaar al de grootste speler geworden in deze nieuwe markt. Als maaltijdbezorger is het in de VS twee keer zo groot als Uber Eats.

Groei in deze ontluikende markt staat structurele winstgevendheid voorlopig in de weg. Maar beleggers lijken vooral oog te hebben voor het enorme marktpotentieel van boodschappenbezorging en betalen ruim 16 keer de omzet. Daarmee is het aandeel een stuk hoger gewaardeerd dan de concurrenten. Terecht, want Doordash ontpopt zich als de absolute marktleider op de grote Amerikaanse markt.

Als enige in de sector gaat JET voorlopig niet fors investeren in boodschappenbezorging. Maar uiteindelijk moet het volgens mij wel deze markt betreden, wil het geen marktaandeel verliezen. Klanten willen waarschijnlijk via een app zowel maaltijden als hun boodschappen laten bezorgen.

JET is de grootste in Europa en zal aan de oostkust van de VS met Grubhub ook een goede positie kunnen opbouwen. Op landelijk niveau speelt het bedrijf de tweede viool in de VS. Een verdere wereldwijde consolidatie ligt op termijn voor de hand, waarbij ik JET gezien de relatief lage beurswaarde als een overnameprooi zie.

Wed met maaltijdbezorgers niet op een aandeel

Er bestaat al met al nog veel onzekerheid over de toekomstige marktaandelen en winstgevendheid. Dat maakt de sector bij voorbaat speculatief. Het is daarom verstandig om niet op één paard te wedden. Mijn voorkeur gaat uit naar JET, Doordash en Uber.

Naast dit drietal is ook DeliveryHero interessant voor een kleine positie. Dit bedrijf, waarin Prosus een 25%-belang heeft, lijkt in Azië samen met Grab als winnaar uit de strijd te komen en dit maakt op lange termijn een goede winstmarge mogelijk. Het pad naar winstgevendheid is bij Deliveroo nog het meest onzeker door het gebrek aan schaalgrootte. Het advies is hier ‘houden’.

*Auteur heeft een positie in JET.