De juiste definitie van kwaliteit
Door de jaren heen bieden kwaliteitsaandelen een hoger rendement dan groeiaandelen of welke mono-factor dan ook. Een blik op de Quality-index van de S&P500 leert dat op Wall Street het samengestelde jaarrendement van kwaliteitsaandelen in de periode van 25 jaar tot aan 2019 uitkomt op 13,5%. Dat is duidelijk beter dan het jaargemiddelde van de S&P500 en andere mono-factoren, waaronder de S&P500 Growth-index.
Het punt met kwaliteitsaandelen is wel dat ze gewoonlijk duurder zijn dan het gemiddelde aandeel. Veel beleggers betalen voor de eigendomsbewijzen van bedrijven met een hoge winstmarge zonder morren een opslag. De sterke kwaliteitskenmerken zie je op termijn terug in de koers. Eigenlijk zijn de aandelen van kwaliteitsbedrijven altijd aan de prijs, maar beleggers en aanbieders van indices hanteren verschillende definities van kwaliteit.
Maatstaf van kwaliteit
De meest gangbare maatstaf van kwaliteit is het rendement op het eigen vermogen, in het Engels Return on Equity (ROE) geheten. De formule is heel eenvoudig: de nettowinst wordt gedeeld door de eigen middelen waarmee die opbrengst verkregen is, maar dan uitgedrukt als percentage. De ratio meet de gerealiseerde winst ten opzichte van het eigen vermogen dat hiervoor nodig was.
Het rendement op het totale vermogen is de mate van winstgevendheid in verhouding tot het gemiddeld geïnvesteerde vermogen. Voor de berekening van het rendement op het totale vermogen, de Return on Assets (ROA), deelt u de nettowinst door het gemiddelde totale vermogen (balanstotaal) en vermenigvuldigt u het quotiënt met 100.
Een andere manier om de winstgevendheid te meten is te kijken naar het rendement op geïnvesteerd vermogen, de Return on Capital Employed (ROCE). Het is een procentuele vergelijking van de bedrijfswinst en alle ingezette bedrijfsmiddelen, met andere woorden: het verschil tussen het balanstotaal en de kortlopende schulden.
Het rendement op investeringen, de Return on Invested Capital (ROIC), is een maatstaf waaraan men de procentuele winstgevendheid van het geïnvesteerde kapitaal kan aflezen. Hiervoor deelt u de bedrijfswinst door de boekwaarde van het ondernemingsvermogen, dat wil zeggen: de boekwaarde van het eigen en vreemd vermogen minus het kasgeld. Veel beleggers gebruiken in de noemer echter de optelsom van de boekwaarde van de vaste activa en het netto werkkapitaal – zo ook dit artikel.
De brutowinstratio, de Gross Profit Ratio (GPR), meet het bruto rendement ten opzichte van het totale vermogen. Het wordt berekend door de kosten van de verkochte goederen af te trekken van de omzet en vervolgens het resultaat te delen door het balanstotaal. Idealiter is de brutowinst drie keer groter dan het totaal vermogen, maar dat is geen harde eis.
Verschil geeft doorslag
Voor alle bovenstaande rendementsratio’s geldt: hoe hoger, hoe beter. Uit de vergelijkende test met Europese aandelen komt de brutowinstratio als winnaar uit de bus. Tussen 1995 en 2019 harkte deze techniek niet alleen het hoogste samengestelde jaarrendement binnen, het deed dit ook met het laagste risico. Dat blijkt uit de volatiliteit of de tussentijdse drawdowns.
In de praktijk selecteert niemand aandelen aan hand van een enkel criterium. De meeste beleggers werken met meerdere ratio’s, veelal fundamentele kengetallen. Om tot goede ideeën te komen, beoordelen ze vanuit verschillende invalshoeken welke aandelen al dan niet interessant zijn. Zo halen bedrijven met hoge schulden soms een goed rendement op eigen vermogen, maar dit soort kwaliteitsaandelen vertoont een groter risico als de activiteiten minder worden en de onderneming problemen krijgt met de aflossing van zijn schulden.
Beleggen met kwaliteitsaandelen
Wie vol op kwaliteit wil inzetten, kan beter het rendement op eigen vermogen combineren met de brutowinstratio. Als u beide maatstaven naast elkaar gebruikt, analoog aan de al herhaaldelijk in deze rubriek beschreven Magic Formula, resulteert een dergelijke aanpak over het algemeen in een hoger rendement en een kleiner risico.