Hoe een instabiele ‘stablecoin’ de bitcoin bedreigt

Naast ‘normale’ cryptovaluta’s als de bitcoin, bestaan er ook zogenoemde stablecoins. Deze hebben als doel het betalingsverkeer in cryptovaluta’s te vergemakkelijken (zie ook onder). De bekendste hiervan, tether, werd in 2014 werd opgericht.

Tether | De instabiele stablecoin

Anders dan bijvoorbeeld de bitcoin, worden stablecoins uitgegeven door private partijen. In het geval van tether is dit Tether Holdings. Zo’n uitgever kan je zien als een centrale bank die ongelimiteerd munten – in dit geval stablecoins – kan uitgeven. Maar wel met één verschil: stablecoins worden niet gereguleerd en het toezicht op de uitgevers ervan is zeer gebrekkig. Dat is een probleem, omdat elke stablecoin gedekt moet worden door echt geld. Er zijn momenteel vijf tether-coins in verschillende valuta’s in omloop, waarvan de dollarvariant (USDT) het grootst is met een totale waarde van $77,3 mrd. Eén USDT vertegenwoordigt volgens Tether Holdings een waarde van $1. Dat betekent dat de uitgevende partij voor elke USDT die in omloop is, $1 in kas moet hebben.

Bij zo’n ongereguleerde stablecoin-uitgever ligt fraude dan uiteraard op de loer, en de signalen zijn inderdaad verontrustend. Tether Holdings is een op de Maagdeneilanden gevestigde brievenbusfirma die dit jaar een boete heeft gekregen van de Amerikaanse Commodity Futures Trading Commission (CFTC). Volgens de CFTC zou Tether Holdings hebben gelogen over de cashreserve waarmee de tether-coin gedekt wordt. De boete werd dit jaar opgelegd, maar heeft betrekking op 2017, toen er nog voor ‘slechts’ $442 mln aan USDT in omloop was. Nu is dat dus $77,3 mrd.

We weten niet hoeveel van deze $77,3 mrd wordt gedekt door dollarreserves. De recentste gegevens zijn van maart dit jaar, toen Tether Holdings na jarenlange tegenwerking liet weten dat de tether-coin voor slechts 2,9% (!) door dollars wordt gedekt, en dat van die 2,9% het overgrote deel bovendien bestaat uit deposito’s en papieren leningen. Wat voor leningen dit zijn weten we ook niet. Wel gaan er geruchten dat ze voor een belangrijk deel afkomstig zijn uit de geplaagde Chinese vastgoedsector.

Bitcoin

Het moge duidelijk zijn dat tether, gezien de gebrekkige dekking, een allesbehalve betrouwbare belegging is. De instabiliteit van deze stablecoin beïnvloedt echter ook andere cryptomunten, met name de bitcoin. Zo is de USDT vooral populair omdat ermee kan worden gespeculeerd op bitcoin-futures, de toekomstige bitcoinprijs. Hierbij kan tot wel 125 maal de USDT-inleg in bitcoin-futures geleend worden. Door de opkomst van bitcoin-ETF’s en de acceptatie van cryptomunten door steeds meer banken en bedrijven, raakt de cryptomarkt – en dus ook tether – steeds nauwer verbonden met de reguliere financiële markten. Dit maakt financiële transparantie van stablecoins van het grootste belang. Tether maakt helaas duidelijk dat hier een enorm probleem ligt, iets dat ook wel blijkt uit het feit dat 80% van de stablecoins die sinds 2015 zijn uitgegeven, inmiddels niet meer bestaat.

Hoewel ik sterk geloof in de toegevoegde waarde van cryptovaluta’s, en vooral die van de onderliggende blockchain-technologie, zie ik in het indirecte gevaar van stablecoins – met name tether – voor de bitcoin voldoende reden om onze positie in de VanEck Vectors Bitcoin ETN van de koerswijzer te halen.

Wat is een Stablecoin?

Een stablecoin is een cryptomunt die een stabiele waarde vertegenwoordigt omdat hij is gekoppeld aan een fiatvaluta, zoals de dollar of de euro. Door cryptomunten als de bitcoin om te ruilen in stablecoins in plaats van in cash, kan je je cryptogeld parkeren zonder het uit de crypto-omgeving te halen. Je stalt het dan in een zogenoemde stablecoin-wallet. Dat maakt het makkelijker om te handelen als je opnieuw wilt instappen in cryptovaluta’s. Vergelijk het met je geld van de bank halen en het cash bewaren, wanneer je het vervolgens weer terug moet storten op je rekening om de huur over te maken. Een stablecoin vormt als het ware een brug tussen geld zoals we dat kennen en de digitale valuta’s als de bitcoin. Stablecoins hebben als voordeel dat ze transacties in cryptovaluta’s sneller laten verlopen, omdat er geen bank aan te pas komt.

Een stablecoin heeft altijd een uitgever. Zo heeft Facebook de stablecoin diem – voorheen libra – in ontwikkeling. In dit opzicht onderscheiden stablecoins zich van bijvoorbeeld de bitcoin, die is ontstaan uit een reeks cryptografische transacties in een database, de blockchain. Wil een stablecoin echter werkelijk waardevast zijn, dan moet de uitgever ervan de waarde die de digitale munt vertegenwoordigt in cash achter de hand houden. Het probleem is dat het toezicht hierop ernstig tekortschiet. In de VS zijn er weliswaar boetes opgelegd aan de uitgever van de dollarvariant van de stablecoin tether, maar er zijn nog meer tether-coins die aan andere valuta’s zijn gelinkt en deze onttrekken zich aan elke vorm van regulering.