Smallcaps | Hoe beleg ik het beste in dit interessante segment

De koersgrafieken van de AEX, de AMX (midkap-index) en de AScX (smallcaps) maken duidelijk dat de laatste jaren smallcap-aandelen de AEX niet meer kunnen bijbenen. Bezien over een langere periode is dat nog wel het geval. Zo is de AScX sinds mei 2005 met 185% gestegen, tegen ‘slechts’ een verdubbeling voor de AEX.

Bezien over de laatste vijf jaar doen smallcap-aandelen genoteerd aan Euronext Amsterdam het echter beduidend minder goed dan de hoofdfondsen. De AScX is de afgelopen vijf jaar per saldo vlak gebleven, waar de AEX 40% wist te stijgen.

Smallcap-aandelen illiquide en bezien als risicovol

Het is dus net welke periode je neemt, maar beleggers zien smallcaps momenteel duidelijk als risicovoller. In de praktijk blijkt dat ook vaak te kloppen. De winsten van fondsen als ForFarmers of B&S Group zijn fors onder druk komen te staan door respectievelijk de stijgende energierekening en problemen in de toeleveringsketen. De koersen van dit soort aandelen zijn fors gedaald.

Grote concerns weten dit soort moeilijke marktomstandigheden beter op te vangen vanwege hun grotere spreiding, zowel geografisch als over verschillende eindmarkten. Winsten van grote bedrijven zijn de laatste tijd ook flink geholpen door de sterke Amerikaanse dollar. Bij kleinere bedrijven spelen valuta-effecten een veel geringere rol.

Een ander niet te onderschatten reden waarom smallcaps achter kunnen blijven in onzekere tijden houdt verband met hun veel beperktere verhandelbaarheid. Dat element wordt vaak nog versterkt door de aanwezigheid van enkele of meerdere grootaandeelhouders die hun stukken voor lange periode vasthouden.

Zo beleg je beter in smallcap-aandelen

Dat smallcaps minder goed presteren in onzekere tijden hoeft echter lang niet altijd op te gaan. Hieronder volgt een stappenplan om succesvol te zijn met smallcaps.

1. Kiest bewust voor smallcaps

Een segment van de beurs mijden omdat het te risicovol lijkt, is meestal geen goed idee. Risico’s zijn ook kansen en binnen een goed gespreide beleggingsportefeuille is het juist raadzaam ook smallcap-aandelen op te nemen. Kleine bedrijven zijn veelal kwetsbaarder, maar dat hoeft niet zo te zijn. Ze kunnen ook groot zijn in nichemarkten die de grote concerns juist laten liggen. In dit soort niches kunnen hoge winstmarges behaald worden.

Beleggers die daar kijk op hebben kunnen met dit soort smallcaps extra rendementen behalen. Dit extra rendement kan ook behaald worden doordat de grote beleggers en analisten deze fondsen niet in hun vizier hebben waardoor eerder sprake kan zijn van onderwaardering. Beoordeel bij de selectie wel of er geen overlap is qua activiteiten met andere fondsen in portefeuille.

2. Kijk naar het aandeelhouderschap

Het is een feit dat bij kleinere fondsen het aandeelhouderschap een stuk minder goed gespreid is. Dat is logisch, want een rijke particuliere belegger kan makkelijk een stevig belang opbouwen, laat staan een wat grotere investeerder. Dit leidt zoals gezegd al snel tot een beperkte free float. Het bij smallcaps overzichtelijker aandeelhouderschap kan beleggers soms extra informatie opleveren, bijvoorbeeld een op handen zijnde overname.

De aanwezigheid van een of enkele grootaandeelhouders kan ook sneller tot een overnamebod leiden. Daar staat tegenover dat deze aandeelhouders ook frustrerend kunnen werken. De ontwikkelingen bij B&S Group zijn hier een uitgelezen voorbeeld van. Het feit dat smallcaps minder liquide zijn vraagt ook om een hogere rendements-eis van beleggers. Deze zogeheten illiquiditeitspremie kan worden opgestreken door beleggers met een langetermijnhorizon.

3. Doe bij smallcap-aandelen extra uw huiswerk

Kleine bedrijven zijn dan wellicht risicovoller in de zin dat zij kwetsbaarder zijn voor tegenslagen, ze zijn wel overzichtelijker en in dat opzicht juist minder riskant. Doorgewinterde smallcapbeleggers kiezen bewust voor dit segment vanwege dit laatste aspect.

Het is wel zaak goed je huiswerk te doen, vooral ook omdat er veelal nauwelijks analisten op zitten. Consensusschattingen in de markt over verwachte toekomstige winsten zijn er weinig tot niet. Bezoek aandeelhoudersvergaderingen en lees eventuele interviews met het management. Beoordeel ook andere bedrijven die in dezelfde marktniches actief zijn en/of probeer te beoordelen hoe de betreffende markten erbij liggen.

4. Spreiding is nog belangrijker

Smallcap-aandelen zijn in tegenstelling tot AEX-fondsen veelal in slechts één of enkele eindmarkten actief. Ook dat maakt hen kwetsbaarder. Het is derhalve zaak goed te spreiden over meerdere smallcaps. U kunt dit zelf doen dan wel via een ETF of gespecialiseerd beleggingsfonds.

Bij die laatste betaalt u wel kosten, maar daar staat tegenover dat de fondsmanager het huiswerk voor u doet en ook betere ingangen heeft om bijvoorbeeld het management te spreken. Garanties op een hoger rendement geeft dat uiteraard niet.