Grafieken | Consumer staples zijn veiliger, maar niet immuun

Bepaalde aandelen hebben de naam veilige havens te zijn. Bekende voorbeelden zijn bedrijven die producten verkopen die consumenten met een grote regelmaat kopen. In het Engels worden dit de ‘consumer staples’ genoemd. Coca-Cola is een voorbeeld van zo’n bedrijf.

Dit jaar doet Coca-Cola het eigenlijk best goed, het aandeel staat een procent of 5 hoger. De S&P 500 Consumer Staples Index, met onder andere Coca-Cola, staat niet in de plus, maar met een verlies van ongeveer 5% valt het wel mee. De S&P 500-hoofdindex verliest ongeveer 14%, bijna het drievoudige.

De grote vraag waar beleggers nu mee zitten is of er een wereldwijde recessie komt, of niet. Als die er komt, kunnen koersen nog een tijd verder zakken. Zijn consumer staples dan een goede plek om te schuilen? Tijdens de financiële crisis van 2008/2009 deed deze groep het per saldo beter dan de brede S&P-index. Die laatste ging met meer dan 55% onderuit, terwijl consumer staples iets meer dan 30% verloren (zie de eerste grafiek). Een verlies van 30% is natuurlijk nog steeds niet echt geweldig.

Maar in die periode was een duidelijk verschil te zien in de prestatie van consumer staples in het eerste deel van de crisis en in de laatste, zware maanden. In het eerste jaar van de crash leed de S&P 500 Consumer Staples Index nauwelijks verlies. Maar toen het écht los ging op de beurzen (in negatieve zin), vanaf oktober 2008, verloor deze groep flink: tot en met de bodem op 9 maart 2009 zo’n 30%. Deze laatste periode staat in de tweede grafiek. Consumer staples deden het nog altijd beter dan de S&P 500, maar een verlies van 30% zal voor de meeste beleggers toch niet aanvoelen als een echt veilige haven.

Dit vrij grote verschil is wel te verklaren: in het begin van de periode zullen veel beleggers hun portefeuilles hebben aangepast, en dus consumer staples-aandelen gekocht hebben. Die extra vraag houdt de koersen relatief hoog. Maar die vraag droogt een keer op. Als vervolgens de stemming bijzonder negatief wordt, dan is bijna geen enkel aandeel immuun. Daar komt nog bij dat beleggers mogelijk in de laatste fase consumer staples gingen verkopen om ruimte te maken voor aandelen die veel harder gedaald waren, en daardoor meer potentie boden zodra het herstel eenmaal ingezet zou worden.

Herhaalt de geschiedenis zich? Wie weet. Maar als er een bear markt aankomt, wat nog steeds niet zeker is, is het goed om rekening te houden met wat er de vorige keer gebeurde.