Column | Deze berenmarkt kan lang gaan duren

Berenmarkten kunnen heftig zijn. De zwaarste was die met startjaar 1719. Het duurde toentertijd maar liefst 42 jaar voordat de bodem was bereikt. De koersen stonden in 1762 bijna 90% lager dan in 1719.

Eén van de redenen voor deze dramatisch gang van zaken was dat het tijdperk 1712-1719 één van de beste perioden ooit voor de beurs was: met wereldwijde aandelen was een rendement te behalen van 721%. Speculatie leidt tot excessen en excessen opruimen kost tijd. Hoe groter de excessen, hoe langer de schoonmaak duurt.

De aanloop naar de huidige bearmarket

De huidige bearmarket heeft alles in zich om bovengemiddeld lang te duren omdat de excessen sinds 1998 extreem zijn. In dat jaar verlaagde de Amerikaanse centrale bank voor de eerste en enige keer in de geschiedenis de rente op het moment dat aandelen op een all time high stonden. Dit zetten een rally in gang die uiteindelijk het rendement van de S&P500 sinds 1982 naar 2460% in het jaar 2000 bracht.

Sindsdien heeft de Fed bij elke grote neergang hard ingegrepen. Zo bereikte de S&P500 in oktober 2002 een dieptepunt en kwam er in november 2002 nog eens een dubbele renteverlaging. Aandelen stonden in juni 2003 ruim een kwart hoger dan de laagste koers uit 2002 en de Fed bezorgde de markt nog een extra renteverlaging.

NINJA-hypotheek

Deze lage rente, die tot de zomer van 2004 van kracht was, bracht allerlei excessen op gang waarvan voor mij de NINJA-hypotheek symbool stond voor die tijd: No Income No Job or Assets. Maar je kon wel een hypotheek krijgen.

Toen het in 2008 helemaal mis ging begon de Fed met QE, gevolg door QE2, gevolgd door operatie-Twist, QE3. Uiteindelijk werden een heleboel renteverhogingen geschrapt die voor 2016 op de agenda stonden.

In 2017 en 2018 waren er meerdere renteverhogingen en in het vierde kwartaal van 2018 begon de Fed met QT (het tegenovergestelde van QE). Maar toen de S&P500 20% had prijsgegeven, werd ook dat beleid losgelaten. Tussen maart 2002 en april 2022 ging de Fed helemaal los door de balans met $5 bln te laten groeien.

Hoe lang nog een berenmarkt?

Niemand ontkent meer dat de inflatie tijdelijk is en het beleid van 24 jaar altijd maar het gaspedaal indrukken wanneer het tegenzit lijkt definitief ten einde. Ik heb werkelijk geen flauw idee hoe lang de huidige berenmarkt gaat duren, maar al die excessen voorspellen niet veel goeds. De eerste stap is om te kijken op welke koersen vraag en aanbod bij elkaar komen zonder dat de Fed zich ermee bemoeit.