Defensief | Nog niet de tijd voor nieuwe posities

Aandelen zijn op dit moment geen kandidaat omdat ik denk dat de koersen verder zullen dalen. De inflatie is immers met ruim 8% nog steeds veel te hoog en de Fed doet steeds meer om de inflatie terug te dringen.

Dit gebeurt allereerst door de rente in flinke stappen te verhogen en daarnaast is het stelsel van Amerikaanse centrale banken deze maand begonnen met het afstoten van de beleggingen die de afgelopen jaren waren gekocht. Hoe harder de Fed afremt, hoe verder aandelen zullen dalen. Zolang de inflatie niet sterk afneemt, breiden wij onze positie in aandelen dan ook niet uit.

Grondstoffen en ESG

Op lange termijn geloof ik, ook als beheerder van de Defensieve portefeuille, zeker in aandelen en evenzeer in grondstoffen. De beleggingscase voor grondstoffen is ijzersterk. Dit komt doordat steeds meer institutionele beleggers zoals pensioenfondsen hun posities in vervuilende bedrijven aan het afbouwen zijn.

Het afbouwen van posities in vervuilende sectoren betekent dat de waardering daalt van de bedrijven die worden verkocht en het opbouwen van nieuwe posities zorgt ervoor dat de waardering omhoog gaat. Anders gezegd: als de winst gelijk blijft en er zijn minder beleggers die eigenaar van deze winst willen worden, dan heeft elke belegger meer winst.

Een lage waardering leidt daarom tot een hoger rendement en een hoge waardering tot een lager rendement. Dit betekent dat mensen die goed willen doen en ESG-beleggingen kopen een lager rendement zullen behalen dan mensen die het allemaal niet uitmaakt. Het is een naar idee dat de mensen die in vervuilende bedrijven beleggen waarschijnlijk een hoger rendement behalen dan de markt, maar het is niet anders.

Het risico van beleggen in vervuilende energiebronnen is dat de schone energiebronnen de vervuilende zullen verdringen, zo luidt de concensus. De belegger in de vervuilende energiebronnen zit dan met ‘stranded assets’ en kijkt tegen forse beleggingsverliezen aan. Maar ik schat die kans heel erg laag en er zijn in de beleggerswereld een hoop ‘grafieken’ in omloop die niet het juiste verhaal vertellen. Vooral de ‘energiemix’ is misleidend. Zonne-, wind- en andere vormen van duurzame energie maken procentueel een toenemend deel van de energiemix uit en fossiele brandstoffen nemen daarin al heel erg lang af.

De wereldwijde steenkoolconsumptie piekte bijvoorbeeld procentueel dertig jaar geleden. Sindsdien daalt het percentage, maar absoluut verbruikt de wereld nu 3,5 keer zoveel steenkool waarbij de steenkoolconsumptie wereldwijd op een all time high staat. De vraag naar bijna elke fossiele brandstof is in 2022 hoger dan ooit omdat de wereldwijde consumptie van energie wordt aangejaagd door de opkomende landen die er steeds meer van nodig hebben.

Doordat beleggers fossiele brandstoffen mijden, is het bijzonder dat de vrije kasstroom ten opzichte van de beurswaarde van Amerikaanse oliebedrijven de hoogste is van de afgelopen 25 jaar (lage waardering) en dat de CAPEX (investeringen) de laagste is van de afgelopen 25 jaar. Dit heb ik nog nooit gezien, want als een sector geld als nooit tevoren verdient, gaan de investeringen altijd omhoog. Maar ESG-bepalingen leiden ertoe dat veel bedrijven niet durven te investeren.

Een project zoals het aanboren en het in exploitatie nemen van een nieuw olieveld duurt namelijk vaak tien tot twintig jaar en dat risico wil bijna geen enkel bedrijf nemen nu de duurzaamheidsregels voortdurend strenger worden. Dat betekent naar mijn mening dat de investeringen laag zullen blijven. Daar komt bij dat de wereldbevolking in 2050 gegroeid zal zijn van 7 naar 9 miljard mensen en de vraag naar energie 50% hoger zal liggen. Elke vorm van energie is keihard nodig. Dit zal de prijs van grondstoffen flink opdrijven.

De Defensieve portefeuille heeft twee posities in grondstoffen die meteen ook de twee best presterende posities over dit jaar zijn: Chevron (+40%) en de Bloomberg Commodity Index (+40%). Deze twee posities hebben een gezamenlijk weging van 8% en dat wil ik graag uitbreiden.

Inflatie

Ik denk echter ook dat de grondstoffenmarkt aan de vooravond staat van een (mogelijk flinke) dip omdat de Amerikaanse president Biden een succes nodig heeft. De Amerikaanse politiek werkt in cycli van twee jaar: de presidents- en de midterm-verkiezingen. Als de Democraten de verkiezingen voor Huis en/of Senaat verliezen, wordt het voor Biden een stuk lastiger om zijn beleidsagenda door te voeren. Dat zal de president willen voorkomen, maar dan moet hij wel iets doen aan de belangrijkste economische kwestie in zijn land. Recent onderzoek van het Pew Research Center wijst uit dat 99% van de Amerikanen inflatie als een probleem zien. De opdracht voor Biden is dus helder.

Er zijn voldoende mogelijkheden om de inflatie te laten zakken. Zo gaat Biden binnenkort op uitnodiging van leider Mohammed bin Salman naar Saudi-Arabië. Journalisten vroegen de president afgelopen week hoe hij het onderwerp gaat aansnijden van de moord op journalist Jamal Khashoggi in 2018. Biden antwoordde dat hij niet naar Saudi-Arabië gaat om met Bin Salman te spreken maar dat hij een brede vergadering van meerdere landen bijwoont op uitnodiging van de Saudische leider. Maar reken maar dat er achter gesloten deuren zal worden gesproken over wat Saudi-Arabië wil van de Verenigde Staten in ruil voor het verder opendraaien van de oliekraan.

Dat Biden ver wil gaan voor het terugdringen van de inflatie werd afgelopen weken al duidelijk toen bleek dat zijn regering de sancties tegen Venezuela en zijn dictatoriale leider Maduro wil verzachten zodat bedrijven als het Amerikaanse Chevron hun operaties in het olierijke land weer kunnen opstarten.

Daarnaast valt er ook altijd nog druk uit te oefenen op de Oekraïense regering om regio’s in het oosten van het land prijs te geven aan Rusland in ruil voor iets wat Oekraïne graag wil, zoals moderner wapentuig of een forse financiële injectie. Een staakt-het-vuren zal de prijs van meerdere grondstoffen ongetwijfeld op korte termijn flink laten dalen.

Van punt A naar punt B

Zie ik spoken en gaat het werkelijk beter met de mensenrechten in Venezuela en in Saudi-Arabië? En is het echte doel van de gesprekken in Riyad niet om de inflatie te beteugelen? Dan nog lijkt het me na één van de sterkste rallies in de geschiedenis van de grondstoffen te riskant om nieuwe posities te openen in deze markt. Bewegingen in de financiële markten gaan namelijk nooit in één rechte lijn van punt A naar punt B.

Een teruggang van de grondstoffenmarkt zou zich ook kunnen voordoen wanneer een groot blok als de Verenigde Staten, China of Europa in een recessie komt. Op de lange termijn ben ik zoals aangegeven nog steeds erg enthousiast over de grondstoffenmarkt, maar dit lijkt mij niet het moment om de positie van grondstoffen in de Defensieve portefeuille uit te breiden.

Ik wacht daarom op de grondstoffendip en/of een daling van de Amerikaanse inflatie alvorens cash in de markt te schuiven. De Defensieve portefeuille presteert voor de rest relatief prima dit jaar: +0,14% tegenover een AEX die inclusief dividend 19,1% verliest.