Optimisme geleend van Bill Gates

Beter goed gejat, zullen we maar denken (daar heeft hij een handje van). Hoe dan ook, ik denk dat deze zienswijze ook een les is die, enigszins aangepast, hoop geeft in de situatie waarin de wereld zich nu bevindt. Er zijn problemen met energie en voedsel en als gevolg daarvan loopt de inflatie de spuigaten uit. Ik ben vast niet de enige die het is opgevallen dat hoge benzineprijzen niet voor lege wegen hebben gezorgd. En hoge gasprijzen leiden bij weinig mensen tot substantieel lagere temperaturen op de thermostaten (in de winter, nu is het raam openzetten voldoende voor warmte).

Het is een open deur dat de meeste mensen op korte termijn heel erg lastig van hun gewoonten af te krijgen zijn. Wie altijd met de auto naar de sportclub gaat, zal dat niet ineens laten omdat benzine €2,25 per liter kost. De jaarlijkse autorit naar Zuid-Frankrijk gaat dit jaar ook gewoon door.

Tijd nodig

Maar geef mensen wat meer tijd en ze worden beter in aanpassen. Als één teamlid eenmaal heeft besloten de fiets naar de training te nemen, kan dat voor de anderen het duwtje zijn om dat ook te doen. En de vakantie volgend jaar kan ook wel wat dichterbij, waarbij de extreme temperaturen in het zuiden misschien ook een zetje geven. Zo zijn er nog allerlei dingen te bedenken waardoor we minder energie nodig hebben.

Voor bedrijven geldt precies hetzelfde. Die zetten niet alle machines radicaal uit omdat energie zo duur is. Maar reken maar dat de meeste bedrijven bezig zijn met het bedenken van aanpassingen voor meer flexibiliteit en minder verbruik. Voordat dat effect heeft, zijn we waarschijnlijk één of een paar jaar verder, mogelijk nog langer. Maar de kans lijkt me klein, zeker in Europa, dat bedrijven helemaal niets zullen doen.

Nieuwe situatie

Op die manier past de economie zich aan de nieuwe situatie aan. De aanpassingen leiden tot verschuivingen en veranderingen, maar de adaptatie en ontwikkeling van nieuwe technologieën en methoden zorgen ook voor andere (vervangende) economische activiteit. Dat gaat niet meteen dit jaar gebeuren, maar de komende jaren wel. Ik denk dat beleggers op dit moment het aanpassingsvermogen op korte termijn best goed inschatten, maar op lange termijn onderschatten. Ook aan deze crisis komt een eind.