Biodiversiteit | Wereldprobleem en tevens beleggingskans
Komende woensdag maakt het CBS bekend hoeveel broeikasgassen er in het tweede kwartaal in ons land zijn uitgestoten. In de eerste drie maanden tekende zich een daling van 11% af. Dat is een gunstige ontwikkeling, vooral omdat de economie in deze periode juist met 7% groeide. In bijna elke bedrijfstak is de CO2-uitstoot volgens het CBS behoorlijk gedaald. De sector logistiek is als gevolg van het weer op gang komen van het luchtvaartverkeer de enige uitzondering.
Mogelijk tekent zich in het tweede kwartaal echter weer een toename van de broeikasgasuitstoot af. De productie van elektriciteit met kolen is als gevolg van schaarste op de aardgasmarkt met 40% opgelopen. Aan de andere kant is ook de elektriciteitsproductie uit duurzame bronnen met 25% gegroeid. Dat is een nieuwe aanwijzing dat de balans steeds sterker verschuift van fossiele brandstoffen naar zonne- en windenergie.
Klimaatcatastrofe
Die beweging wint ook buiten de energiesector aan kracht. Steeds meer ondernemingen stellen zich ten doel om de netto-uitstoot in 2030 of 2050 tot nul te verlagen. Bedrijven die minder ambitieus zijn, ontkomen er als gevolg van strenge regelgeving en stijgende prijzen van emissierechten ook niet aan om klimaatmaatregelen te nemen.
Ondanks alle veranderingen is de kans klein dat de doelstelling van het Parijs-akkoord uit 2015 wordt gehaald. In plaats van een opwarming van de aarde ten opzichte van het pre-industriële niveau van minder dan 2 graden, stevenen we volgens verschillende wetenschappelijke studies af op iets meer dan 3 graden. Die toename is echter veel kleiner dan wanneer wereldwijde maatregelen waren uitgebleven. Net zoals bij het gat in de ozonlaag – dat inmiddels gedicht is dankzij afspraken die in 1987 gemaakt zijn bij topoverleg in Montreal – lijkt het via wereldwijd overleg te lukken om een klimaatcatastrofe af te wenden.
Financiële vertaalslag
Het slechte nieuws is dat het volgende probleem zich alweer aandient. Het verlies aan biodiversiteit kan op de lange termijn mogelijk nog grotere gevolgen hebben dan klimaatverandering. Het uitsterven van complete soorten bedreigt de ecosystemen, die onmisbaar zijn voor bijvoorbeeld de voedselvoorziening. Net als klimaatverandering kan de financiële schade enorm worden. De verwaarlozing van natuurlijke ecosystemen, zou de wereldeconomie tegen het midden van deze eeuw volgens schattingen van het World Wildlife Fund de wereldeconomie 10 biljoen dollar kunnen kosten.
Er zijn echter grote verschillen. Biodiversiteit laat zich niet vangen in één wereldwijde variabele, zoals CO2-uitstoot bij de opwarming van de aarde. Lokaal zijn de verschillen groot. Bovendien heeft het teruglopen van de soortvariëteit van flora en fauna uiteenlopende oorzaken. Zoals overbemesting, ontbossing, vervuiling en overbevissing. Dit soort zaken laten zich lastiger meten dan CO2-uitstoot. Hierdoor is het een hele klus om ook voor biodiversiteit de vertaalslag naar de financiële wereld te maken.
Natuurlijk kapitaal
Er komen echter steeds meer initiatieven en samenwerkingsverbanden tot stand die deze uitdaging aangaan. In dit opzicht wijzen de ervaringen met klimaatverandering erop dat er over circa vijf jaar veel meer duidelijk is over modelering en de financiële impact. Het voorstel van de Verenigde Naties om natuurlijk kapitaal als aparte balanspost te introduceren is mogelijk een aanwijzing van hoe de vertaalslag gemaakt kan worden.
Beleggers die daar nu al op willen voorsorteren, kunnen overwegen om positie te kiezen in bedrijven met een groot natuurlijk kapitaal zoals bosgrondbedrijven Stora Enso in Scandinavië of het aandeel Rayonier in de Verenigde Staten. Als gevolg van de gedaalde houtprijs is bij beide aandelen een aantrekkelijke instapgelegenheid ontstaan.