Japan | Zes redenen om te kopen en zes koopwaardige beleggingen
Het mag een hele prestatie genoemd worden dat Japanse aandelen eind vorig jaar eindelijk een nieuwe recordstand wisten neer te zetten. De laatste all time high dateert uit een van de eerste beursdagen van het jaar 1990, waarna de Japanse aandelen- en vastgoedmarkten in een meer dan twintig jaar durende bearmarkt terecht kwamen.
Ook kreeg Japan te maken met lage economische groei en inflatie, zelfs bij tijd en wijle deflatie (zie kader). Ondanks de flinke stijging van de laatste jaren zijn er zes redenen om Japanse aandelen in de portefeuille op te nemen. Deze gaan we eerst bespreken om daarna een streefallocatie te bepalen, verdeeld over large- en smallcaps.
Abenomics – een beleid van ongekende fiscale en monetaire verruiming in combinatie met structurele hervormingen in het bedrijfsleven – dat vanaf 2012 werd gevoerd, heeft echter veel veranderd, niet zozeer voor inflatie en economische groei, maar vooral voor de aandelenkoersen. In juli 2021 was het dan zover. Kijkend naar de juiste index, de Nikkei 225-herbeleggingsindex, en niet naar de door media veel getoonde Nikkei 225-prijsindex, werd de top van eind 1989 uitgenomen. Het begin van een nieuw tijdperk?
Een casus voor Japanse aandelen
1. Inflatie is goed
De hoge inflatie, mede door de sterk gestegen prijzen van grondstoffen, is voor de meeste landen in de wereld een probleem. Voor Japan komt de ontwikkeling eigenlijk als geroepen. De inflatie is eindelijk bij de doelstelling van 2% uitgekomen, zelfs iets daarboven. In juli kwam de inflatie uit op 2,6%, de elfde maandstijging op een rij. Het percentage van 2,6% is relatief nog steeds laag, maar analisten denken dat het een positieve uitwerking heeft op de economie. Het kan wellicht eindelijk het deflatiespook verjagen dat nog steeds rondwaart in het land van de rijzende zon. Dit zou dan vervolgens kunnen dienen als smeerolie voor de vastgelopen economische motor.
2. Yen flink gedaald
De tweede reden om weer naar Japan te kijken is de sterk gedaalde yen. Die maakt Japan nu een van de goedkoopste ontwikkelde landen ter wereld. In de afgelopen tweeënhalf jaar is de euro 20% sterker geworden tegenover de yen. Sinds begin 2021 is de Amerikaanse dollar maar liefst 30% geapprecieerd tegenover de yen. Nog geen twintig jaar geleden was Japan een van de duurste landen om in te wonen. Nu kosten vergelijkbare appartementen in Tokio nog maar de helft van de prijs van die in New York. Volgens methodieken als de Purchasing Power Parity (PPP) of de Big Mac-index is de yen nu tussen de 40 en 45% ondergewaardeerd ten opzichte van de dollar.
De twee hoofdredenen voor de verzwakking zijn de nog altijd extreem lage rente – zo doet de Bank of Japan aan een vorm van Yield Curve Positionering (zie tweede kader) – en het sinds begin 2021 sterk oplopende tekort op de handelsbalans, mede door de sterk gestegen prijzen van grondstoffen. Diverse bedrijfssectoren, vooral de grote exporterende bedrijven in de automotive- en semiconductor-industrie, profiteren, hoewel het effect van de zwakke munt hier tegenwoordig minder evident is dan vroeger omdat veel grote bedrijven productie hebben uitbesteed aan andere landen, vooral in Zuidoost-Azië.
Het helpt ook de toeristensector. Dat de yen laag staat wil niet zeggen dat de munt meteen gaat stijgen. Maar het meeste leed lijkt geleden en analisten verwachten monetaire interventie als de yen nog veel verder zou dalen.
3. Japanse aandelen zijn fundamenteel goedkoop
Japanse aandelen zijn goedkoop. De koers-winstverhouding (12-maands forward PE) bedraagt na de laatste correctie nog maar krap 12, terwijl die van de VS nu op 16 (S&P500) ligt. Nu hebben de Amerikaanse beurzen ook buitengewoon goed gepresteerd, mede door de bijzondere prestatie van de grote Amerikaanse technologieaandelen, het op grote schaal inkopen van eigen aandelen en doordat private equity de top van de Amerikaanse bedrijven scherp houdt. Japanse aandelen zijn vergelijkbaar gewaardeerd als Europese, maar het Europese continent wordt geteisterd door een oorlog, de hoogste energieprijzen van de wereld en een nieuwe eurocrisis vanwege de oplopende renteverschillen tussen de periferie en de noordelijke landen.
Voor Japan zijn er eigenlijk geen goede redenen meer te bedenken waarom aandelen daar zo goedkoop zouden moeten zijn. Overigens is Japan vooral op basis van koers-boekwaarderatio goedkoop. Die ratio bedraagt per eind juli 2022 slechts 1,29, versus 3,91 van de VS en 1,77 van Europa (bron MSCI).
4. Onbemind en onderbelicht
Japan is onbemind. Veel internationale beleggers denken nog steeds dat het land sinds het knappen van de zeepbel in een grote winterslaap verkeert. Ze gebruiken regelmatig termen als afnemende bevolking, lage economische groei en teleurstellende beleggingsresultaten. Europeanen kijken liever naar de goede prestaties van de VS dan naar Japanse aandelen. Japan is ook ‘underresearched’. Van de 2000 aandelen in de Topix index wordt meer dan 68% gevolgd door slechts twee analisten of minder. Ter vergelijking: slechts 7% van de S&P 1500-index wordt gevolgd door twee of minder analisten.
Dit biedt kansen voor beleggers die wel hun huiswerk doen en op zoek zijn naar koopjes, vooral voor waardebeleggers. Waardebelegger bij uitstek Warren Buffett kocht in augustus 2020 voor $6 mrd Japanse aandelen, om precies te zijn van vijf tradinghuizen. En hij heeft dit jaar verschillende malen gezegd dat hij overweegt meer in Japan te beleggen.
5. Hervormingen
De vijfde positieve ontwikkeling betreft de structurele hervormingen in het bedrijfsleven, aanvankelijk in 2003 in gang gezet door president Junichiro Koizumi die het Japanse postbedrijf privatiseerde, waarna de eerste grote internationale beleggers terugkwamen naar Japan. Shinzo Abe zette als een van de drie zogenoemde pijlen van Abenomics (2012-2020) de hervormingen voort. Dit betrof vooral een beter bestuur en aandacht voor de aandeelhouders. Het Japanse bedrijfsleven is meer aandelen gaan inkopen, meer dividend gaan uitkeren en meer gaan letten op de Return on Equity (ROE) als fundamenteel sturingsmechanisme. Het dividendrendement op Japanse aandelen is opgelopen naar 2,5%. Dit jaar gaat het Japanse bedrijfsleven voor een recordbedrag aan dividend uitbetalen en aandelen inkopen. Het potentieel om aandelen in te kopen blijft erg groot. De balansen van de meeste Japanse bedrijven staan vol met cash en kennen relatief weinig schuld.
De BoJ heeft inmiddels meer dan de helft van de Japanse overheidsobligaties opgekocht. En inmiddels bedraagt de schuldquote versus het bbp 270%, waarmee de Japanse overheid aan de monetaire beademing ligt: de overheid kan financieel niet meer overleven zonder de monetaire financiering. De BoJ is ‘verplicht’ de rente laag te houden. Ze doet dit onder andere door een Yield Curve Control (YCC). Steeds als de rente op de tienjarige staatslening oploopt boven de 0,25% koopt de BoJ nieuwe leningen op om de rente te drukken. De meeste analisten vinden dit geen houdbare situatie en de opmaat naar een nieuwe crisis.
6. Onderweging
Japanse aandelen maken nu 5,4% uit van de MSCI All Country World Index, na de VS de grootste allocatie. Uit positioneringsgegevens van informatiebureau EPFR blijkt dat wereldwijde asset allocators Japan per eind 2021 nog steeds onderwogen, en wel met ongeveer 1,5 procentpunt. In de afgelopen twintig jaar is er internationaal wel steeds meer in Japanse aandelen belegd, maar de toename is vooral afkomstig van passieve beleggers die ‘automatisch’ Japan op neutraal zetten.
Japan moet echter nog steeds zijn belofte inlossen voor met name actieve beleggers. Als dat gebeurt, zal dat voor een meer structurele vraag naar Japanse aandelen zorgen.
- Lees ook een artikel over de iShares Core MSCI Japan IMI ETF
Koopwaardige Japanse aandelenfondsen | Plus een ETF
Japan is goedkoop, mede door de sterk gedaalde yen. Maar ook omdat het bedrijfsleven ten positieve structureert, inflatie vooralsnog eerder goed doet dan kwaad en beleggers onderwogen zitten, verdient Japan op zijn minst een neutrale weging van 5,4% van een aandelenportefeuille. Het is vanwege het onderbelicht zijn van de markt interessant om ook de allocatie Japanse aandelen naar smallcaps te doen.
Er zijn hier met een waardeperspectief namelijk de nodige parels te vinden. Dat zou kunnen door een combinatie van een large- en smallcaps-fonds te kiezen, bijvoorbeeld 70-30%, of door een belegging in de zeer breed gespreide Topix-index (zie tabel). Gezien de sterk gedaalde yen hoeven de beleggingen in Japan niet te worden afgedekt.
Koopwaardige Japanse aandelenfondsen | rendementen, geannualiseerd, €, unhedged | Sharpe-ratio | ISIN | ||
Largecaps | 1 jaar | 3 jaar | 5 jaar | ||
1. Comgest Growth Japan | -15,8% | 4,5% | 7,0% | 0,27 | IE0004767087 |
2. Invesco Japanese Equity Advantage Fund | -5,7% | 5,2% | 0,44 | LU0607514717 | |
3. JPMorgan Japan Equity Fund | -29,9% | 5,1% | 7,9% | 0,36 | LU0822047337 |
4. T. Rowe Price Japanese Equity Fund | -20,6% | 3,5% | 4,5% | 0,22 | LU1127970256 |
Small-midcaps | |||||
5. Janus Henderson Horizon Japanese Smaller Companies Fund | 3,0% | 10,7% | 6,4% | 0,63 | LU0976557230 |
ETF | |||||
6. Amundi ETF PEA Japan Topix ETF EUR | -7,1% | 4,3% | FR0013411980 |