Wat drijft de rally sinds oktober? | De onbesproken verklaring

Aandelenmarkten zijn niet alleen het jaar heel sterk begonnen, wereldwijd zitten veel indices sinds oktober alweer in een ‘bull-markt’. Dit is een markt die vanaf de bodem met 20% of meer gestegen is. Dit geldt niet alleen voor de AEX-index en de Europese Stoxx 600, maar ook voor de drie belangrijke Amerikaanse indices, de Dow Jones, de S&P500 en de Nasdaq. De Duitse DAX en de Hang Seng uit Hongkong doen het zelfs nog een stuk beter met winsten van respectievelijk +30% en +50% vanaf hun dieptepunt.

Waardoor stijgen de beurzen?

De verklaring voor deze rally is veelzijdig. Allereerst begonnen de vertrouwensindicatoren in Duitsland (in oktober) en de eurozone (in november) te verbeteren. Die zijn nog steeds niet op heel hoge niveaus, maar de impact van de energiecrisis op Europa is veel minder groot dan we eerder hadden gedacht. Inmiddels blijkt zelfs dat ook in het vierde kwartaal de economie in de eurozone nog marginaal wist te groeien.

Naast minder slecht nieuws uit Europa is ook de heropening van China een opsteker. Het abrupt loslaten van het totale zero-covid-beleid was in december een verrassing. Dat leidde tot een enorme golf van besmettingen en na het Chinese Nieuwjaar volgt waarschijnlijk de gebruikelijke tweede golf. Maar in de loop van het jaar zal de Chinese economie gaan herstellen.

Daarnaast daalt de inflatie en beginnen centrale banken een minder scherpe koers te varen. De inflatie heeft eind vorig jaar duidelijk zijn piek gekend in zowel de VS als de eurozone. In de eurozone is alleen de kerninflatie nog niet op zijn retour. Hoewel ABN Amro denkt dat deze de aankomende maanden nog ‘plakkerig’ kan blijven, gaan onze economen ervan uit dat inflatie in zowel de VS als de eurozone richting het eind van het jaar gedaald zal zijn tot rond de tweeprocentdoelstelling. Hierbij verwachten wij ook dat de Fed en ECB bijna klaar zijn met het verhogen van hun beleidsrente (5,0% voor de Fed en 3,0% voor de ECB), waarna in de tweede jaarhelft zelfs renteverlagingen zullen volgen.

Liquiditeit

Toch is met deze bekende argumenten de belangrijkste reden voor de rally misschien nog niet genoemd. Dit omdat ook ik in de veronderstelling leefde dat eigenlijk het tegenovergestelde gebeurde. Zowel de Fed als de ECB is de balans aan het verkleinen, wat verkrappend werkt. Bij verkrapping en dus minder liquiditeit is het vooruitzicht voor risicovolle beleggingen over het algemeen minder. Dat heeft de hogere rente vorig jaar bewezen.

Het is echter zeer verrassend dat per saldo de afgelopen maanden het monetaire beleid juist is verruimd. De tien grootste centrale banken hebben de afgelopen twee maanden hun balansen met $653 mrd vergroot, blijkt uit data van GLJ Research LLC Investment Strategy. Hierbij nam de balans bij de Fed en ECB in dollars af met respectievelijk $150 mrd en $430 mrd. Echter, de Bank of Japan (+$631 mrd) en de People’s Bank of China (PBoC) (+$581 mrd) compenseerden deze verkrapping ruimschoots én droegen fors bij aan het vergroten van de algehele centrale-bankbalans. Verder laten data van CrossBorderCapital zien dat liquiditeitsoperaties van de PBoC sinds oktober vorig jaar aan het toenemen zijn.

Los van centrale banken zijn er nog ander partijen die dit proces de aankomende tijd kunnen versterken. Door de gestegen rente hadden de honderd grootste bedrijfspensioenen in de VS vorig jaar weer een overschot op hun verplichtingen, voor het eerst sinds de financiële crisis. Met dat overschot kopen ze obligaties, wat de rente weer drukt. Hierdoor worden andere beleggers weer meer naar aandelen gedreven. Tevens laten data van Bank of America zien dat het totale netto vermogen van Amerikaanse geldmarktfondsen een recordstand heeft bereikt. Wat als ook dat geld de aankomende tijd een hoger rendement gaat zoeken?

Lage niveaus

Dat zoveel geld hoger kan renderen, kan de aandelenmarkt de aankomende tijd hoger blijven zetten. Met de wereldwijde aandelenpositionering nog op extreem lage niveaus per eind januari (bron: Vanda Analytics) kan dit pijnlijker en pijnlijker worden. Zorg dat u het niet misloopt!