Beurs & Economie | Te groot voor je economie
Novo Nordisk is het bedrijf achter Ozempic, een medicijn dat werd ontwikkeld voor diabetespatiënten, maar massaal wordt gebruikt als geneesmiddel tegen obesitas. Inmiddels is het medicament zes jaar op de markt en Novo Nordisk groeide in die periode uit tot Europa’s grootste beursgenoteerde onderneming. Met een marktkapitalisatie van omgerekend €386 mrd is het farmaceutische bedrijf ook groter dan de economie van thuisland Denemarken waarvan het bruto binnenlands product op €375 mrd wordt geraamd.
Eigenlijk is de omzet van het bedrijf een betere vergelijkingsmaatstaf. Het bbp is namelijk de som van alle diensten en goederen geproduceerd in een land over een periode van twaalf maanden, terwijl de beurswaarde slechts een momentopname is van de marktkapitalisatie van een beursgenoteerde onderneming. Het zegt niets over de netto-verkoopwaarde van alle diensten en goederen die een bedrijf in een jaar aan de man brengt.
Hoewel er appels met peren vergeleken worden, loopt die vergelijking toch niet zo mank. Want wat wil het geval? U krijgt een heel ander beeld van de Deense economie wanneer u de omzetcijfers van Novo Nordisk daaruit filtert. In plaats van 1,7% groei is er plots sprake van 0,3% krimp in de eerste jaarhelft van 2023.
Impact op economie
De impact van Novo Nordisk op de Deense economie is immens. Rond de eeuwwisseling had Nokia een eenzelfde invloed op de economie van zijn thuisland. Jarenlang profiteerde de Finse economie van Nokia’s mobiele telefoons, tot de komst van de iPhone. De ondergang van de het merk in 2008 bezorgde Finland een verloren decennium en verergerde de gevolgen van de Grote Financiële Crisis. Op de beurs resulteerde de teloorgang van de Finse telefoonproducent in een koersimplosie van 90%.
Bevreesd om in dezelfde fout te vervallen als Finland, waar de economie decennialang afhankelijk was van Nokia, produceert het Deense Bureau voor Statistiek voortaan twee datasets: een met en een zonder Novo Nordisk. Het gevaar bestaat namelijk dat de regering en beleggers een verkeerd beeld krijgen van de Deense economie. Dat ze denken dat het land er beter voorstaat dan werkelijk het geval is.
Nokia van Denemarken
Anderen vrezen niet dat Novo Nordisk het Nokia van Denemarken wordt. Zo is de farmaceut veel kleiner dan de producent van mobieltjes toen. Daarnaast is de sectorale spreiding door het grote aantal midden- en kleinbedrijf-ondernemingen in Denemarken groter dan in Finland. Bovendien werkt twee derde van Novo Nordisks’ personeel in het buitenland. De Deense arbeidsmarkt oogt hierdoor minder kwetsbaar dan de Finse toentertijd.
Een blik op Nederland leert dat de beurswaarde (€234 mrd) van ASML groter is dan de omvang (€195 mrd) van de Nederlandse economie. De argumenten die pleiten in het voordeel van Novo Nordisk en Denemarken zijn grotendeels ook van toepassing op de fabrikant van chipmachines en Nederland. Het risico dat Nederland te afhankelijk van ASML wordt, lijkt klein.
De financiële crisis van 2008 leert wel dat voor landen enkel de exposure naar één sector gevaarlijk is. Als het misgaat in het bankwezen en financiële instellingen bankroet gaan, zijn de gevolgen niet te overzien. Eind 2007 waren de beursgenoteerde Nederlandse financiële waarden drie keer zo groot als het bbp. Een scheefgroei met verregaande gevolgen voor de belastingbetaler.
