Duurzame aandelen | Een verrassende Nederlandse top-10

Volgens onderzoek van de AFM let ongeveer de helft van de particuliere beleggers op de duurzaamheid van hun beleggingen. Daarbij vaart de belegger voor een deel op de productnaam bij de keuze voor een duurzaam product. Maar uit eerder onderzoek blijkt dat de naam over het algemeen geen betrouwbare indicator is voor het duurzaamheidsgehalte.

In dit artikel leg ik eerst uit op welke manieren je duurzaamheid kunt beoordelen en vervolgens kijk ik naar een aantal Nederlandse aandelen.

Verantwoord beleggen aan hand van ESG

De meeste professionele beleggers gebruiken het ESG-raamwerk om duurzaamheid te meten. De letters ESG staan voor Environment (milieu), Social (sociaal) en Governance (goed ondernemingsbestuur). De term ESG maakt duidelijk dat duurzaam beleggen niet alleen over milieu en klimaat gaat, maar ook over het sociale karakter van een bedrijf. Hoe gaat het bedrijf om met de werknemers, met de samenleving en hoe benadert het management de verschillende belanghebbenden? Hoewel meestal wordt gesproken van duurzaam beleggen dekt de term verantwoord beleggen eigenlijk beter de lading.

Je kunt op verschillende manieren invulling geven aan duurzaamheid; van slechte zaken mijden tot positief bijdragen. Het minimale is dat je onverantwoorde activiteiten uitsluit. Je kunt zelf bepalen hoever je wil gaan. De meeste duurzame beleggers sluiten wapens en sterk vervuilende activiteiten uit. Sommige beleggers gaan veel verder en willen bijvoorbeeld ook niet in fossiele brandstoffen en luchtvaart beleggen. De volgende stap is dat je alleen in de duurzame koplopers binnen de sector belegt (best-in-class). Nog verder ga je als je bij de beleggingsbeslissing de positieve impact ook meeweegt. We noemen dat impactbeleggen.

Het beoordelen van de duurzaamheid is niet zwart-wit. Soms kan een bedrijf goed scoren op de ene factor en minder op de andere. Een voorbeeld is Tesla. Het bedrijf heeft natuurlijk een unieke bijdrage geleverd aan de E van environment door elektrisch rijden aantrekkelijker te maken. Maar op gebied van Sociaal komt het HR-beleid van Tesla weleens minder goed in het nieuws. Daarnaast schort er nog wel een en ander aan de governance. Topman Elon Musk ligt geregeld overhoop met de toezichthouder, omdat hij zich niet aan de regels heeft gehouden.

Nederlandse top-10 met Aegon, Signify en Aperam

Als we kijken naar de ESG-scores van Nederlandse bedrijven dan valt op dat de verzekeraars erg goed scoren. Begin februari had Aegon bij onderzoek van de London Stock Exchange Group de hoogste score van alle Nederlandse bedrijven en ook ASR en NN Group staan bij de eerste 8. Aegon scoort iets minder op het gebruik van grondstoffen, maar behaalt de winst op het gebied van de governance. ASR scoort het beste op de E en heeft de ESG-score flink verbeterd in het afgelopen jaar.

De volgende bedrijven maken de top 10 compleet: Signify, Aperam, RELX, Arcadis, PostNL, ING en Randstad. Signify heeft de hoogste E-score van alle Nederlandse bedrijven. Het zet innovatie in om het energie- en grondstofverbruik te verminderen door verbeterde producten, maar ook door vernieuwende businessmodellen. Arcadis accepteert alleen opdrachten met een duidelijke duurzaamheidsdoelstelling.

Staalbedrijf Aperam zou je in eerste instantie niet verwachten in een duurzaamheidstop-10. De productie van staal is immers een van de grootste bronnen van CO2-uitstoot. Bij Aperam hebben ze echter jaren geleden ingezet op verduurzaming als belangrijkste concurrentievoordeel. Ze hebben een nieuwe productiemethode ontwikkeld waarbij staal geproduceerd wordt met minimale uitstoot.

Daarnaast planten ze bomen om CO2 te compenseren, gebruiken ze minder water en wordt inmiddels voor 50% gebruikgemaakt van duurzame energie. Aperam heeft ook een van de hoogste scores op de S. Veiligheid is belangrijk, evenals werknemerstevredenheid en het aanbieden van training en opleiding.

Controverses

Databedrijf RELX hoort al jaren bij de meest duurzame bedrijven. Naast het minimaliseren van de milieu-footprint zet RELX zich in om informatie toegankelijk te maken in landen met lagere inkomens. Voor RELX is privacy en dataveiligheid ook een belangrijk speerpunt. De score van RELX is het afgelopen jaar afgenomen door een rechtszaak vanwege een publicatie die volgens de claimer onjuist is en schade toebrengt aan hun bedrijf. Desondanks is de score van RELX nog steeds hoog.

Er is namelijk ook een groep die relatief goed scoort op ESG, maar betrokken is bij zoveel controverses dat de ESG-score scherp daalt. Controverses zijn schandalen, rechtszaken en andere negatieve publiciteit. Shell wordt het meeste gestraft voor controverses. Het olieconcern heeft een hoge ESG-score omdat het binnen een groep branchegenoten relatief verantwoord opereert, maar je kunt jezelf de vraag stellen of het daarmee een duurzaam bedrijf wordt. Ik beantwoord die vraag met ‘nee’. Voor fossiele energieleveranciers is geen plek in de duurzame modelportefeuille. Andere bedrijven waarvan de ESG-score flink daalt door controverses zijn ArcelorMittal, Unilever en Air France KLM.

Bij de onderkant van de lijst is een kanttekening op zijn plaats. De ESG-score is namelijk voor een deel gebaseerd op duurzaamheidsbeleid en niet per se op de resultaten van dat beleid. Grote bedrijven kunnen gemakkelijker investeren in het opstellen van een veelheid aan beleidsdocumenten. Daardoor zien we dat grote bedrijven over het algemeen een hogere ESG-score hebben dan kleinere. Zo ontbreekt bij Brunel en B&S Group, die onderin staan, veel informatie over duurzaamheid, waardoor de ESG-score lager uitvalt. Bij Sustainalytics krijgen beide bedrijven namelijk wel een goede score.

Bekijk ook de Duurzame portefeuille

Zelf kiezen

Duurzaam beleggen is en blijft voorlopig op verschillende manieren te interpreteren. De beoordeling van de duurzaamheid van een bedrijf wordt makkelijker als je weet wat je belangrijk vindt. Kies je voor de E, de S, de G, of een combinatie? Voor best-in-class of wil je dat je aandelen positieve impact maken? Als je daar het antwoord hebt, dan kun je gerichter op zoek naar de informatie om je keuzes te maken.

De aankomende jaren zal de duurzame informatie sterk verbeteren onder invloed van scherpere regelgeving. Dat maakt het makkelijker om de goede aandelen te kiezen. En wat goed is, dat bepaal je zelf.