Zuid-Afrika | Nieuwe regering goed nieuws voor beleggers

Na de verkiezingen van eerder deze maand in Zuid-Afrika heeft het ANC, dat de absolute meerderheid verloor, het lumineuze idee van een bijzondere coalitieregering gelanceerd. Onder aanvoering van datzelfde ANC is nu een vijftal partijen overeengekomen een regering van nationale eenheid te vormen.

Cyril Ramaphosa (ANC) is door die partijen inmiddels herkozen als president. Dat lijkt goed nieuws voor beleggers en dat is het ook. De oplossing maakt een einde aan de politieke onzekerheid en biedt een goede basis voor een efficiëntere overheids- en begrotingsdiscipline. De coalitie omvat naast het ANC de bedrijfsvriendelijke Democratische Alliantie (DA) en de centristische partijen Inkatha Vrijheidspartij (IFP), de Patriottische Alliantie (PA) en GOOD.

Geen radicaal-links

Radicaal-linkse partijen maken geen deel uit van de coalitie. De coalitiepartijen krijgen allemaal kabinetsposten en andere belangrijke posities in parlementaire commissies in de wetgevende macht. De coalitiepartijen willen het in de komende zes weken eens worden over de samenstelling van het kabinet van president Ramaphosa en een gedetailleerd beleidsakkoord formuleren.

Het is waarschijnlijk dat er veel aandacht komt voor het versnellen van de economische groei en het scheppen van banen, het verhogen van de efficiëntie van staatsbedrijven en het verbeteren van de kwaliteit van openbare diensten en het terugdringen van corruptie.

Best mogelijke uitkomst

De vorming van deze regering van nationale eenheid was een van de best mogelijke uitkomsten voor investeerders. Het is een grote opluchting dat de radicaal-linkse partijen Economic Freedom Fighters (EFF) en MK van ex-president Zuma geen deel uitmaken van de coalitie.

Aangezien het risico op zeer schadelijk beleid (nationalisatie van land of andere activa, zeer hoge royalty’s/belastingen en/of een ernstig begrotingstekort van de overheid) aanzienlijk is afgenomen, is het waarschijnlijk dat lokale en buitenlandse bedrijven zich meer op hun gemak voelen om nieuwe zakelijke projecten in Zuid-Afrika op te starten.

Lees ook Nog meer politieke onzekerheid

Het is ook waarschijnlijk dat diensten die door de staat of door staatsbedrijven worden geleverd, beter en efficiënter worden onder een meerpartijenregering in vergelijking met het tijdperk van de eenpartijregering dat Zuid Afrika in de afgelopen decennia kende.

Zekerheid

Concluderend kunnen we stellen dat de gevormde coalitie het beleggingsklimaat vooruit helpt. Het biedt zekerheid omtrent een verantwoord overheidsgedrag voor de komende jaren. Een efficiëntere overheidsgerelateerde aanpak en een hoger ondernemersvertrouwen kunnen een impuls geven aan de economische groei.

We moeten natuurlijk ook weer geen wonderen verwachten, gezien de noodzaak om een evenwicht te vinden tussen de behoefte aan investeringen in infrastructuur en de noodzaak om werklozen en andere armen te ondersteunen met subsidies om sociale onrust te voorkomen. Zuid-Afrika heeft voor dit alles veel geld nodig.

En het fundamentele probleem dat aan de structurele kapitaalschaarste ten grondslag ligt, is dat het land in een zogenaamde dubbele tekortsituatie zit: een tekort op de lopende rekening van de betalingsbalans (wat betekent dat de invoer groter is dan de uitvoer) én een tekort op de begroting, want de overheidsuitgaven overtreffen de inkomsten. Temidden van de huidige krappe mondiale financiële omstandigheden en verhoogde geopolitieke spanningen zet dit neerwaartse druk op de Zuid-Afrikaanse munt, de rand.

Constructief

De coalitievorming heeft geleid tot een kortstondig herstel van de Zuid-Afrikaanse aandelenkoersen en de munt. Dat lijkt logisch gezien de verbeterde vooruitzichten en verminderde risico’s. Al met al zijn we constructief over het land als beleggingsbestemming.

Bij een groot deel van de beleggingen gaat het wel om bedrijven die hoofdzakelijk zijn blootgesteld aan andere landen. Daarom is de directe gevoeligheid voor de fluctuaties van de Zuid-Afrikaanse economie, inclusief de rand, beperkt.