Sociale obligaties worden mainstream

Ooit was het een nicheproduct, maar sociale obligaties worden steeds meer mainstream. Bij sociale obligaties is het doel om de opbrengsten te gebruiken om projecten te financieren met duidelijke sociale voordelen, zoals het bouwen van betaalbare woningen, het creëren van banen en het vergroten van de toegang tot onderwijs en gezondheidszorg.

De sociale obligatiemarkt is relatief jong, de eerste formele uitgifte vond begin 2015 plaats. In 2017 werd verdere uitbreiding van de markt ondersteund door de publicatie van de Social Bond Principles, met best practices voor emittenten (uitgevers van obligaties).

In de eerste vijf jaar van de markt groeide de uitgifte langzaam maar zeker. Covid-19 veranderde dat, overheden over de hele wereld voerden de uitgifte van sociale obligaties op. Eind 2022 waren sociale obligaties uitgegroeid tot een markt van €464 mrd, ongeveer een derde van de omvang van de groene obligatiemarkt.

Verschillen tussen sociale en normale obligaties

Sociale obligaties hebben doorgaans vergelijkbare risico- en rendementskenmerken als conventionele obligaties. Het kredietprofiel van een sociale obligatie is hetzelfde als dat van een traditionele obligatie van dezelfde emittent, en eigenaars van een sociale obligatie hebben dezelfde rechten tegenover de emittent. Er is qua rendement geen noemenswaardig verschil tussen een sociale en een niet-sociale obligatie met gelijkwaardige kenmerken.

Er zijn wel andersoortige verschillen. Zo zijn obligaties uitgedrukt in euro’s goed voor meer dan de helft van de markt voor sociale obligaties, terwijl de Amerikaanse dollar op de algemene markt de toppositie inneemt. En in delen van de markt waar de uitgifte nog beperkt is, bestaat de kans op een ‘sociale premie’. Als een emittent bijvoorbeeld als eerste in zijn sector een sociale obligatie uitgeeft, kan dat extra aantrekkelijk zijn voor beleggers die gediversifieerd willen investeren in de sector. Dit kan de vraag doen stijgen en de obligatie relatief duur maken.

In theorie is er geen reden dat het ‘sociaal zijn’ van een obligatie invloed zou hebben op de prijs. Een sociale obligatie is simpelweg schuld en beleggers verwachten te worden gecompenseerd voor het risico dat aan hun belegging is verbonden.

Hoewel de uitgifte van sociale obligaties enkele extra kosten met betrekking tot externe evaluatie met zich meebrengt, is de belangrijkste reden voor een lichte premie een grotere vraag van beleggers. Naarmate de markt verder groeit, zullen er steeds meer sociale obligaties beschikbaar worden in verschillende sectoren, wat geleidelijk leidt tot het verdwijnen van de resterende premies.

Waarom investeren in sociale obligaties?

De Social Bond Principles bevatten categorieën van projecten die in aanmerking komen voor financiering, denk bijvoorbeeld aan betaalbare basisinfrastructuur zoals schoon drinkwater of het het verminderen van inkomensongelijkheid. In de richtlijnen worden ook doelgroepen geïdentificeerd die geholpen kunnen worden door sociale obligaties, waaronder mensen met een handicap, werklozen, vrouwen, vergrijzende bevolkingsgroepen en kwetsbare jongeren.

Het onderliggende principe is dat projecten die worden gefinancierd door sociale obligaties gericht zijn op het aanpakken van een specifiek sociaal probleem, het bereiken van positieve sociale resultaten voor een specifieke bevolking, of beide.

Transparantie tegen social washing

De Social Bond Principles hebben geholpen bij het standaardiseren van de juridische documentatie voor sociale obligaties. Ook heeft het emittenten aangemoedigd om essentiële informatie te verstrekken over in aanmerking komende projecten en doelgroepen. Dit heeft de geloofwaardigheid van de markt vergroot en het vertrouwen van beleggers in deze producten vergroot, maar heeft hun zorgen over ‘social washing’ – overdreven of misleidende beweringen over de sociale ambitie van een project of activiteit – niet volledig weggenomen.

Lees ook Groene obligaties | Stabiel rendement én impact

Voor beleggers die geïnteresseerd zijn in sociale obligaties is een sterk fundamenteel onderzoeksproces, gedetailleerde rapportage en robuust risicobeheer van cruciaal belang. Dit kan helpen met het bereiken van sociale en financiële doelen, het beperken van risico, en het vinden van de kansen met het meest aantrekkelijke potentiële rendement.