Analistenrapporten | De onzin van voorspellingen

Begin augustus was het dan zo ver. De langverwachte correctie op de financiële markten was een feit. En wát voor een beurscorrectie. De Japanse beurs ging met ruim 12% onderuit op één dag, op 5 augustus om precies te zijn. En deze Nikkei-index staat inmiddels ruim 25% onder het recent bereikte hoogste niveau aller tijden. Eerder dit jaar gingen we in Japan immers door het magische niveau van 40.000 punten. Die piek werd in 1989 voor het eerst aangetikt en we hadden dus bijna 35 jaar nodig om dat niveau te evenaren. Maar de vreugde was dus van korte duur.

De Amerikaanse S&P500 ging op diezelfde dag ook keihard onderuit. Met name de koersen van technologieaandelen, ondergebracht in de zogenaamde SOX-index, doken op die gitzwarte maandag aanvankelijk ruim 7% omlaag, om vervolgens wel weer iets te herstellen. In Europa en in de rest van de wereld was het ook kommer en kwel.

Kalf verdronken

Analisten en economen rolden over elkaar heen om de wereldwijde correctie te duiden en het te scharen onder ‘een gezonde correctie in een sterk opgaande markt’ of te karakteriseren als ‘de langverwachte correctie die er onherroepelijk aan zat te komen’. Een koe in z’n kont kijken is makkelijk, er zijn hordes aan experts die zich daarmee bezighouden.

Dat brengt mij bij misschien wel het meest bizarre verschijnsel dat je vaak ziet bij zo’n scherpe correctie en dat zijn de aanpassingen die beursanalisten maken, nadat het kwaad is geschied. Nadat de koersen zijn ingestort, worden doodleuk de koersverwachtingen naar beneden bijgesteld. Of, nog bonter, veel koopaanbevelingen van vóór de correctie worden omgezet in verkoopaanbevelingen van diezelfde aandelen ná de correctie. Dat is bizar, omdat na een correctie van 10% het opwaarts potentieel ceteris paribus ongeveer met datzelfde percentage is toegenomen. Koopaanbevelingen zouden dus moeten worden omgezet in nog krachtiger koopaanbevelingen in plaats van angstig dat eerdere advies van tafel te halen.

Blinde paniek

De overgrote meerderheid van het gezelschap van analisten bij de effectenhandelaren reageert in feite in blinde paniek. Het gaat hier bijna uitsluitend om universitair geschoolde dames en heren die de bedrijven die ze analyseren door en door kennen. Uiteraard liggen er deels commerciële belangen ten grondslag aan de grote ommezwaai die veel analisten bij forse marktschommelingen maken. Zonder aan- en verkopen van grote institutionele klanten en hedgefondsen komt er immers geen rook uit de schoorsteen van de effectendivisies van de grote banken. Hoe dan ook, ik zou heel terughoudend zijn om te handelen tijdens of vlak na grote koersbewegingen omhoog, maar zeker ook omlaag.

Als de koers van een bedrijf plots 20% lager staat dan een week eerder, moet er wel enorm veel verslechterd zijn in de onderliggende fundamenten van dat bedrijf om zo’n koersval te rechtvaardigen. Als het allemaal wel meevalt is de lagere koers juist een ideaal instapmoment. Veel beleggers leken het inderdaad als een koopmoment te zien en een week later waren de meeste beurzen weer geheel of gedeeltelijk hersteld van de opgelopen koersklappen.

Gezond boerenverstand

Bijna lachwekkend wordt het als we kijken naar de aangepaste ramingen die veel effectenhuizen hanteren voor de kans op een recessie. Zo zag ik meerdere effectenhuizen vlak na die inmiddels beruchte 5 augustus de kans op een recessie in de VS verhogen. In sommige gevallen ging de recessiekans van 10 naar 15%, bij één grootbank zelfs van 15 naar 20%. En die ‘baanbrekende’ research komt echt niet van lokale banken die wat zitten te klussen op een achternamiddag. Nee, we hebben het hier over gerenommeerde – vaak Angelsaksische – huizen die hun klanten met gortdroge ogen dergelijke aanpassingen en de effecten daarvan proberen uit te leggen.

Ik weet niet hoe u reageert als de recessiekans van 15 naar 20% gaat, maar naar alle waarschijnlijkheid doet het u helemaal niets. Met gezond boerenverstand een flinke beurscorrectie duiden is nog altijd verreweg het slimste. En paniek is nog altijd de slechtste raadgever die er bestaat in de wereld van beleggingen in het algemeen en bij aandelen in het bijzonder.