Grondstoffenbelegging | Edelmetaal op een keerpunt

Platina wordt vaak gezien als het kleinere en minder bekende broertje van goud, maar dit beeld doet het edelmetaal tekort. Platina is namelijk veel zeldzamer dan goud. Waar de wereldwijde jaarlijkse productie van goud 3500 ton bedraagt, blijft die van platina steken op slechts 255 ton.

Dit maakt platina een van de zeldzaamste metalen op aarde. Juist door deze schaarste reageert de prijs van platina gevoeliger op economische en technologische veranderingen dan die van goud, wat het een intrigerend edelmetaal maakt met unieke eigenschappen.

De afgelopen zestien jaar waren echter zwaar voor platina. In 2008 bereikte de prijs een piek van $2250 per troy ounce, het hoogste punt ooit. Sindsdien heeft het edelmetaal een enorme daling doorgemaakt, tot het huidige niveau van slechts $964 per troy ounce. Deze scherpe daling is grotendeels te wijten aan het dieselschandaal, een gebeurtenis die de positie van platina voorgoed veranderde.

Decennialang was platina onmisbaar in katalysatoren voor dieselmotoren, een essentieel onderdeel om schadelijke emissies te verminderen. Na het schandaal rond dieselauto’s, met prominente spelers zoals Volkswagen, ontstond echter een wereldwijde afkeer van dieselvoertuigen. Dit leidde tot een sterke daling in de vraag naar katalysatoren en daarmee naar platina. Het resultaat was een jarenlange prijsdruk op dit edelmetaal.

Honderden procenten

Goud kende in dezelfde periode een heel andere prijsontwikkeling. Op het piekmoment van platina in 2008 stond de goudprijs op $965. Vandaag de dag is goud gestegen naar $2700 per troy ounce, waarmee platina relatief gezien verder achterblijft dan ooit tevoren (met data sinds 1900!).

Bekijk ook het dossier Beleggen in goud | Vijf punten van aandacht bij de edelmetalen

Historisch gezien was platina vaak duurder dan goud, in sommige periodes zelfs ruim dubbel zo duur. Zou deze verhouding van de twee ooit terugkeren, dan zou de prijs van platina kunnen stijgen tot $5400 per troy ounce bij gelijkblijvende prijzen voor goud. Hoewel dit misschien vergezocht lijkt, is het in historisch perspectief niet ondenkbaar.

Voor een dergelijke rally van honderden procenten in de prijs van platina zijn twee belangrijke voorwaarden nodig. De eerste is een nieuwe grootschalige toepassing die de vraag naar platina significant verhoogt. Hier lijkt waterstoftechnologie een veelbelovende kandidaat te zijn.

Waterstoftechnologie

Waterstoftechnologie, met name brandstofcellen en elektrolyzers, is sterk afhankelijk van de unieke chemische en fysische eigenschappen van platina. In brandstofcellen fungeert platina als katalysator voor efficiënte energieconversie. In elektrolyzers wordt platina gebruikt bij het splitsen van water in waterstof en zuurstof. Zonder platina zouden deze technologieën aanzienlijk minder efficiënt zijn, wat de ontwikkeling van een koolstofarme economie zou vertragen.

De waterstofmarkt groeit in een hoog tempo. Het Internationaal Energieagentschap (IEA) voorspelt dat waterstof tegen 2050 goed zal zijn voor 10-12% van de wereldwijde energiemix. Deze groei wordt aangewakkerd door wereldwijde inspanningen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

Bekijk ook het dossier Duurzaam beleggen | Hoe pak ik dit het beste aan?

Waterstof wordt gezien als dé brandstof van de toekomst, met toepassingen in sectoren zoals zwaar transport, luchtvaart en energieopslag. Hoewel wetenschappers proberen het gebruik van platina in brandstofcellen te minimaliseren, zal de groeiende schaal van waterstoftoepassingen waarschijnlijk zorgen voor een netto toename in de vraag naar dit edelmetaal.

De International Platinum Group Metals Association (IPA) voorspelt zelfs dat de vraag naar platina door waterstoftechnologieën die van het diesel-tijdperk zal overstijgen.

Een uitdaging voor platina is het onderzoek naar alternatieve materialen. Goedkopere en gemakkelijker toegankelijke metalen worden intensief onderzocht als mogelijke vervangers. Tot op heden heeft echter geen enkel ander metaal de unieke eigenschappen van platina weten te evenaren, waardoor het voorlopig onmisbaar blijft in waterstoftechnologieën.

Bullmarkt

De tweede voorwaarde voor een substantiële prijsstijging is een nieuwe bullmarkt voor grondstoffen; die kan ontstaan doordat de Amerikaanse overheid komend jaar een nieuwe inflatiegolf veroorzaakt. Edelmetalen zoals platina en zilver presteren vaak beter dan goud tijdens dergelijke markten. In de eerste acht jaar van deze eeuw was er een grondstoffenbullmarkt, gedreven door de enorme economische groei van China. Platina steeg toen met maar liefst 245%, terwijl goud een prijstoename van 188% noteerde.

Ergens in 2025 kan de tweede inflatiepiek van dit decennium plaatsvinden. Deze inflatiegolf, vergelijkbaar met eerdere periodes zoals de jaren tien, veertig en zeventig van de vorige eeuw, zal waarschijnlijk zorgen voor slechte rendementen bij risicovolle beleggingscategorieën zoals bitcoin en aandelen.

Voor mij is dit een reden om mijn crypto-posities af te bouwen (zie de tipterugblik) en beleggingen in activa die het goed doen tijdens inflatie, zoals platina, verder uit te breiden.

WisdomTree Physical Platinum ETC

Na jaren van achterblijvende prestaties lijkt platina klaar voor een comeback, aangedreven door mondiale investeringen in duurzame energie, een opkomende inflatiecyclus en een mogelijke grondstoffenbullmarkt. Wat ooit een achterblijver was, heeft het potentieel om één van de best presterende grondstoffen van de komende jaren te worden. De vraag is niet óf, maar wanneer platina zijn plek als katalysator voor vergroening volledig zal innemen.

• Informatiepagina van de ETC

De concrete tip is de WisdomTree Physical Platinum ETC (ISIN: JE00B1VS2W53). Hoewel de jaarlijkse kosten met 0,49% iets hoger liggen dan die van andere edelmetaal-ETC’s, vind ik dit acceptabel, gezien de kleine markt en de te verwachten sterke koersstijgingen.

De auteur heeft een positie in de  WisdomTree Physical Platinum ETC