Trump lokt handelsoorlog uit en de financieel zwakste bedrijven zijn de sigaar

Ondanks de talloze bespiegelingen vooraf werden de financiële markten toch enorm onaangenaam verrast door president Trumps ‘Liberation Day’. De op deze ‘feestelijke’ dag aangekondigde handelstarieven waren nog hoger – en slechter onderbouwd – dan verwacht.

De reactie op de financiële markten was van historische proporties. De koersval van de S&P500 Index van afgelopen donderdag was de grootste sinds juni 2020, aldus Deutsche Bank-strateeg Jim Reid, en de stijging van de risico-opslag op de in dollars uitgegeven high-yieldleningen was de sterkste sinds maart 2020. De daling van de Japanse tienjaarsrente was volgens zijn berekeningen zelfs de grootste sinds 2003 en de Amerikaanse tienjaarsrente dook weer onder de 4%-grens.

Enorme impact

Zoals GMO-strateeg Ben Inker in de aanloop naar Trumps mededelingen al had aangekondigd, hadden de handelstarieven een enorme impact op Amerikaanse bedrijven die hun producten grotendeels buiten de VS (laten) produceren maar in de VS verkopen. Vandaar dat de koersen van onder meer Apple, Dell, Nike en Deckers Outdoors zwaar inleverden.

Lees ook De zes beleggingen waarmee je de handelsoorlog niet hoeft te vrezen

Maar de invloed van de handelstarieven gaat veel verder dan alleen deze voor de hand liggende reactie. Ook bankaandelen gingen snoeihard onderuit. JP Morgan Chase verloor 7%, Bank of America 11% en Citi zelfs 12%. Europese banken werden ook door een verkoopgolf overspoeld. En in de grondstoffensector – Olie & Gas, maar ook koperaandelen – waren de verliezen eveneens groot. Allemaal signalen dat de handelstarieven de economische groei serieus bedreigen.

Nationale veiligheid

Europese staalaandelen kregen niet geheel verrassend ook zware klappen. Zo verloor industrieel conglomeraat ThyssenKrupp ruim 18% in twee dagen tijd. De staaldivisie van het Duitse bedrijf exporteert echter slechts een ‘verwaarloosbaar klein’ deel van de productie naar de VS, zo liet het concern aan de Duitse zakenkrant Handelsblatt weten. De vrees bestaat echter dat Chinees staal dat door de handelstarieven niet meer interessant is voor de Amerikaanse markt zijn weg naar Europa zal vinden.

In de verklaring van het Witte Huis werden de handelstarieven mede verdedigd met het argument dat de Amerikaanse industriesector is uitgehold door de verplaatsing van productie naar het buitenland. In de periode 1997-2024 zijn er volgens deze verklaring vijf miljoen banen in de industrie verdwenen. Industrie is nog slechts goed voor 11% van het bbp van de VS.

Gezonde industriële basis

Een gezonde industriële basis is noodzakelijke voor de nationale veiligheid, staat in de verklaring van het Witte Huis. Productie en toeleverketen moeten dus terugkeren naar de VS. Société Générale speelt hier al sinds april 2022 op in met de selectie van een mandje van 33 aandelen onder de naam ‘US Reshoring Basket’.

Lees ook Trump drijft aandelen omlaag: Beleggen, verkopen of blijven zitten?

De dag na aankondiging van de handelstarieven was er van euforie over een aanstaande reshoring – het terugbrengen van productiecapaciteit naar de VS – niets te merken. Weliswaar hielden aandelen als ADP, onder meer bekend als verwerker van loonstroken, en afvalverwerker Waste Management de schade zeer beperkt, maar daar stond een veelvoud aan verliezers in dit mandje tegenover waaronder Dividendportefeuille-aandeel Parker-Hannifin dat 11,5% verloor.

Winsttaxaties

De onderbouwing en toon van de aangekondigde handelstarieven past helemaal in het beeld van een regering die – soms ook wel terecht – grootschalige maatschappelijke veranderingen wil doorvoeren maar daarvoor de aanpak van de olifant in de porseleinkast kiest. Dat is niet alleen pijnlijk duidelijk geworden na de aankondiging van de handelstarieven.

Ook de wijze waarop de instituten van de Amerikaanse gezondheidszorg worden benaderd is daar een voorbeeld van. Het regent ontslagen in de Food & Drug Administration, de National Institutes of Health en de Centers for Disease Control and Prevention en dat zet het sentiment in de biofarmasector zwaar onder druk. Vooralsnog is de zeis van de handelstarieven aan geneesmiddelen voorbij gegaan, maar dit lijkt eerder uitstel dan afstel.

Onzekerheid heeft hoge prijs

De nu gecreëerde onzekerheid heeft een hoge prijs, op korte termijn in de vorm van de koersdalingen van de afgelopen dagen die nog eens zijn verergerd door de Chinese tegenmaatregelen. Maar ook op langere termijn. De onzekerheid vergroot de kans dat bedrijven investeringen gaan uitstellen en dat heeft uiteraard negatieve gevolgen voor de economische groei. Duidelijk is dat de winsttaxaties van veel bedrijven de komende tijd verlaagd moeten worden.

Lees ook Wat moet ik nú kopen om van deze door Trump geboden buitenkans te profiteren?

Voor de S&P500 Index ligt de verwachte winst per aandeel voor 2025 nu op ruim $266, zo’n 14% meer dan in 2024 werd verdiend. Voor 2026 rekenen analisten gemiddeld op een winst per aandeel van bijna $305, opnieuw 14% meer dan het jaar daarvoor, zo berekende S&P Global-analist Howard Silverblatt. In een scenario van een escalerend mondiaal handelsconflict en een eventueel daaruit volgende recessie zijn dergelijke taxaties volkomen onrealistisch. Volgens HSBC-strateeg Alistair Pinder kunnen de handelstarieven van Trump een negatieve impact van 8% op de gemiddelde winst per aandeel van de S&P500-bedrijven hebben wanneer deze 20% van die tarieven aan de consumenten doorberekenen.

Zombiebedrijven

Het eind van het handelsconflict is nog lang niet in zicht en het mijden van het financieel meest kwetsbare deel van de financiële markten is verstandig. In het bijzonder de (Amerikaanse) high-yieldmarkt en het grootste deel van de Amerikaanse smallcap-index. Op de eerste handelsdag na de aankondiging van de handelstarieven steeg de risico-opslag van de in dollars uitgegeven high-yieldobligaties met 53 basispunten.

Maar met een risico-opslag van 427 basispunten op het moment van schrijven is een recessie nog verre van ingeprijsd. In 2022 en tijdens de coronacrisis stegen de risico-opslagen respectievelijk tot zo’n 600 en 900 basispunten. In de Amerikaanse Russell 2000 smallcap-index zijn veel van dit soort kwetsbare bedrijven terug te vinden. Volgens Société Générale bestaat 35% van de Amerikaanse smallcap-index uit zogeheten ‘zombiebedrijven’, bedrijven waarvan de winsten niet hoog genoeg zijn om de rentelasten te betalen. Voor bedrijven met nu al zorgwekkende schuldratio’s zijn handelstarieven alleen maar slecht nieuws.

Staatsobligaties zijn veilige haven

Staatsobligaties vervullen vooralsnog hun veilige haven-functie maar ook op de aandelenmarkt zijn er gebieden die zich enigszins aan de handelsoorlog kunnen onttrekken. Onder meer nutsbedrijven – en dan met name de netwerkbeheerders – en telecomconcerns vallen in deze categorie en op termijn kunnen ook defensie-aandelen van de toegenomen onrust profiteren.

Ook in de Amerikaanse gezondheidszorg bevinden zich nog dit type bedrijven. Want terwijl de S&P500 Index zware verliezen leed, tikten Cencora en McKesson vorige week donderdag nieuwe koersrecords aan. Deze distributeurs van medicijnen zijn voornamelijk op de Amerikaanse markt gericht en redelijk onafhankelijk van de conjunctuur.

Lees ook Dell één van de grootste Amerikaanse slachtoffers van de handelsoorlog

Ook aan ‘managed care-aandelen’ zoals het toch voor kort nog verguisde UnitedHealth – waarvan eerder dit jaar nog een topmanager werd vermoord – en Elevance Health lijkt de handelsoorlog voorbij te gaan. UnitedHealth en Elevance Health bieden onder meer zorgverzekeringen aan en onderhandelen namens patiënten met farmaceuten over de prijzen van medicijnen. Ook een activiteit die zich beperkt tot de VS. Zo zijn er dus altijd wel mogelijkheden om rendement te maken op de beurs, maar met zijn handelstarieven heeft president Trump het voor veel marktsegmenten nu wel heel lastig gemaakt.