Preferente aandelen | Wat zijn het en waar moet je op letten

Superbelegger Warren Buffett kocht kort geleden via zijn investeringsmaatschappij Berkshire Hathaway voor $10 mrd aan preferente aandelen in Occidental Petroleum. Deze stukken kennen een vaste jaarlijkse uitkering van 8%, terwijl het dividendrendement van het gewone aandeel Occidental Petroleum volgend jaar naar verwachting uitkomt op 0,4%.

Dit voorbeeld illustreert de kracht van dit soort aandelen: ze hebben eigenschappen die je bij normale aandelen niet of veel minder vindt. Er zijn tal van mogelijkheden, zoals dividenden die met voorrang worden uitgekeerd. Van de winst die een bedrijf maakt, worden dan eerst de dividenden op preferente aandelen uitgekeerd alvorens de gewone aandeelhouders aan de beurt komen. Wat ook vaak voorkomt is een gegarandeerde jaarlijkse uitkering, ongeacht of het bedrijf in kwestie winst maakt.

Wat zijn preferente aandelen?

Een preferent aandeel is een combinatie van een aandeel en een schuldcomponent. Het is daardoor een hybride instrument. Haalt een bedrijf geld op door het uitgeven van dit soort aandelen, dan volgt er ook altijd een rating van die aandelen door een kredietwaardigheidsbureau. Deze rating is vaak lager dan de rating van de obligaties die het desbetreffende bedrijf heeft uitgegeven. Dit komt doordat obligaties in de kapitaalstructuur hoger staan dan aandelen. Preferente aandelen komen in deze rangschikking tussen obligaties en gewone aandelen.

In de praktijk betekent dat meestal de aandelen geen stemrecht hebben, en dit is ook een belangrijke reden voor bedrijven om deze categorie aandelen uit te geven. Een andere reden kan zijn dat het bedrijf in financiële nood zit en een te hoog rentepercentage zou moeten betalen als het geld zou lenen bij de bank of op de kapitaalmarkt.

De voorwaarden

Enige voorzichtigheid is dus geboden bij beleggen in preferente aandelen, temeer daar bedrijven van alles en nog wat in de voorwaarden kunnen aanpassen. Zo kunnen ze na verloop van tijd preferente aandelen omzetten naar gewone aandelen als er bijvoorbeeld een bepaalde koers of rentestand is bereikt. Anders dan bij opties, waarbij alles van tevoren vastligt, kunnen bij deze aandelen juist alle voorwaarden worden aangepast. Aan de andere kant komt het ook regelmatig voor dat houders van preferente aandelen een hoger dividend krijgen dan gewone aandeelhouders, zoals Het Berkshire van Warren Buffett in het bovengenoemde voorbeeld.

Zelf beleggen in preferente aandelen

Het beleggen in preferente aandelen kan dus behoorlijk wat haken en ogen met zich meebrengen. Wie zich er toch aan wil wagen, doet er goed aan de onderstaande stappen in acht te nemen.

Stap 1: lees het prospectus

Het is essentieel om te begrijpen hoe de belegging in elkaar steekt. Het niet lezen van het prospectus kan voor nare verrassingen zorgen doordat alle preferente aandelen anders van opzet zijn. Zo zijn bij sommige preferente aandelen de dividenden cumulatief. Schrapt een bedrijf het dividend, dan gaat ook de uitkering voor deze aandelen naar nul. De gemiste dividenden worden echter alsnog in één keer uitbetaald op het moment dat het bedrijf de dividenduitkering hervat. Een andere mogelijkheid is dat een preferent aandeel kan worden ingetrokken.

Sommige bedrijven mogen stoppen met preferente aandelen wanneer ze willen tegen de koers die op dat moment geldt. Voor bezitters van die aandelen kan dit uiteraard zeer nadelig zijn. Zulke bepalingen maken het essentieel om elke letter van het prospectus te lezen. Vindt u dat teveel rompslomp, dan is dit type aandelen als categorie te riskant en kunt u ze beter aan u voorbij laten gaan.

Stap 2: bepaal uw rentevisie

Als belegger moet u een mening hebben over de richting van de rente. In deze aandelen zit namelijk een schuldcomponent, waardoor ze qua koersvorming eigenschappen hebben van een obligatie. De laatste veertig jaar hebben we een van de grootste bullmarkten van obligaties gezien in de geschiedenis. Dit betekent dat de koersen heel hoog staan en de uitkeringen relatief laag zijn. Blijft de bullmarkt in obligaties bestaan en gaan de rentestanden dus verder omlaag, dan blijven met preferente aandelen dezelfde hoge rendementen mogelijk die de afgelopen jaren zijn behaald.

Mocht er echter een periode aanbreken zoals die tussen 1946-1981, de laatste grote bearmarkt van obligaties, dan kunnen de verliezen flink oplopen. Helemaal als ook de inflatie flink stijgt, zoals in 1946-1981, want dan wordt ook de koopkracht nog eens aangetast.

Stap 3: bepaal uw crisisverwachting

De belegger die overweegt om dit soort aandelen te kopen, doet er ook goed aan om een inschatting te maken van de kans dat er een crisis komt. Er is namelijk een sterke correlatie tussen deze aandelen en normale aandelen, zo is gebleken uit de koersbewegingen van de PFF, de iShares Preferred and Income ETF. Deze ETF geldt als het belangrijkste instrument om te beleggen in preferente aandelen. Voor mensen in de Europese Unie is de ETF al een paar jaar niet meer verkrijgbaar, maar doordat hij al dertien jaar bestaat kunnen we hem wel gebruiken als vergelijkingsinstrument.

Zo zien we dat bij de crisis van 2008-2009 preferente aandelen hun dieptepunt hadden op dezelfde dag in 2009 dat aandelen hun laagste koers neerzetten. In maart dit jaar waren preferente aandelen één dag eerder met hun dieptepunt. Je bent met deze aandelen dus niet veiliger voor sterk koersverlies dan met gewone aandelen.

Stap 4: kijk goed naar liquiditeit

Beleggers moeten zich realiseren dat de markt voor preferente aandelen niet alleen een stuk kleiner is dan de markt voor gewone aandelen, maar ook dat hij hoofdzakelijk wordt bevolkt door institutionele partijen. Dit betekent dat de markt illiquide kan zijn. Koop daarom altijd met een limiet en denk goed na over de prijs die u maximaal wilt betalen voor uw preferente aandelen.

Stap 5: wees met beleggen in preferente aandelen reëel

Laat u niet verblinden door de mooie rendementen van preferente aandelen. Door de bullmarkt in obligaties in combinatie met de goede omgeving voor bedrijven (bijvoorbeeld de overheidssteun die in vele landen ruimschoots is verstrekt) hebben preferente aandelen enorme rendementen behaald. Er zijn genoeg beleggers die zweren bij een uitkering van 9% per jaar en een totaalrendement van ruim 20% per jaar, maar het is de vraag of ze ten volle beseffen welke risico’s ze lopen. De tienjaarsrente staat overal in de ontwikkelde wereld onder de 1%.

Aan een uitkering van 9% per jaar is dus een groot risico verbonden, zeker als daar ook nog een koersstijging van 10% per jaar bij komt. Maar vooralsnog gaat het goed. Preferente aandelen hebben hun crash van maart inmiddels ruimschoots goedgemaakt en de PFF, inclusief uitkering, noteert op recordhoogte.