Column | Een wereld met andere verhoudingen

Wanneer we dezer dagen beginnen over de geopolitieke situatie in de wereld gaat het al snel over de tragische oorlog in Oekraïne of de uitzichtloze situatie in grote delen van het Midden-Oosten. Maar laten we eens inzoomen op andere geopolitiek beslommeringen en kijken naar de geopolitiek op de lange termijn in relatie tot de opkomende markten. Hierbij komen bij mij drie kwesties naar voren.

Allereerst is daar de essentiële rol die sommige opkomende landen spelen in de productie van cruciale informatietechnologie. Zo zou generatieve AI überhaupt onmogelijk zijn zonder de aanvoer van hoogwaardige technologische geheugenchips. Met name Zuid-Koreaanse en Taiwanese bedrijven, actief in de IT-hardware, zijn mondiale leiders in hun sector. Ze spelen al jaren op het hoogste niveau een sleutelrol in de aanvoerketen en zullen deze rol ook nog jarenlang vervullen. China is voornemens een inhaalslag te maken op dit vlak en zelfvoorzienend te worden als het gaat om hoogwaardige technologie, maar het land ligt zeker drie of vier jaar achter op Zuid-Korea en Taiwan. De leidende spelers uit die landen blijven nog jarenlang op het hoogste niveau opereren.

Op de tweede plaats is daar de zogenaamde China +1-strategie, die steeds meer wereldwijd opererende bedrijven hoog in het vaandel hebben staan. Hiermee bedoelen we de noodzaak die de grootindustrie uit de VS, Europa en Japan ziet om wat betreft productie minder afhankelijk te worden van China. Een belangrijk bedrijfseconomisch argument is dat China al lang niet meer dat lagelonenparadijs is, gerekend naar arbeidskosten per eenheid product. India, Indonesië, Filippijnen en Vietnam scoren op beide fronten inmiddels een stuk beter en zijn voor Westerse ondernemingen een aantrekkelijk alternatief geworden.

Uitbreiding van productiecapaciteit vindt dus niet meer standaard plaats in China. Naast die Aziatische landen komen ook Mexico en Brazilië veel beter uit de bus. Vooral Mexico profiteert van de trend, in de Verenigde Staten ook bekend als ‘nearshoring’. Dit gaat over het bouwen van Amerikaanse productiefaciliteiten net over de grens in Mexico, waar het tientallen procenten goedkoper produceren is en het bedrijfsleven geen rekening hoeft te houden met sancties van de Amerikaanse overheid. Dit in tegenstelling tot de handelsbeperkingen die de VS heeft opgelegd in bepaalde sectoren met betrekking tot China.

Ten slotte is er de inschatting van de geopolitieke verschuivingen in de loop van het komende decennium. Het zwaartepunt daarvan wordt verlegd van het Westen – onder aanvoering van de VS – naar China en India. Aan de Amerikaanse hegemonie is de facto al een einde gekomen en het krachtenveld wordt nu veel meer verdeeld tussen de drie grote economische en politieke blokken: de VS, Europa en Azië. China-India wordt het grootste en wellicht ook machtigste economische en politieke blok, met afvaardigingen in grote institutionele bolwerken die nu nog worden gedomineerd door de VS en Europa. Instituties als het Internationale Monetaire Fonds, de Wereldbank en de Verenigde Naties zullen evenwichtiger verdeeld zijn naar gelang de rol die een land speelt op het wereldtoneel qua grootte van economie en bevolking. De hedendaagse sancties op ‘gevoelige’ technologie stelt de ontwikkeling van China hooguit enkele jaren uit. Maar van uitstel komt zeker geen afstel.

Nieuw evenwicht

Dus wen alvast maar aan een nieuw geopolitiek evenwicht in de wereld met meer macht voor de grote opkomende landen, zoals China, India, maar ook Brazilië, Mexico en Indonesië. Eigenlijk een veel betere representatie van de wereld dan die we op dit moment kennen, waarbij een onevenredig groot deel van de macht in de traditionele ontwikkelde wereld ligt. Op het financiële wereldtoneel zijn de genoemde opkomende landen trouwens net zo ondervertegenwoordigd, als je kijkt naar verschillende aandelenindices bijvoorbeeld. Veel ruimte dus voor opwaarts potentieel en toenemende geldstromen richting de nu nog onderbedeelde landen. Met de Amerikaanse Magnificent Seven in uw portefeuille is er nauwelijks enige spreiding van risico’s. Bereid u voor op een nieuwe generatie Magnificent Sevens en die komt voor een groot deel uit andere windhoeken en nieuwe machtsblokken.